Aspekt kulturowy strefy wejściowej do osiedla

• Autorzy: Zając M.

Warianty tytułu

EN

Cultural aspects of the housing estate entrance zones

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W strukturze miasta, osiedli można wyróżnić przestrzenie, które z punktu widzenia mieszkańców pełnią znaczącą rolę w identyfikacji i orientacji. Te obszary zostały nazwane strefami wejściowymi do zespołów mieszkaniowych i łączą one przestrzenie o różnych lub tych samych stopniach intymności, np. przestrzenie publiczne z półprywatnymi lub półprywatne z półprywatnymi. Gdy osiedla są dobrze wyodrębnione, wówczas strefy wejściowe są związane z granicą osiedla - są to obszary wejściowe, zapewniające identyfikację mieszkańców z osiedlem (zespołem) i wzmacniające orientację w nim. Natomiast gdy osiedla są słabo wyodrębnione, stanowią one wtedy szczególne miejsce w tkance miejskiej, niezależnej ściśle od przebiegu granic. Strefa wejściowa, oprócz zapewnienia dostępności, jest nośnikiem różnych treści, np. informacji o mieszkańcach zespołu, które mogą skutecznie wpływać na ich identyfikację z zespołem oraz poprawiać orientację w jego strukturze. Przekaz informacji związanej ze strefą wejściową następuje na drodze wymiany komunikatów znakowych między nadawcą a odbiorcą. Warunkiem koniecznym do jego zajścia jest znajomość znaczeń skojarzonych z poszczególnymi znakami, składających się na kod (język). Znakiem w rozumieniu teorii komunikacji, w koncepcji teorii kompozycji może być pojedynczy obiekt przestrzenny (budynek, pomnik, most, luk triumfalny itd.J. Funkcję komunikatu mogą spełniać także większe jednostki przestrzenne złożone z wielu pojedynczych obiektów, tworzące już niejako cale złożone systemy znaków [ 11, s. 105]. Wyróżnieniu strefy wejściowej z otoczenia służy jej odmienność w stosunku do otoczenia, monumentalność formy, oryginalny kształt, a także odpowiednie usytuowanie jej elementów, podkreślające siłę ich ekspozycji. Podstawowym komunikatem przekazywanym przez strefę wej-ściową jest informacja o istnieniu i możliwości wejścia, pozostałe treści mogą nadawać strefie wejściowej jej indywidualny charakter. Elementy strefy wejściowej wpływająna świadomy i podświadomy odbiór przestrzeni, przyczyniając się do identyfikacji mieszkańców z otoczeniem, w którym żyją, lub przeciwnie - do ich wyobcowania. Identyfikację ułatwiają elementy nawiązujące do historii oraz tradycji danego rejonu, które wpływają na poczucie przynależności do danego środowiska (tożsamości lokalnej, a nawet kulturowej). Ich indywidualizacja ma zasadnicze znaczenie.

EN

An analysis of distinctive areas in the urban structure, symbolizing border space, called entrance zones, is presented. Their information contents, often additional, contribute to the identification of the inhabitants with their residential environment. The important role of immaterial contents of the entrance zones and their influence on the identification of the inhabitants has been emphasized. The negative influence of urban areas saturated with symbolic contents, especially abstract ones, which may lead to spatial chaos and increase of confusion has been pointed out. This is prevented through obeying spatial hierarchy laws, also while designing the entrance zones. Factors influencing the importance of the entrance zones have been presented (such as: form, representation, identification, localization in urban space, use frequency). It has been shown, that the entrance zone may strengthen orientation in the urban structure and improve its legibility.

Słowa kluczowe

PL

strefa wejścia; osiedla ludzkie; hierarchia wejść do osiedli

EN

entry zone; human settlements; enter into the settlement hierarchy

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2006
• Tom: Nr 1(19)
• Strony: 75--83
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Zając M.

