Modele stochastyczne zanieczyszczeń powietrza w aglomeracjach przemysłowych

• Autorzy: Tumidajski T. , Foszcz D. , Niedoba T. , Siewior J.

Warianty tytułu

EN

Stochastic models of air pollution in industrial agglomerations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The Upper Silesian Industrial Region (GOP) is one of the most polluted regions in Poland. Because of the location of several important heavy industrial plants it is necessary to permanently monitor the various sort of dust and gas pollutantsconcentrations in this area. The paper presents the possibilities of stochastic air pollution modeling on the basis of data collected by monitoring stations. Several types of models were shown, including models applied in regions of big cities, like Stockholm, Vienna and Madrid, with special impact to so-called adaptive models. It was statistically proved that the formulae of the SO2 propagation model for the GOP S(t)=a+bS(t-1)+c(T-T0)2+d(v-v0)2+eQ1=eQ2. This equation was applied practically on the basis of the empirical data collected by selected monitoring stations.For the chosen monitoring station the directions of pollution flows and winds wereshown graphically (fig. 1). Nest step was derivation of the SO2 propagation model bytraditional regressive techniques (models from equations 6, 7 and 8), taking into considerationdirections of air flows, and adaptive models (fig. 3) basing on the previous model formulae. The obtained models were statistically evaluated. It occurred that the models considering air flows directions show changes of pollution propagation characteristics The advantage of adaptive models, which take into consideration data from previous periods of time, was proved, as they forecast concentration of pollution far better than the traditional regressive models.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenie powietrza; modele stochastyczne; aglomeracja przemysłowa

EN

air pollution; industrial agglomeration; stochastic models

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2009
• Tom: Tom 11
• Strony: 543--554
• Opis fizyczny: bibliogr. 18 poz.

Twórcy

autor

Tumidajski T.

autor

Foszcz D.

autor

Niedoba T.

autor

Siewior J.

• Akademia Górniczo-Hunicza Kraków

Bibliografia

• 1. Bolzern P., Fronza G., Runze E., Uberhuber C.: Statistical analysis of winter sulphur dioxide concentration data in Vienna, Atmosph. Envir., vol. 16 no 8, 1899-1906, 1982.
• 2. Bringfelt B.: Important factors for the sulphur dioxide concentration in central Stockholm. Atmosph. Envir. vol. 5, 949-972, 1971.
• 3. Carach V., Mačala J.: Modelovanie znečistenia ovzdušia z cestnej dopravy, Ochrana ovzdušia 2008, Vysoke Tatry – Strbske Pleso, 173-180, Bratislava, 2008.
• 4. Carach V., Mačala J.: Road traffic NOx emissions from passenger cars, Transport and Logistics, vol. 12, 37-54, Košice, 2007.
• 5. Juda J., Chróściel S.: Ochrona powietrza atmosferycznego, WNT, Warszawa, 1974.
• 6. Finzi G., Tebaldi G.: A mathematical model for air pollution forecast and alarm inan urban area. Atmosph. Envir., vol. 16, no 9, 2055-2090, 1982.
• 7. Foszcz D., Niedoba T., Siewior J., Tumidajski T.: Stochastic models of air pollutants spreading as the method of emission amount management allowing elimination of high pollution concentrations in ecosystems, Environmental Management Accounting and Cleaner Production Conference, CD, Graz, Austria, 2006.
• 8. Foszcz D., Niedoba T., Siewior J.: The methods of forecasting of SO2 and suspended dust concentrations for warning purposes in the example of selected polluted regions in Poland, in Ecosystems and Sustainable Development V, red. E. Tiezzi, C.A. Brebbia, S.E. Jorgensen and D. Almorza Gomar, 477-491, WIT Press,Southampton, Boston, Great Britain, 2005.
• 9. Markiewicz M.T.: Podstawy modelowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeńw powietrzu atmosferycznym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,Warszawa, 2004.
• 10. Morawska-Horawska M.: Stochastyczne modele prognozy średniego dobowego stężenia SO2 dla Krakowa, Wiadomości IMGW, t. IX, z. 3, 1988.
• 11. Pomorska K., Duda A.: Porównanie poziomu stężeń tlenków azotu w powietrzu na wybranych skrzyżowaniach ulic miasta Lublina w latach 2004 i 2005, Zeszyty Naukowe Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Politechnika Koszalińska, 209-219, Koszalin-Darłówko, 2007.
• 12. Rastrigin L. A.: Contemporary principles to control complex objects, Mir Publishers, Moscow, 1983.
• 13. Skrzypski J.: Analiza i modelowanie pół imisji zanieczyszczeń powietrza w dużych miastach, Polska Akademia Nauk, Łódź, 2001.
• 14. Tumidajski T., Foszcz D., Gawenda T.: The principles of the building of average daily gas pollutants stochastic models for municipal agglomeration, VI Conference on Environment and Mineral Processing, Czech Republic, Ostrava, 2002.
• 15. Tumidajski T., Foszcz D., Niedoba T., Siewior J.: Ocena napływu zanieczyszczeń powietrza różnymi metodami statystycznymi, Zeszyty Naukowe Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska, no 23, Koszalin – Darłówko, Wydawnictwo Uczelniane PK, 2007.
• 16. Tumidajski T., Foszcz D., Siewior J.: Wpływ lokalizacji stacji pomiarowych na efekty modelowania stochastycznego stężeń SO2 w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, Zeszyty Naukowe Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska, no 22, Koszalin – Ustronie Morskie, Wydawnictwo Uczelniane PK, 2005.
• 17. Walczewski J.: Charakterystyka warstwy granicznej atmosfery nad miastem (na przykładzie Krakowa), Materiały badawcze IMGW, Seria Meteorologia, no 22, 1994.
• 18. Zwoździak J.: Prognozy i analizy stężeń zanieczyszczeń w powietrzu w regionie Czarnego Trójkąta, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1998.