Przebieg stanów zapasów wody w zlewni śródleśnego oczka wodnego w średnim roku hydrologicznym

• Autorzy: Korytkowski M. , Szafrański C.

Warianty tytułu

EN

Changes of water levels and water storage in forest pond catchment in average hydrological year

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania dotyczące małych zbiorników wodnych w lasach, odgrywających w kształtowaniu gospodarki wodnej terenów leśnych niezwykle istotną rolę, prowadzone są w ostatnich latach na coraz szerszą skalę. Wielu autorów podkreśla duże znaczenie śródleśnych oczek wodnych, będących elementem małej retencji, w kształtowaniu zasobów wodnych przyległych siedlisk, zwłaszcza w okresach posusznych, w których zretencjonowane w tych zbiornikach wody zasilają wody gruntowe terenów przyległych [4, 5]. Zasilanie to jest ważnym elementem gospodarki wodnej zlewni leśnych, która w dużej mierze może decydować o trwałości lasu. Według Rozwałki i Wiśniewskiego [10] aby zwiększyć korzystny wpływ lasu na bilans wodny kraju, poza zwiększeniem lesistości, należy w lasach odbudować małą retencję. Według tych autorów zwiększenie zdolności retencyjnych terenów leśnych możliwe jest przez właściwe gospodarowanie zasobami wodnymi w małych zlewniach, z śródleśnymi oczkami wodnymi. Jednym z wielu dokumentów mówiących o konieczności ochrony i odbudowy małych zbiorników wodnych na terenach leśnych jest Polityka Leśna Państwa [9]. W aneksie 2 tego dokumentu stwierdzono, że w ramach programu ochrony ekosystemów leśnych należy pozostawić w stanie zbliżonym do naturalnego, lub odtworzyć śródleśne zbiorniki wodne. Dlatego też konieczne są dalsze badania i analizy gospodarki wodnej w mikrozlewniach leśnych z śródleśnymi oczkami wodnymi, które przyczynią się zarówno do ochrony samych oczek, jak i zasobów wodnych w ekosystemach leśnych ich zlewni. Celem pracy było określenie zmian stanów i zapasów wody w zlewni śródleśnego oczka wodnego w średnim, pod względem sumy opadów, roku hydrologicznym.

EN

The paper presents the results of the researches in catchment of pond No1, located at Siemianice Experimental Forest Farm in Wielisławice Forestry. The catchement area of investigated ponds is 7,6ha, forestation 100%, and with dominating haplic regosol soils, is situated is a part of Niesób catchment - left-side tributary of Prosna River. The results indicates that meteorological conditions course, especially mount and distribution of precipitation as well as air temperature have significant impact on groundwater levels and water storage changes in analyzed pond catchment in 2006/2007 hydrological year which was average according to precipitation sum. Obtained results confirmed that water storage changes in the forestall pond No 1 were higher than retention changes in neighbouring forest habitats. Increase of water storage in the pond were of 420 mm, 277 mm in neighbouring moist mixed broadleaved forest and 303 mm in fresh mixed coniferous forest in winter half-year. Decrease of water storage in the pond and neighbouring forest habitats were observed in summer half-year with precipitation sum which was 32 mm lover than average one. The decrease of water storage in pond was 420 mm and in neighbouring area picked from 285 mm in moist habitat (LMw) to 312 mm in fresh habitat (BMśw). According to computing and analyses it was indicated that water stored in the catchment in mid-wet half-year allowed to compensate water retention decrease which appeared in summer half-year. Therefore only small water storage of 6 mm was observed in 2006/2007 hydrological year. Sums and distribution of atmospheric precipitation and changes of air temperature in individual months of winter and summer half-years of described hydrological year 2006/2007, had decisive impact on dynamics of water levels and water storage in forest pond and its catchment.

Słowa kluczowe

PL

rok hydrologiczny; magazynowanie wody; oczko wodne

EN

hydrological year; water storage; pond water

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2009
• Tom: Tom 11
• Strony: 1039--1051
• Opis fizyczny: bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Korytkowski M.

autor

Szafrański C.

• Uniwersytet Przyrodniczy Poznań

Bibliografia

• 1. Byczkowski A.: Hydrologia. Wydawnictwo SGGW Warszawa, t.1, 1996.
• 2. Drwal I., Lange W.: Niektóre limnologiczne odrębności oczek. Geneza i rozmieszczenie oczek. Zesz. Nauk. Wydz. Biol. i Nauk o Ziemi. Geografia Nr 14, 69-83, 1985.
• 3. Dynkowska I., Tlałka A.: Hydrografia. PWN Warszawa, 1982.
• 4. Fiedler M.: Zmienność amplitud stanów wody gruntowej w zlewni śródpolnego oczka wodnego. IMiUZ w Falentach, t. 1, z. 2, 2001.
• 5. Kosturkiewicz A., Szafrański Cz., Korytowski M., Stasik R.: Bilanse wodne śródleśnych oczek wodnych. Czasopismo Techniczne Inżynieria Środowiska, zeszyt 4-Ś, Kraków, 63-72, 2002.
• 6. Operat glebowo-siedliskowy i fitosocjologiczny LZD Siemianice. Zakład Usług Ekologicznych i Urządzeniowo Leśnych, Poznań, 194ss, 1999.
• 7. Pieńkowski P.: Przekształcenia oczek wodnych na przykładzie północnej części równiny wełtyńskiej. Zesz. Nauk. AR Szczecin, Rolnictwo 63, 37-41, 1996.
• 8. Pieńkowski P.: Analiza rozmieszczenia oczek wodnych oraz zmian w ich występowaniu na obszarze Polski północno-zachodniej. Zesz. Nauk. AR Szczecin Nr 222, 122ss, 2003.
• 9. Polityka leśna państwa. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa, 1-29, 1997.
• 10. Rozwałka Z., Wiśniewski S.: Lasy wodochronne w zagospodarowaniu przestrzennym kraju. Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Las i woda", Kraków, 96-10,1998.