Sorbenty organiczne i mineralne w procesie oczyszczania ścieków

Malej, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Sorbenty organiczne i mineralne w procesie oczyszczania ścieków

Autorzy

Malej J.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Organic and mineral sorbents in the process of wastewater treatment

Języki publikacji

Abstrakty

W specyficznych warunkach nawet małe lub bardzo małe ilości odprowadzanych ścieków mogą stanowić zagrożenie dla obszarów podlegających szczególnej ochronie. Obszary podlegające szczególnej ochronie (zgodnie z Dz. Ust. z dnia 16.12.1991 Nr 116, poz. 504 - w sprawie zasad ustanawiania stref ochronnych źródeł i ujęć wody) na przykład zbiorniki wód powierzchniowych i ich zlewnie - służące do zaopatrzenia w wodę miast i wsi - muszą mieć zapewnioną I klasę czystości wód. W Polsce ~ 62% wody do zaopatrzenia ludności jest ujmowane z ujęć powierzchniowych tj. rzek, jezior i zbiorników zaporowych (według danych Głównego Urzędu Statystycznego) [6]. Ośrodki rekreacji i wypoczynku często rozmieszczone są w lasach, nad jeziorami lub innymi zbiornikami szczególnie chronionymi. Bywa tak, że wywóz ścieków taborem asenizacyjnym jest niemożliwy. Brak doprowadzenia energii elektrycznej uniemożliwia zrealizowanie klasycznego układu technologicznego oczyszczania ścieków. Wśród obszarów szczególnie chronionych znajdują się też zbiorniki powierzchniowe wykorzystywane dla celów sportu i rekreacji, np. kąpieliska publiczne. Wzrost infekcji i skażeń bakteriologicznych plaż i kąpielisk stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzi. Oczyszczone ścieki dopływające do wód powierzchniowych są źródłem patogenów powodujących infekcje uszu i oczu podczas kąpieli oraz nurkowania.W skali światowej liczbę infekcji spowodowanych przenoszeniem wirusów przez wodę szacuje się na około 2 500 000 [6]. Na obszarze Pomorza odbiornikami ścieków oczyszczonych są często strumienie (cieki) o bardzo małym przepływie SNQ = 0,1÷0,3 m3/s. Wody te o charakterze podgórskim stanowią bądź siedlisko ryb łososiowatych, bądź tarlisko łososi, troci, pstrągów i lipieni. Niekorzystny stopień rozcieńczenia ścieków wodami odbiornika i konieczność szczególnej ochrony tych wód, czasem wymusza zastosowanie doczyszczania odpływów na filtrach nadających się do małych oczyszczalni. Wymieniane są różne rozwiązania [17, 18]: o filtry piaskowe, o filtry piaskowo-torfowe, o filtry torfowe, o filtry piaskowe z recyrkulacją itp.

In specific conditions even small or very small quantities of wastewater may become threat for areas under special protection. In Poland about 62% of water for drinking purposes is taken from superficial intakes: rivers, lakes and barrage reservoirs (according to data from Polish Main Statistical Office) [6]. Recreation and rest centres are often located in forests, at lakes or other particularly protected reservoirs. Some-times transportation of sewage with wastewater removal vehicles is impossible. The lack of electric energy lines makes impossible application of classic technological arrangement for wastewater treatment. The unfavourable degree of wastewater dilution with receiving waters and necessity of special protection of receiving waters, sometimes forces use of cleaning of outflows on filters suitable for small wastewater treatment plants. Various solutions are given [17, 18]: o sand filters, o sand-peat filters, o peat filters, o sand filters with the recirculation. Change of heavy metals forms of occurrence in sewage sludge is connected with technological processes of wastewater treatment and sewage sludge processing [30]. Consideration of criteria of usefulness of sewage sludge for natural utilization requires information about conditions of heavy metals release to the environment and the their accessibility for plants [30]. Immobilization of heavy metals in sewage sludge can be conducted with application of natural silty aluminosilicate minerals, among others: bentonite, clays, kaolinite, ilite, montmorillonite, klinoptylolite and muskowite. Metals heavy adsorbed by silty minerals (e.g. clays, bentonite) create exceptionally durable aluminosilicate connections. Metals in this fraction (V) are inaccessible for alive organisms and permanently excluded from the circulation in the environment. Program investigations on application of peat for removal contaminants, especially bacteriological, from wastewater allow to get definite information which may be used in practice [17, 18]. Results obtained during investigations on effectiveness of removal of some kinds of contaminants from wastewater filtered through peat deposit prove, that in wastewater filtered through peat deposit with various depth and with the various intensity of inflow, very high reduction of microbiological contamination is achieved, in many cases 100%.

