Biomonitoring miejskiego odcinka Dzierżęcinki z wykorzystaniem makrozoobentosu w celu renaturyzacji koryta rzeki

• Autorzy: Lampart-Kałużniacka M. , Celińska-Spodar A.

Warianty tytułu

EN

Results of biological monitoring in order to renaturalize the riverbed of the Dzierżęcinka river in its urban part, conducted using macrozoobenthos

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Biomonitoring of the Dzierżęcinka river, a natural watercourse passing through Koszalin, was conducted in 2006. Three sites were selected, at which macrozoobenthos was three times extracted using 0.5mm mesh benthic net. 45 samples were taken. 5 qualitative and quantitative samples from each site, 4 of the former and 1 of the latter type. Analysis consisted of taxonomic affiliation, number and biomass of extracted organisms. Basing on the research results the ecological condition of the investigated parts of the Dzierżęcinka river was determined with the use of the following indices: TBI (Trent Biotic Index), Saprobe Index S, BMWP-PL index (Biological Monitiring Working Party which has been adapter to the Polish conditions), the EPT index (Ephemeroptera to Plectoptera to Trichoptera) First site was situated at the spout point of the Dzierżęcinka river to Koszalin, at 4-Marca street. The ecological condition of the waters oscillated between average for BMWP-PL to good for TBI and the Saprobe Index S. At the same time the EPT index reached low values, which signifies small number of desirable insect larvae sensitive to pollutants. The reason for this mediocre watercourse condition at this site may be a busy street adjacent to the research site, which is the source of partial contamination of water with pollutants from petroleum incineration, waterdrain collectors, which may introduce certain pollutants into the river and waters coming through drainage ditches between Bonin and Koszalin. Second site was situated in the center of the city near the mill. It has the lowest grade in all ecological indices. The lowest number of organisms, in addition to the minimal number of taxons was observed here. The cause of such a poor state may be the closeness of the city center and the Młyńska street (one of the busiest streets in Koszalin) , waterdrains, numerous water birds in the nearby pond whose droppings undoubtedly negatively influence the functioning of water flow. Third site, situated in the vicinity of the bridge, shows satisfactory BMWP-PL, TBI and S indices. Despite these values, the site was characterized by the greatest biodiversity during all dates of research. The reason for this is the sandy and pebbly riverbed, which provides proper ecological niches for a greater number of macrozoobenthic species. Thus it seems, that in order to broaden biodiversity of benthic organisms, actions toward diversifying their environment should be taken. For that reason renaturalization of the Dzierżęcinka riverbed should be based on introduction of varied habitat elements such as: rocks, pebbles, gravel slide-offs, fallen tree-trunks, washed root systems and branches, which create proper conditions for feeding, rest and hiding from predators. Recreation of those elements in respect of bottom morphology parts of the Dzierżęcinka river, will enrich the river in greater number of zoobenthic species, which will influence the self-purification process of the water and the circulation of matter in the ecosystem.

Słowa kluczowe

PL

ekologia; środowisko wodne; biomonitoring; makrozoobentos; wskaźnik ekologiczny TBI; jakość wód rzecznych

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2008
• Tom: Tom 10
• Strony: 457--471
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Lampart-Kałużniacka M.

autor

Celińska-Spodar A.

• Politechnika Koszalińska

Bibliografia

• 1. Allan J.D.: Ekologia wód płynących. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• 2. Błachuta J., Żuławska J., Brzostek-Nowakowska J., Martynko-Pluta E., Miluch J., Kassyk W., Wierzchowiska E., Berendt I., Zakościelna A.: Raport. Monitoring wód powierzchniowych województwa zachodniopomorskiego. Makrozoobentos. Maszynopis w WIOŚ. Szczecin 2002.
• 3. Galewski K.: Chrząszcze (Coleoptera). Rodzina Kałużnicowate (Hydrophilidae). Fauna Słodkowodna Polski. PWN. Warszawa 1990.
• 4. Galewski K., Trande E.: Chrząszcze (Coleoptera). Rodziny Pływakowate (Dytiscidae), Flisakowate (Haliplidae), Mokrzelicowate (Hydrobiidae), Krętakowate (Gyrinidae). Fauna Słodkowodna Polski. PWN. Warszawa-Poznań 1978.
• 5. Hartmann L.: Biologiczne oczyszczanie ścieków. Wydawnictwo Instalator Polski, Warszawa 1999.
• 6. Jażdżewski K.: Morfologia, taksonomia i występowanie w Polsce kiełży z rodzaju Gammarus Fabr. i Chaetogammarus Mart. (Crustacea, Amphipoda). Acta Univ. Lodz. 1975.
• 7. Kajak Z.: Hydrobiologia – limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1998. 355.
• 8. Kamiński M., Kołodziejczyk A., Kopreski P.: Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej dla potrzeb bioindykacji stanu środowiska. Biblioteka Monitoringu Środowiska. Warszawa 1998.
• 9. Karolewski M. A.: Specyfika i status ekologiczny miasta. Wiadomości Ekologiczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, Tom XXVII, Zeszyt 1: 1981.
• 10. Kasprzak K.: Skąposzczety wodne, I. Klucze do oznaczania bezkręgowców Polski, 4. PWN. Warszawa 1981.
• 11. Klesza K., Wawręty R., Czoch K.: Renaturyzacja rzek. Towarzystwo na rzecz Ziemi. Kampania na rzecz przyjaznych środowisku metod ochrony przeciwpowodziowej. Oświęcim 2004.
• 12. Piechocki A.: Mięczaki (Mollusca). Ślimaki (Gastropoda). Fauna słodkowodna Polski z.7.PWN. Warszawa 1979.
• 13. Stańczykowska A.: Ekologia naszych wód. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1997.
• 14. Turoboyski L.: Hydrobiologia techniczna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
• 15. Zdoliński P.: Monitoring biologiczny jakości wód powierzchniowych na podstawie makrobentosu według zasad Ramowej Dyrektywy Wodnej Unii Europejskiej. Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Koszalińskiej, Katedra Biologii Środowiskowej. 2005.
• 16. Zdoliński P., Lampart-Kałużniacka M.: Biological monitoring of the surface Pomeranian rivers (North Poland ) on the basis of the macroinvertebrates. Oceanological and Hydrobiological Studies. Vol. XXXVI. Sup.4. 2007.
• 17. Zieliński P.: Próba oceny jakości wód rzeki Dzierżęcinki na podstawie badań zoobentosu. Technikum Budowlane Zespołu Szkół Budowlanych im. Bronisława Łukowskiego w Koszalinie. Koszalin 1998.
• 18. Żelazo J., Popek Z.: Podstawy renaturyzacji rzek. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2002.
• Źródła internetowe:
• 1. http://www.koszalin.pl