Tytuł artykułu
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Wpływ etapów klasycznego bielenia lnu oraz procesu barwienia na zmianę zawartości wybranych metali ciężkich we włóknach lnu
Języki publikacji
Abstrakty
Raw flax fibres consist of over 70% cellulose, over 20% hemicelluloses, pectins and lignins, 2.5% wax and fat, and 3% proteins. Non-cellulosic substances constitute a glue connecting elementary fibres. Because of the huge content of hydrophobic substances, raw flax fibres are difficult to wet by water. There is a necessity of removing hydrophobic substances from fibres before further chemical treatments. Classical bleaching of flax woven fabric is a long-running process that includes four stages, each starting from the scouring process in an alkaline bath. In order to obtain full whiteness, there is a necessity of carrying out four full stages of scouring and bleaching. The results of changes in a selected heavy metal content in flax fibres after a particular bleaching stage and dyeing process were shown. The content of heavy metals in flax fibres was determined using the qualitative (ICP-MS) and semi-qualitative (LA-ICP-ToF-MS) methods. Also changes in the content of extractable elements to artificial acid sweat was determined. The content of selected metals in flax fibres fell with a decrease in non-cellulosic polysaccharide content in the fibres. The important influence of dye fixation on the extractable copper content was also shown.
Surowe techniczne włókna lnu składają się w ponad 70% z celulozy, ponad 20% z hemicelulozy, pektyn i ligniny oraz 2,5% z wosków i tłuszczy i 3% z substancji białkowych. Substancje niecelulozowe stanowią spoiwo sklejające ze sobą poszczególne włókienka elementarne. Z uwagi na dużą zawartość substancji hydrofobowych surowe włókna lnu trudno zwilżają się wodą, dlatego przed bieleniem i dalszą obróbką (barwienie, drukowanie) konieczne jest usunięcie z włókna składników hydrofobowych. Klasyczne bielenie tkanin lnianych jest procesem długotrwałym i obejmuje cztery cykle, z których każdy rozpoczyna się od procesu obgotowania w alkalicznej kąpieli. Do uzyskania pełnej bieli tkanin lnianych wymagane są cztery cykle obgotowania i bielenia. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych metali ciężkich we włóknach lnu po kolejnych etapach klasycznego bielenia oraz barwienia. Zawartość metali ciężkich we włóknach lnu określono z zastosowaniem metod ilościowych (ICP-MS) oraz półilościowych (LA-ICP-MS). Oznaczono również zawartość metali ciężkich ekstrahowanych do sztucznego potu. Stwierdzono, że zawartość wybranych metali ciężkich we włóknach lnu obniża się wraz z kolejno postępującymi etapami procesu klasycznego bielenia lnu. Zaobserwowano również istotny wpływ procesu kationoczynnego utrwalania wybarwień na obniżenie zawartości miedzi w ekstraktach.
Czasopismo
Rocznik
Strony
91--95
Opis fizyczny
Bibliogr. 24 poz.
Twórcy
autor
autor
autor
autor
- Poland, Łódź, Technical University of Lodz, Department of Man-Made Fibres and European Centre of Bio- and Nano-Technology
Bibliografia
- 1. Regulation of Council of Ministers of 6th April 2004 in the scope of Safety and Marking of Textiles (Dz.U.2004.81.743, in Polish).
- 2. Oeko-Tex Standard 100 – General and special conditions, International Association for Research and Testing in the Field of Textile Ecology, edition 01/2009.
- 3. Rossman TG, Waalkes MP. Special issue: metals and human cancer. Mutation Research 2003; 533: 1-2.
- 4. Mielicki J. Zarys Chemicznej Obróbki Wyrobów Włókienniczych, WNT, Warszawa, 1991 (Polish), (Outline of the Chemical Treatment of Textiles).
- 5. Brzeziński S. Wybrane Zagadnienia z Chemicznej Obróbki Włókna - tom II, Wydawnictwo PŁ Filia w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 1999 r. (Polish), (Chosen Issues of Chemical Treatment of Fibers).
