Zapobieganie stratom i sekwestracja węgla organicznego w glebach łąkowych

Sapek, B.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zapobieganie stratom i sekwestracja węgla organicznego w glebach łąkowych

Autorzy

Sapek B.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Preventionand sequestration of the organic carbon losses in grassland soils

Języki publikacji

Abstrakty

Omówiono zagadnienie węgla organicznego (C-org), jako niezbędnego składnika gleby kształtującego jej jakość, na tle dynamiki jego wymiany z węglem atmosferycznym w ujęciu regionalnym i globalnym. Przedstawiono jego źródła, formy występowania, funkcję i rolę, jaką spełnia w glebie i środowisku, ze szczególnym uwzględnieniem ekosystemów łąkowych. Podano i wyjaśniono przyczyny i drogi strat węgla organicznego z gleby wskutek emisji gazowych - COz' CH4 (gazów cieplarnianych) oraz z powodu wymywania rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO). Ponadto, podano sposoby sekwestracji węgla w glebie i sprzyjające jej metody gospodarowania materią organiczną (MO) w rolnictwie. Na podstawie literatury i badań własnych, przedstawiono użytki zielone, jako sposób rolniczego wykorzystania gruntów przyjazny zachowaniu węgla organicznego w glebie. Wykazano, iż ekosystemy łąkowe, mające znaczny udział w wymianie C-org w glebie i CO2 z atmosfery, sprzyjają ograniczeniu jego strat z gleby i spełniają znacząca rolę w zrównoważonym gospodarowaniu tym pierwiastkiem w środowisku.

The problem of organic carbon (C-org), as an essential soil element that forms its quality was discussed on the background of the exchange with atmospheric carbon at the regional and global scale. There were presented the sources, forms, function and role of C-org that plays in the soil and in the environment, particularly in the grassland ecosystems. There were shown and explained the reasons and ways of losses of organic carbon from the soil on the account of gaseous emission - CO2 CH4 - greenhouse gases and as an effect of the leaching of dissolved organic carbon (DOC). Moreover, it was shown the mode of carbon sequestration in soil and a sound methods of organic matter (OM) management in agriculture. On the literature basis and on our own investigations, grasslands were presented as a friendly mode of soil use for organic carbon preservation. It was shown, that grassland ecosystems, playing an important part in the exchange between C-org in soil and CO2 in atmosphere, favours the limitation of carbon losses from the soil and takes part a significant role in the sustainable management of this element in the environment.

Słowa kluczowe

gleby użytków zielonych straty węgiel organiczny sekwestracja przeciwdziałanie

grassland soils losses organic carbon sequestration counteraction

Wydawca

Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej

Czasopismo

Inżynieria Ekologiczna

Rocznik

2009

Tom

Nr 21

Strony

48--61

Opis fizyczny

Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Sapek B.

Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Raszyn

Bibliografia

1. Burzyńska L, Barszczewski J, Sapek B. 2000: Następczy wpływ nawożenia mineralnego i organiczno-mineralnego na zawartość węgla organicznego i azotu ogólnego w glebie łąki trwałej deszczowanej. Wiad. IMUZ, 21,1: 21-29.
2. Czaplak. L, Dembek W 2000. torfowiska Polski jako źródło emisji dwutlenku węgla. Zeszyty Edukacyjne, 6: 61-70.
3. COM(2006)231 final. Brussels 22.09.2006. Communicat from the Commission to the Council, the Eurpean Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Thematic Strategy for Soil Protection.
4. COM(2006)232 final Brussels, 22.09.2006. Proposal for a Directive ofthe European Parlament and of the Council establishing a framework for the protection of soil and amending Directive 2004/35/EC.
5. Corre Wl, Sapek B., Sapek A. 2000. W: Effect of liming and nitrogen fertilizer application on soil acidity and gaseous nitrogen oxide emissions in grassland systems. Edit.O. Oenema i A. Sapek. Falenty IMUZ Publisher: 38-44.
6. Follet RP., Paul E., Leavitt S. W Soil carbon sequestration and age in the historic grasslands of the United States. [http://www.Itrr.arizona.edu/~sleavitt/GreatPlainsSoil.htm]
7. Gill RA., Polley H. W, Johnson H.B., Anderson L.l, Maherali H., Jackson RB. 2002. Nonlinear grassland responses to past and future atmospheric COz. Nature, Vol. 417: 279-282.
8. Gorlach E., Mazur T. 2002. Chemia rolna. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.
9. Jaszczyński l, Chrzanowski S., SapekA. 2006. Polish l Environ. Stud., Vol. 15, No. 5d, 75-79.
10. Lal R. 2000: Węgiel glebowy i nasilenie efektu cieplarnianego. Rolnictwo polskie i ochrona jakości wody. Zeszyty Edukacyjne, 6: 22-36.
11. PatraA.K., Jarvis S.C., Hatch D.l 1999: Nitrogen mineralization in soillayers, soil particles and macro-organic matter under grassland. Biol. Fertil. Soils., 29: 38-45.
12. Prusińkiewicz Z. 1999. Środowisko i gleby w definicjach. Oficyna Wydawnicza "TURPRESS". Toruń.
13. Reports of the Technical Working Groups establish under the thematic strategy for soil protection. 2004. Van Camp L., Bujarrabal B., Gentile A.R., Jones R.J.A., Montanarell L., Olazabal C., Selvaradjou S.K. (praca zbiorowa). European Environment Agency. EUR 21319 EN/3.
14. Robert M. 2001. Soil carbon sequestration for improved land Management. World Soil Resources Report 96 FAO. Rome 57. (cyt. Reports ... 2004).
15. Robson A. D, Abbot L. K. 1989. Soil acidity and plant growth. Pod red. A.D. Robsona, Academic Press, 139.
16. Sapek A., Sapek B., Chrzanowski S., Jaszczyński J. 2006. Transfer of substances from soi l solution in peat soi l to ground - and surface water. Polish J. Environ. Stud., Vol. 15, No. 5d: 367-374.
17. Sapek B. 2000. Gleba jako źródło i "pułapka" na gazy cieplarniane. Zeszyty Edukacyjne, 6: 52-60.
18. Sapek B. 2006. Przedmowa W: Azot, fosfor i potas w glebie oraz plonowanie trwałego użytku zielonego na długoletnich doświadczeniach łąkowych. Red .nauk. B. Sapek. Woda Środowisko Obszary Wiejskie, t. 6, Zesz. Spec. 17: 5-14.
19. Sapek B., Burzyńska L 1996: Effect of liming on organic carbon content in the mineral soil of perrnanent grass land. Pol. l Soil Sci., XXIX!2: 113-120.
20. Schuman G. 2000: Effect of CaClz on the kinetics of dissolved organic matter release from sandy soil. J. Plant Nutr. Soil Sci., 163: 523-529.
21. Smith P. 2004. How long before a change in soil organic carbon be detected? Global ChangeBiology, 10: 1878-1883.
22. Stevenson J. 1994. Humus chemistry - genesis, composition, reactions (2nd Edition. John Wiley and Sons, Chich ester. (cyt. Reports ... 2004).
23. Soussana J. F., Loiseau P., Vuichard N., Ceschia E., Balesdent J., Chevallier T., Arrouays d. 2004. Carbon cycling and sequestration opportunities in temperate grasslands. Soil Use and Management, Vol. 20, No. 2, supplement: 219-230.
24. Weil R.R, Magdoff F. 2004: Significance of soil organic matter to soil quality and health. W: Soil organic matter in sustainable agriculture. Ed. F.Magdoff, Weil R.R. CRC Press London.
25. Zaujec A. 2001: Soil organic matter as indicator of soil quality and human influences on agroecosystem and natural forest ecosystem. W: Soil Anthropization VI. Proceedings. Ed. J. Sobocka. International Workshop Bratislava, Slovakia: 165-174.
26. Zhang YQ., Tang YFL, Jiang J., Yang YH. 2007. Characterizing the dynamics od soil organic carbon in grasslands on the Qunghai-Tibetian Plateau. Sci. China Ser. D: Earth Sci., Vol. 50, No. 1: 113-120.
27. Zsolnay A. 2001. The prediction of the environmental function of the dissolved organic master (DOM) in ecosystems. ESF Exploratory Workshop. Beilngries, Germany. Scienific Report: 1-18.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BPW9-0012-0020