Spatial turn. Transcultural and transdisciplinar spaces in the architecture

• Autorzy: Stępień T.

Warianty tytułu

PL

Spatial turn. Przestrzenie międzykulturowe i transdyscyplinarne w architekturze

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Intellectual discourse within the framework of social sciences at the end of the 20th century and at the beginning of the 21st century was dominated by theoretical analyses of a threefold turn which formulated and at the same time determined the reality of the contemporary societies: 1) cultural turn commenced by M. Foucault, continued adequately to the technological development of the contemporary cultures and civilizations based on the interpretation of history by F. Fukuyama and S.P. Huntington1; 2) technological turn with analyses of social changes caused by the new media technologies (M. McLuhan) and information technologies (M. Castells); 3) spatial turn, the forerunner of which is H. Lefebvre with a new concept of space in the social dimension.

PL

Współczesna akumulacja rozwoju technologii doprowadziła do fuzji społeczeństwa i technologii na fundamencie estetyki, dokładnie nowych technologii wizualizacji. Jednocześnie poszerzyło się znaczenie samych technologii jako swoistych retorycznych narzędzi dyskursu toczonego wokół kultury oraz architektury. Jako przykład może tutaj posłużyć statyczny wzór/paradygmat architektoniczny Le Corbusiera oparty na platońskiej idealistycznej koncepcji technologii (wytwarzania). Jego przeciwieństwem jest futuryzm z podkreśleniem dynamizmu samych technologii, a oparty na heraklitejskim wariabilizmie. Podobne przeciwieństwo odnajdujemy w architektonicznych interpretacjach miejsca i przestrzeni funkcjonalizmu (pragmatyzm i statyzm) oraz strukturalizmu (zmienność i otwarcie przestrzeni). Wraz z odkryciem międzykulturowości i transdyscyplinarności w drugiej połowie 20. wieku przeciwieństwa te doprowadziły do tzw. zwrotu przestrzennego w naukach społecznych, opartych od tego momentu na wielowymiarowej koncepcji przestrzeni i wyrażonej w sporze modernizm/postmodernizm. Spór ten stał się jednocześnie osią rozwoju współczesnej architektury, czego wyrazem są projekty Shin Takamatsu. W ten sposób architektura ukazuje się w zwierciadle filozofii i technologii jako integralny element kultury.

Słowa kluczowe

EN

spatial turn; space in architecture

PL

spatial turn; przestrzeń w architekturze

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2010
• Tom: Nr 2(28)
• Strony: 203--208
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Stępień T.

• Wrocław University of Technology, Department of Humanistic Sciences

Bibliografia

• [1] Augé M., Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, PWN, Warszawa 2010.
• [2] Castells M., Społeczeństwo sieci, PWN, Warszawa 2007.
• [3] Döring J., Thielmann T. (Hrsg.), Spatial turn. Das Raumparadigma in den Kultur- und Sozialwissenschaften, transcript Verlag, Bielefeld 2008.
• [4] Eibl K., Kultur als Zwischenwelt. Eine evolutionsbiologische Perspektive, Edition Unseld, Suhrkamp Verlag, Frankfurt a. M. 2009.
• [5] Elias N., Czym jest socjologia?, Aletheia, Warszawa 2010, pp. 89–233.
• [6] Ghirardo D., Architektura po modernizmie, Via, Wrocław 1999.
• [7] Habermas J., Moderne und postmoderne Architektur, [in:]Welsch W. (eds.), Wege aus der Moderne, Acta humaniora, Weinheim 1988, pp. 110–120.
• [8] Heil R., Kaminski A., Stippak M., Unger A., Ziegler M. (eds.), Tensions and Convergences. Technological and Aesthetic Transformations of Society, transcript Verlag, Bielefeld 2007.
• [9] Jałowiecki B., Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Scholar, Warszawa 2010.
• [10] Löw M., Raumsoziologie, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main 2009, p. 69–129.
• [11] Löw M., Steets S., Stoetzer S., Einführung in die Stadt- und Raumsoziologie, Budrich/UTB, Opladen & Farmington Hills 2008, pp. 51–92.
• [12] McLuhan H.M., Wybór tekstów, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
• [13] Schäfers B., Architektursoziologie. Grundlagen – Epochen – Themen, Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden 2006.
• [14] Shin Takamatsu, ein Architekt aus Kyoto, mit Beiträgen von F. Guattari, P. Virilio, S. Takamatsu, Merve Verlag, Berlin 1995.
• [15] Simmel G., Socjologia przestrzeni (1903), [in:] Pisma socjologiczne, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008, pp. 365–385.
• [16] Sztompka P., Socjologia. Analiza Społeczeństwa, Znak, Kraków 2009, pp. 437–553.
• [17] Urry J., Socjologia mobilności, PWN, Warszawa 2009.
• [18] Warf B., Arias S. (eds.), The Spatial Turn: Interdisciplinary Perspectives, Routledge Studies in Human Geography, London 2009.
• [19] Zawojski P., Cyberkultura. Syntopia sztuki, nauki i technologii, Poltext, Warszawa 2010.