Diagram Ciągłości Przestrzennej. Badania i ocena procesów przekształceń przestrzeni miejskiej

• Autorzy: Marzęcki W.

Warianty tytułu

EN

Diagram of Spatial Continuity Examinations and evaluations of the urban space transformations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Od najdawniejszych czasów, od kiedy zaczęto zakładać osiedla, kształtować w jakiś sposób przestrzeń architektoniczno-urbanistyczną ludzie wzorowali się z jednej strony na swoich poprzednikach, z drugiej zaś tworzyli nowe rozwiązania, odbiegające często całkowicie od poprzednich, podobnie jak się to działo w innych dziedzinach sztuki użytkowej. Na kształtowanie określonych form przestrzennych miało wpływ wiele czynników obyczajowych, kulturowych, religijnych, środowiskowych i krajobrazowych, z jakimi było związane życie ludzi. Z upływem czasu i związanego z tym nakładania się różnorodnych form i ciągłego ich wzbogacania; obecnie coraz rzadziej można spotkać jednorodne struktury zespołów architektoniczno-urbanistycznych. Ciągłym zmianom podlegają nawet miejsca objęte ścisłą ochroną konserwatorską. Poddawane one są drobnym, często niezauważalnym na pierwszy rzut oka, przeróbkom. Różnorodne zmiany wynikają z konieczności dostosowania istniejących przestrzeni miejskich do współczesnych potrzeb, wypełniania ubytków powstałych w wyniku działań wojennych, a także potrzeby tworzenia nowych, oryginalnych obszarów architektoniczno-urbanistycznych. Śledzenie tych zmian w istniejących zespołach achitektoniczno-urbanistycznych jest zazwyczaj oparte na mniej lub bardziej wnikliwej analizie dostępnej dokumentacji. W praktyce architektonicznej oceny takiej dokonuje się często w sposób intuicyjny, rzadziej na podstawie dostatecznej liczby zgromadzonych informacji. Aby bardziej obiektywnie oceniać procesy przekształcania należy opracować metodę sporządzenia takiej oceny, opartej na kryteriach jakościowych i ilościowych elementów wchodzących w skład poszczególnych struktur przestrzeni architektoniczno-urbanistycznej, wraz z ich graficznym przedstawianiem. Zadbanie o to, aby nowy budynek lub zespół zabudowy miał swój indywidualny charakter jest ważne, lecz nie wystarcza do prawidłowego wkomponowania w istniejące otoczenie. Podłożem, na którym powinno wzrastać każde nowatorskie poszukiwanie formy architektonicznej i przestrzeni urbanistycznej jest tradycja miejsca, w którym projektant zamierza realizować swoje wizje prze-strzenne. Projekt architektoniczny lub urbanistyczny może być właściwie wykonany jedynie w pełnej symbiozie z otoczeniem. Z jednej strony powinien on twórczo nawiązywać, zarówno do najlepszych rozwiązań istniejących w najbliższym otoczeniu projektowanej realizacji, jak i specyfiki przestrzennej oraz architektonicznej danego regionu, z drugiej zaś powinien być nowatorski, oryginalny, zaspokajający współczesne potrzeby estetyczne, a także użytkowe. Nie są to zadania proste i często trudne do pogodzenia. Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie metody, która umożliwiałaby w miarę obiektywną ocenę najważniejszych cech istniejącej przestrzeni architektoniczno-urbanistycznej i ich kategorii, ułatwiając w ten sposób podejmowanie właściwych decyzji podczas jej przebudowy i rozbudowy. Jest to kontynuacja i rozwinięcie badań prowadzonych w ramach dysertacji doktorskiej, która została poświęcona zagadnieniom degradacji historycznie ukształtowanej przestrzeni miejskiej Szczecina, na przykładzie nieprawidłowej rozbudowy i przebudowy niektórych zespołów urbanistycznych.

EN

The author has presented a short description of his own method of research, called the Diagram of Spatial Continuity, on the homogeneity and likeness of the most important structural features of architectonic and urbanistic complexes. The author has justified the elaboration of the method of objective examination of these parameters by the existence of a continuous process of transformations of the complexes of architectonic and urbanistic structures through the ages, also by the need of a harmonious correspondence in designing of new complexes to the existing ones. The method consists of questionnaire evidence of the category of defined structural features of the examined complexes, computer processing of the assembled data as well as graphic presentation in the form of diagrams and graphs. For an objective evaluation of the degree of homogeneity of particular features a suitable mathematical formula has been applied -whereas the degree of similarity of the complexes compared, expressed in percentages, is defined in fraztions of the same category of each examined feature appearing in both complexes. The use of the method has been presented on the example of examining one of the features - the hight of the buildings (the number of storeys). Examinations by means of this method may contribute to a more purposeful shaping of new architectonic and urban spaces, at the same time retaining the historic and cultural spatial continuity.

Słowa kluczowe

PL

przekształcenie przestrzeni miejskiej; diagram ciągłości przestrzennej

EN

urban space transformations; Diagram of Spatial Continuity

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2003
• Tom: Nr 1-2(13-14)
• Strony: 141--145
• Opis fizyczny: Bibliogr. 2 poz.

Twórcy

autor

Marzęcki W.

• Autorska pracownia projektowa, Szczecin

Bibliografia

• [1] Marzęcki. W., Ciągłość kulturowa w kształtowaniu przestrzeni miejskiej, charakterystyka i metoda oceny jakości i zmienności tej przestrzeni, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 2002.
• [2] Marzęcki. W., Proces deformacji i degradacji struktur urbanistycznych oraz możliwości przeciwdziałania tym zjawiskom na przykładzie wybranych fragmentów miasta Szczecina, Praca doktorska, maszynopis, Instytut Architektury i Urbanistyki Politechniki Wrocławskiej, 1989.