Perge - antyczne miasto w Azji Mniejszej

• Autorzy: Kozaczewska-Golasz H. , Golasz-Szołomicka H.

Warianty tytułu

EN

Perge - antique town in Asia Minor

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Perge leży w Pamfilii, 16 km od Antalii, obecnie w pd.-zach. części Turcji. Opuszczone w XIII w. pozostawało nie zamieszkane aż do końca XIX w., gdy ponownie zostało odkryte, wraz z innymi miastami grecko-rzymskimi tej części Azji Mniejszej, przez ekipę badawczą kierowaną przez Karola hr. Lanckorońskiego [5, s. 34-65]. Wykonano pomiary zachowanych obiektów, które zamieszczono w publikacji wraz z obszernym opisem zabytków na tle miasta. Były to pierwsze badania naukowe w Pamfilii o poziomie, który imponuje do dzisiaj. Systematyczne badania archeologiczne zaczęli prowadzić archeolodzy tureccy dopiero po II wojnie światowej pod kierunkiem A.M. Mansela. W publikacjach tureckich [1], [7] w sposób szczegółowy przedstawiono historię miasta i opis zachowanych budowli, korzystając z niektórych rysunków pomiarów i rekonstrukcyjnych wykonanych przez Niemanna. Wynikiem prowadzonych badań był nowy plan miasta z podziałem na bloki mieszkalne [3]. Celem artykułu jest przedstawienie zabytków Perge, wśród których zachowało się kilka budowli monumentalnych, interesujących ze względu na specyficzne cechy małoazjatyckie.

EN

Perge lies in Pamfilia in the south-western part of Turkey. It was abandoned in the 13th century and left unoccupied until the 19th century. Explorations were carried out by count Karol Lanckoronski, and after the Second World War they were directed by A.M. Mansel. Most monumental buildings were uncovered and some were reconstructed. The oldest monuments in Perge arc the Hellenistic town walls with towers and the southern town gate with two round towers and a scmi-cliptic area. Perge went through its greatest period in the 2nd and 3rd centuries under Roman rule, and monuments which have survived arc mainly from that period. At that time the town had two main column streets cardo and documanus. Cardo (north-south) was shut off from the north by a gate with a nimfeum from which water flowed into a wide open canal running along the middle of the street. The main market square was the forum, near the Hellenistic gate, surrounded by Corinthian porticos. A theatre for an audience of 12 thousand and a stadium which could accomodate 27 thousand spectators were built outside the town walls. In the town there were hot baths, a palaestra and living accomodations, which remain uncovered. The old town walls were strengthened in the 4th century, new sections were built from the south side, closed by a gate located between angular towers.

Słowa kluczowe

PL

Perge; antyczne miasto; zabytki Perge

EN

Perge; antique town; oldest monuments in Perge

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 1999
• Tom: Nr 2(6)
• Strony: 3--11
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Kozaczewska-Golasz H.

autor

Golasz-Szołomicka H.

• Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej