Rola retencji w gospodarce wodnej zlewni śródleśnego oczka wodnego

• Autorzy: Korytowski M.

Warianty tytułu

EN

Role of retention in water management of forest pond catchment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Narastający w Polsce problem zmniejszania się zasobów wodnych wskazał na konieczność bardziej racjonalnego gospodarowania tymi zasobami. Znajomość tych zasobów jak podaje Szafrański [12], ma duże znaczenie dla gospodarczej działalności człowieka, gdyż woda jest czynnikiem limitującym rozwój gospodarczy. Przyczyną zmniejszania się zasobów wodnych, oprócz niewłaściwego gospodarowania nimi, jest występowanie na terenie Polski susz, które pojawiają się w różnych porach roku, często powodując poważne straty gospodarcze, a w szczególności zakłócenie naturalnego bilansu wodnego [3]. Ważnym elementem kształtującym gospodarkę wodną na obszarze naszego kraju są lasy zajmujące 29,3% powierzchni [9]. Według Danielewicza [4] gospodarka wodą w lasach ma znaczenie ogólnospołeczne, gdyż lasy w Polsce magazynują, oczyszczają i wprowadzają do obiegu przyrodniczego znacznie więcej wody niż wszystkie pozostałe śródlądowe zbiorniki retencyjne.

EN

The paper presents the results of the research in catchment of pond No 6, located at Siemianice Experimental Forest Farm in Laski Forestry. The catchment area of investigated ponds is 35 ha, forestation 40%. It is situated in a part of Pomianka catchment - left-side tributary of Prosna River. Conducted investigations show, that in wet because of precipitations hydrological year 2000/2001 retention increases in analysed forest habitat in catchement pond No 6 about 12 mm in fresh mixed broadleaved forest (LMśw) and 56 mm in fresh broadleaved forest (Lśw). Whereas in dry because of precipitation hydrological year 2002/2003 retention looses about 116 mm (Lśw) and 126 mm (LMśw). In wet hydrological year 2000/2001 deciding influences on water balance of pond No 6 catchment had precipitation sums. Deciding factor in balance concerning losses was evapotranspiration. Hydrological year 2000/2001 was a wet one. Precipitation sum that year was 689 mm and was 127 mm higher than multiyear average. Probability of occurrence of such precipitation sum is 9%, that is once per 11 years. Average temperature of air that year was 10.2°C and it was 1.2°C higher than multiyear average. Hydrological year 2002/2003 was dry. Precipitation sum was 504 mm and was 56 mm lower than multiyear average. Probability of occurrence of such precipitation sum is 65%, that is once per 3 years. Average temperature of air that year was 8.0°C it was 1.0°C lower than multiyear average. Particularly winter half-year of hydrological year 2002/2003 was very dry and cold. Precipitation sum was 60 mm lower than multiyear average and air temperature was 2.3°C lower than average. The main role in shaping of year balance of water in pond No 6 catchment is precipitation sum, on the side of income. On the siede of outcome main role paid evapotranspiration and deep outflow. In dry year 2002/2003 retention loss, which was 24% of precipitation sum that year, influenced water balance in pond No 6 catchment.

Słowa kluczowe

PL

retencja; gospodarka wodna; oczko wodne; zlewnia

EN

catchment; retention; water; pond

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2009
• Tom: Tom 11
• Strony: 1341--1352
• Opis fizyczny: bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Korytowski M.

• Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań

Bibliografia

• 1. Białkiewicz F., Babiński S.: Znaczenie lasu w kształtowaniu retencji wodnej gleb i odpływie wód opadowych. Miesięcznik Polskiego Towarzystwa Leśnego, Sylwan Nr 1, Warszawa, 1981.
• 2. Byczkowski A.: Hydrologiczne podstawy projektów wodno-melioracyjnych: Przepływy ekstremalne. PWRiL Warszawa, 1979.
• 3. Charakterystyka Regionu Wodnego Warty. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, Pion Zasobów Wodnych, 1-65, 2007.
• 4. Danielewicz Wł.: Lasy i gospodarka leśna. W monografii „Zasoby Przyrodnicze Szansą Zrównoważonego Rozwoju”, po redakcją J. Nowackiego, Wyd. A.R. Poznań, 35-45, 2007.
• 5. Kędziora A.: Podstawy Agrometeorologii. PWRiL Poznań, 1995.
• 6. Kosturkiewicz A., Czopor St., Korytowski M., Stasik R., Szafrański Cz.: Odpływy i retencja siedlisk leśnych w małych zlewniach. Rocz. AR Poznań 342, Melior. i Inż. Środ. 23, 217-227, 2002.
• 7. Liberacki D.: Obieg wody i jej jakość w małej zlewni leśnej. AR Poznań, Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, rozprawa doktorska, 2001.
• 8. Mapy topograficzne. Herausgegeben von der Preusischen Landesaufnahme, 1885.
• 9. Ochrona Środowiska. Wyd. GUS, Warszawa, 2006.
• 10. Operat glebowo-siedliskowy i fitosocjologiczny LZD Siemianice. Zakład Usług Ekologicznych i Urządzeniowo Leśnych, Poznań, 194ss, 1999.
• 11. Pierzgalski E.: Specyfika obiektów małej retencji w lasach. Wiad. Mel. i Łąk. t. L, nr 3, 120-126, 2007.
• 12. Szafrański Cz.: Zasoby wodne Polski i ich ochrona. W monografii „Zasoby Przyrodnicze Szansą Zrównoważonego Rozwoju”, po redakcją J. Nowackiego, Wyd. A.R. Poznań, 67-75, 2007.