Architecture - the hallmark of humanity

• Autorzy: Wadowski J.

Warianty tytułu

PL

Architektura - znamię człowieczeństwa

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Each civilisation is defined by its attitude to time. A way in which time is understood also determines a way of life. Time is incessantly shaped by us; in our modern times, it is more often done through communication and the speed of information transfer. We can also form space which is 'crystallised time' [3, p. 411]. As Leibniz put it, this constitutes 'order of co-existence' of things. Civilisation models its space-time thanks to architecture because Man is a spatiotemporal creature [9, p. 154]. 'Spatiotemporal' nature of man means that man builds his own culturally determined experience of dimensions. It is reflected in man's plans and designs. According to Kopaliński, architecture is a domain which organises and shapes space in order to satisfy human needs; science of designing and erecting buildings. Of course, the definition of 'need' is not clear-cut inasmuch as we can have needs which are 'down-toearth', for example, protection from cold or 'sublime', for instance, a possibility of having a place of worship. In other words, if we wish to think about designing and erecting a shelter that is also beautiful, we need advanced cognitive abilities as well as skills of transforming reflections and visions into a material realization.

PL

W architekturze wyrażone zostają podstawowe odniesienia człowieka do świata przyrody, do siebie samego i innych ludzi. Człowiek jest istotą, która - w przeciwieństwie do większości gatunków - tworzy własne środowisko życia, czyli cywilizację; jej zasadniczym elementem (równie istotnym, jak myślenie czy symbolizacja) jest kreowanie konstrukcji architektonicznych posiadających różnorodne przeznaczenie (dom, świątynia, miejsce pracy, cmentarz itd.). Spełniają one nie tylko rolę ochronną, ale umożliwiają rozwój w obszarze kultury. Aktywność taka przyczynia się do zmian w środowisku naturalnym, często nieodwracalnych. Człowiek, dążąc do przetrwania, musi jednak ochronić siebie i swoje dzieci. Cel ten najlepiej osiąga się przez zarządzanie i organizację społeczną; powstawały więc budowle pożytku publicznego, gdzie projektant i budowniczy tworzyli dla wspólnego dobra. Czy dzisiaj, w dobie silnej tendencji do jak największych zysków z inwestycji, nie zapominamy o dobru ludzkim (indywidualnym i społecznym)? Doceniając fundamentalną rolę architektury w rozwoju cywilizacji, powinniśmy zastanowić się nad przewidującą optymalizacją wznoszonych przez nas konstrukcji - w celu zachowania homeostazy biologicznej i cywilizacyjnej.

Słowa kluczowe

EN

ethical principia in architecture; good; beauty; homeostasis

PL

principia etyczne w architekturze; dobro; piękno; homeostaza

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 2(30)
• Strony: 25--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Wadowski J.

• Institute of Humanistic Sciences Philosophical Anthropology and Ethics, Wrocław University of Technology

Bibliografia

• [1] Boehme G., Antropologia filozoficzna, Warsaw 1998,
• [2] Buksiński T., Antropologia w napięciu między filozofią a naukami humanistycznymi, [in:] Sikora M. (eds.), Człowiek między filozofią a teologią, Wrocław 2009,
• [3] Castells M., Społeczeństwo sieci, tłum. zbior., Warsaw 2007,
• [4] Klamut R., Cel - czas - sens życia, Lublin 2002,
• [5] Lipiec J., Prolegomena etyki globalnej, [in:] Sekuła J. (eds.), Idea etyczności globalnej, Siedlce 1999,
• [6] Levinas E., Całość i nieskończoność, transl. M. Kowalska, Warsaw,1998,
• [7] Rewers E., Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta,Kraków 2005,
• [8] Scheler M., Stanowisko człowieka w kosmosie, [in:] Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, transl. S. Czerniak i A. Węgrzecki,Warszawa 1987, p. 83
• [9] Skolimowski H., Filozofia żyjąca. Eko-filozofia jako drzewo życia,Warsaw 1993
• [10] Tischner J., Nadzieja szukająca prawdy, [in:] Michalski K. (eds.),Człowiek w nauce współczesnej, Paris 1988,
• [11] Zohar A., Marshall I., Inteligencja duchowa. Najwyższa z inteligencji, transl. P. Turski, Poznań 2001