• Katedra Planowania Przestrzennego Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej

Bibliografia

• [1] Bollnow O. F., Mensch und Raum, Stuttgart 1963.
• [2] Dąbrowska-Budzilo K., Wartości niematerialne krajobrazu kultu¬rowego, [w:] Architektura krajobrazu a planowanie przestrzenne, pod red. K. Pawłowskiej, Kraków 2001.
• [3] Edwards A. T., A world centre of communication, „Town Planning Review" 1914, nr 5.
• [4] Gadek Z., Architektura miejsca, Kraków 1996.
• [5] Gotsch P., Imagine-a-City: The international city and the concept of cognitive mapping, Contribution for Session 111 Iso CaRP, Karlsruhe 2001.
• [6] Hochleitner J., Kapliczki Warmii południowej, Olsztyn 2004.
• [7] Korda M., Müller W., Städtebau, B.G.Teubner, Stuttgart 1999.
• [8] Kozłowski D., Projekty i budynki 1982-1992. Figuratywność i rozpad formy w architekturze doby postfunkcjonalnej, Instytut ProjektowaniaArchitektonicznego Wydział Architektury Politech¬niki Krakowskiej, Kraków 1992.
• [9] Kozłowski D., Preteksty architektoniczne, urbanistyczne i inne, [w:] Ku architekturze policentryzmu. Progretto - Kazimierz, Instytut Projektowania Architektury Politechniki Krakowskiej, Kraków 1999.
• [10] La ville, art et architecture en Europe, 1870-1997, Centre Georges Pompidou, Paryż 1994.
• [11] Mironowicz I., Ossowicz T., Koncepcja teoretyczna analizy kompozycyjnej układów przestrzennych, [w:] Techniki i metody badawcze w planowaniu przestrzennym, pod. red. E. Bagińskiego, Wrocław 1997.
• [12] Motloch J. L., Introduction to landscape design, Department of Landscape Architecture, Reinhold van Nostrand, Nowy Jork 1991, [na:] http://www.lar.arch.vt.edu/Resources/Courses/LARl 144/ pdf_files/motloch.pdf.
• [13] Nowakowska Z., Architektura mieszkaniowa, [w:] Wprowadzenie nowej tkanki mieszkaniowej w istniejące struktury zabudowy miejskiej, pod red. Z. Nowakowskiej, Kraków 2000.
• [14] Nyhuus S., Halvorsen Thoren A.-K., Green Structure Planning of Norwegian Cities, EcoCity 2 Conference - Adelaide, April 1992, [na:] http://www.urbanecology.org.au/ecocity2/greenstructure.html.
• [15] Patoczka P., „Ściany" i „bramy" w krajobrazie, Kraków 2000.
• [16] Polska w krajobrazach i zabytkach, zdjęcia - Jan Bułhak i in., fotografie zebrał i przedmową opatrzył-prof. Władysław Dzwon-kowski, autor artykułów - Aleksander Janowski i in., Wydawnictwo dra Tadeusza Złotnickiego, Warszawa 1930.
• [17] Prinz D., Städtebau, t. 2: Sätedtebauliches Gestalten, Stuttgart 1987.
• [18] Rapoport A., House form and culture. Nowy Jork 1969.
• [19] Redfield R., Peasant society and culture: An anthropological approach to civilization, Chicago 1956.
• [20] Schmidt B., Lad przestrzeni. Warszawa 1981.
• [21] Skórska E., Klasztor i kościół Dominikanów, „Architekt", 2000,nr 4.
• [22] The interpretation of ordinary landscapes, pod red. D. W. Meiniga, Nowy Jork 1979.
• [23] Theo Effenberger, pod red. Chr. Nielsena, Berlin 1929.
• [24] Zipser T. z zespoleni, Studium uwarunkowań i kierunków zago¬spodarowania przestrzennego gminy Wroclaw, Biuro Rozwoju Miasta, U.M. Wrocławia, Politechnika Wrocławska, Wrocław 1996.
• [25] http://gimnazjuml4katowice.republika.pl/nikisz.htm.
• [26] http://www.archeire.com/unbuiIt_ireland/dublin/u2_tower/index. html.
• [27] http://www.web-hotels.com/london/the_london_eye.html.