- 6. Rezic I, Steffan I. ICP-OES determination of metals present in textile materials. Microchemical Journal 2007; 85: 46-51.
- 7. Zollinger H. Color Chemistry – Syntheses, Properties, and Applications of Organic Dyes and Pigments, Wiley-VCH GmbH, Switzerland 2003.
- 8. Stiepanow B I. Podstawy Chemii i Technologii Barwników Organicznych, WNT, Warszawa 1980 (Polish), (Principles of Chemistry and Technology of Organic Dyestuffs).
- 9. Rybicki E, Święch T, Leśniewska E, Albińska J, Szynkowska MI, Paryjczak T. Changes in Hazardous Substances in Cotton after Mechanical and Chemical Treatments of Textiles. Fibres & Textiles in Eastern Europe 2004; 12, 2(46): 67-73.
- 10. Szynkowska MI, Rybicki E, Leśniewska E, Pawlaczyk A, Paryjczak T, Matyjas-Zgondek E. Infuence of production progress on the heavy metal content in fax fbers, Chemical Papers 2009; 63: 537–542.
- 11. Nawirska A. Binding of heavy metals to pomace fbres. Food Chemistry 2005; 90: 395-400.
- 12. Angelova V, Ivanova R, Delibaltova V, Ivanov K. Bio-accumulation and distribution of heavy metals in fbre crops (fax, cotton and hemp), Industrial Crops and Products 2004; 19: 197-205.
- 13. Shukla SR, Pai RS. Adsorption of Cu(II), Ni(II) and Zn(II) on modifed jute fbres.Bioresource Technology 2005; 96: 1430-1438.
- 14. Calafell M, Klug-Santner B, Guebitzb G, Garrigaa P. Dyeing behaviour of cotton fabric bioscoured with pectate lyase and polygalacturonase, Color. Technol. 2005; 121: 291-297.
- 15. Klug-Santner BG, Schnitzhofer W, Vršanskă M, Weber J, Agrawal PB, Nierstrasz VA, Guerbitz GM. Purifcation and characterization of a new bioscouring pectate lyase from Bacillus pumilus BK2. Journal of Biotechnology 2006; 121: 390-401.
- 16. Morvan C, Andème-Onzighi Ch, Girault R, Himmelsbach DS, Driouich A, Akin D E. Building fax fbres: more than one brick in the walls. Plant Physiology and Biochemistry 2003; 41: 935-944.
- 17. Pejic B, Vukceviv M, Kostic M, Skundric P. Biosorption of heavy metal ions from aqueous solutions by short hemp fbres: Effect of chemical composition. Journal of Hazardous Materials 2009; 164: 146-153.
- 18. Williams CJ, Aderholds D, Edyvean RG. Comparison between biosorbents for the removal of metal ions from aqueous solutions. Wat. Res. 1998; 32: 216-224.
- 19. Kymalainen H-R, Sjoberg A-M. Flax and hemp fbres as raw materials for thermal insulations. Building and Environment 2008; 43: 1261-1269.
- 20. Khotimchenko M, Kovalev V, Khotimchenko Y. Equilibrium studies of sorption of lead(II) ions by different pectin compounds. Journal of Hazardous Materials 2007; 149: 693-699.
- 21. Wai WW, AlKarkhi AFM, Easa AM. Comparing biosorbent ability of modifed citrus and durian rind pectin. Carbohydrate Polymers 2010; 79: 584-589.
- 22. Lee B-G, Rowell RM. Removal of Heavy Metal Ions from Aqueous Solutions Using Lignocellulosic Fibres. Journal of Natural Fibers 2004; 1: 97-108.
- 23. Kongdee A, Bechtold T. Infuence of ligand type and solution pH on heavy metal ion complexation in cellulosic fbre: model calculations and experimental results. Cellulose 2009; 16: 53-63.
- 24. Yin Y, Chaoxia W, Chunying Wang Ć. An evaluation of the dyeing behaviour of sol–gel silica doped with direct dyes, J Sol-Gel Sci. Technol. 2008; 48: 308-314.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BPW7-0021-0065