Słowa kluczowe

sorbent mineralny sorbent organiczny oczyszczanie ścieków

organic sorbent mineral sorbent wastewater

Wydawca

Politechnika Koszalińska

Czasopismo

Rocznik Ochrona Środowiska

Rocznik

2009

Tom

Tom 11

Strony

355--380

Opis fizyczny

bibliogr. 46 poz.

Twórcy

autor

Malej J.

Politechnika Koszalińska

Bibliografia

1. Analiza specjacyjna metali w próbkach wód i osadów dennych. Redaktor Siepak J. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Komitet Nauk Chemicznych. Oddział Poznański. Komisja Analizy Wody Komitetu Chemii Analitycznej PAN. Poznań 1998.
2. Bolewska A.: Mineralogia szczegółowa. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1996.
3. Kłosowska T.: Badania nad bakteriobójczym działaniem borowin. (Maszynopis). 1957.
4. Korzeniewski K.: Hydrochemia. Wyższa Szkoła Pedagogiczna. Słupsk. 255,1986.
5. Korzeniewski K., Moczulska A.: Sorption of cations by bottom sediments of Szczytno Małe and Łętowo Lasek, with cage trout culture. Pol. Arch. Hydrobiol, 32, 131-144, 1985.
6. Kowal A.L.: Odnowa wody. Podstawy teoretyczne procesów. Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wydanie II. Wrocław. 17-18, 1997.
7. Kozioł I.: Sorpcja wybranych metali ciężkich na minerałach ilastych. Rozprawa doktorska. AGH. Kraków 1991.
8. Kurowski Z.: Wykorzystanie krajowych klinoptylolitów do usuwania azotu amonowego w odnowie wody. Komunikaty Politechniki Wrocławskiej. Rozprawa doktorska. Wrocław 1977.
9. Malej J.: Odpady i osady ściekowe, Wyd. Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2004.
10. Malej J.: Odwadnianie osadów pokoagulacyjnych w procesie oczyszczania gnojowicy przy zastosowaniu bentonitu. Gaz Woda i Technika Sanitarna, 9-10. 127-128, 1980.
11. Malej J.: Stabilizacja i higienizacja osadów na oczyszczalni ścieków w Sławnie. Projekt autorski. Biuro Usług Projektowych „Komunalka” w Koszalinie (materiały niepublikowane). Koszalin 2002.
12. Malej J.: Zastosowanie bentonitu w procesie oczyszczania gnojowicy. Gaz Woda i Technika Sanitarna, 7. 200-202, 1980
13. Malej J.: Zastosowanie minerałów ilastych w procesie oczyszczania ścieków. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna „Współczesne problemy gospodarki wodno-ściekowej. Kołobrzeg-Koszalin. 307-319, 1995.
14. Malej J., Boguski A.: Unieszkodliwianie osadów ściekowych. 2008 [w druku]
15. Malej J., Boguski A.: Zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń w cieczy nadosadowej w procesie zagęszczania osadu. Rocznik Ochrony Środowiska Tom 2, Rok 2000. 215-231, 2000.
16. Malej J., Gorzeń A.: Zastosowanie bentonitu do wspomagania procesu koagulacji wody, Ekotechnika 2/34/2005.
17. Malej J., Kozak M.: Usuwanie niektórych rodzajów zanieczyszczeń ze ścieków na złożu torfowym. Wydawnictwo Gaz, Woda i Technika sanitarna, 4/1992. 81-86, 1992.
18. Malej J., Kozak M.: Zastosowanie filtru piaskowego i torfopiaskowego do doczyszczania ścieków na oczyszczalni typu Bioblok. Wydawnictwo Gaz, Woda i Technika sanitarna, 9/1993. 234-237, 1993.
19. Malej J., Piaseczna M.: Usprawnienia procesu koagulacji ścieków z przemysłu wełnianego. Gaz Woda i Technika Sanitarna, 7. 127-128, 1982.
20. Myszograj S.: Charakterystyka frakcji ChZT w procesach mechanicznobiologicznego oczyszczania ścieków. II Kongres Inżynierii Środowiska materiały, tom 1, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN 2005, vol. 32, 2005.
21. Myszograj S.: ChZT i BZT5 – miarą biodegradowalności substancji organicznej, Ekotechnika 4/36/2005.
22. Ościk J.: Adsorpcja. PWN. Warszawa 1983.
23. Pawłowska K.: Antybakteryjne działanie borowin krajowych. (Maszynopis). Lublin 1956.
24. Pempkowiak J.: Rozmieszczenie, pochodzenie i właściwości kwasów humusowych w Morzu Bałtyckim. Polska Akademia Nauk, Instytut Oceanologii. Wrocław- Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź. Zakład im. Ossolińskich. Rozprawa habilitacyjna. Wydawnictwo PAN. 1989.
25. Pempkowiak J.: Substancje humusowe w osadach dennych Morza Bałtyckiego. Rozprawa doktorska – niepublikowana. Sopot 1977.
26. Rosik-Dulewska Cz.: Impact of Municipal Wastewater Treatment and processing Technologies on the Total Content of Trace Metals and their Fractions in Sewage Sludge. Chemia i Inżynieria Ekologiczna T 10. Nr 5. 427-436, 2003.
27. Rosik-Dulewska Cz.: Oddziaływanie osadów ściekowych na środowisko przy ich nieprzemysłowymwykorzystaniu. Materiały Szkoły Gospodarki Odpadami. AGH. Kraków-Ryto. 83-93, 2002.
28. Rosik-Dulewska Cz.: Podstawy gospodarki odpadami. PWN. Warszawa 2002.
29. Rosik-Dulewska Cz., Karwaczyńska U.: Wpływ stabilizacji osadów ściekowych na zawartość frakcji metaliśladowych. Inżynieria Ekologiczna Nr 7. 83-88, 2002.
30. Rosik-Dulewska Cz., Karwaczyńska U., Głowala K.: Zmiana form występowania metali ciężkich w osadach ściekowych w wybranych etapach oczyszczania ścieków i przeróbki osadów. X Konferencja Naukowo-Techniczna. „Gospodarka odpadami komunalnymi”. Komitet Chemii Analitycznej PAN. Gdańsk-Helsinki. 101-121, 2004.
31. Rosik-Dulewska Cz., Oleszek-Kudlak S.: Możliwości wykorzystania osadów ściekowych w świetle nowych regulacji prawnych. Postępy Nauk Rolniczych Nr 5. 47-59, 2002.
32. Sidełko R.: Sorpcja wybranych jonów metali ciężkich z roztworów na złożach piaskowo-bentonitowych – Rozprawa doktorska, 1994.
33. Sidełko R.: Złoża piaskowo-bentonitowe, alternatywna metoda podczyszczania odcieków wysypiskowych. International Symposium on Waste Management and Treatment. Międzyzdroje. 228-235, 1995.
34. Siepak J.: Kierunki i tendencje rozwoju współczesnej analityki próbek środowiskowych. Zeszyty Naukowe Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Koszalińskiej Nr 21. Koszalin. 55-78, 2003.
35. Sobczyński T., Siepak J.: Badania kumulacji związków biogennych i specjacji metali w osadach dennych jezior Wielkopolskiego Parku Narodowego. Zeszyty Naukowe Politechniki Koszalińskiej Nr 20. Koszalin. 265-290, 2001.
36. Stępkowska E.T.: Własności fizyko-chemiczne minerałów iłowych. Praca zbiorowa nt. „Problemy fizyko-chemii i dynamiki gruntów. PAN. Wrocław 1973.
37. Szymański K.: Migracja odcieków z wysypisk odpadów komunalnych w gruncie. Monografia Wydziału Inżynierii Lądowej i Sanitarnej WSInż w Koszalinie. Koszalin 1987.
38. Szymański K., Janowska B.: Analiza specjacyjna osadów ściekowych jako kryterium oceny ich jakości. XII Konferencja Naukowo-Techniczna. „Osady ściekowe – problem aktualny”. Politechnika Częstochowska. Częstochowa. 117-126, 2001.
39. Szymański K., Janowska B.: Charakterystyka osadów ściekowych z oczyszczalni przymorskich. Inżynieria i Ochrona Środowiska. Tom 3. Nr 1-2. Częstochowa. 131-144, 2000.
40. Szymański K., Janowska B.: Formy występowania metali ciężkich w osadach ściekowych. II Międzynarodowa XII Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna. „Nowe spojrzenie na osady ściekowe”. Politechnika Częstochowska. Częstochowa. 117-125, 2003.
41. Szymański K., Sidełko R.: Sorpcja metali ciężkich w warunkach kontaktu z bentonitem. Gosp. Wodna Nr 6. Warszawa 1993.
42. Świderska-Bróż. M.: Interakcja związków humusowych z wybranymi metalami ciężkimi oraz jej wpływ na usuwanie badanych metali z wody. Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej Nr 54. Wrocław 1985.
43. Świderska-Bróż. M.: Sorpcja metali ciężkich w wodach naturalnych. Sympozjum „Usuwanie Metali Ciężkich z Wody i Ścieków” Warszawa 1988.
44. Świderska-Bróż. M.: Występowanie, toksyczność i usuwanie metali ciężkich z wód naturalnych. Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej Nr 13. Wrocław 1985.
45. Zarzycki R., Wielgosiński G.: Problemy zagospodarowania osadów ściekowych. w: Zarzycki R. (Red.): Gospodarka komunalna w miastach. Wydawnictwo PAN Oddział w Łodzi. Łódź 2001.
46. Żabowski J.: Badania nad oczyszczaniem ścieków promieniotwórczych na krajowych glinach i bentonitach. Zeszyty Naukowe IGK Nr 16. Warszawa 1966.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BPW9-0008-0040