Urban transformations of Beijing

• Autorzy: Tracka-Leszczyńska E. , Tomaszewicz A.

Warianty tytułu

PL

Przekształcenia urbanistyczne Pekinu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

Tradycyjnie pojmowana kultura chińska doprowadziła do wykształcenia spójnego modelu miasta cesarskiego - silnego symbolu imperianej władzy, który przez stulecia ulegał niewielkim przeobrażeniom i był przejmowany przez kolejnych władców, także tych pochodzenia nie-chińskiego. Kompozycja wszystkich elementów miast cesarskich, w tym także pekińskiego zespołu staromiejskiego, była ściśle zgeome-tryzowana, hierarchiczna, osiowa i symetryczna. W tradycyjnie pojmowanej koncepcji przestrzeni, która z jednej strony korespondowała z pozostającymi w równowadze relacjami między jednostką i rodziną, rodziną i społeczeństwem, porządkiem ludzkim i porządkiem kosmicznym, z drugiej zaś odzwierciedlała reguły rządzące feudalnym społeczeństwem chińskim, szczególne znaczenie nadano orientacji i zamknięciu zarówno miasta i jego części, jak i pojedynczych, jednorodnych funkcjonalnie zespołów budowli. Wraz z powstaniem w 1949 r. Nowych Chin i odrzuceniem imperialnej przeszłości rozpoczęto poszukiwania nowego schematu kreowania przestrzeni miejskiej, przejmując przy tym obce chińskiej kulturze wzorce. W latach 50. XX w., kiedy Chiny stały się zależne od radzieckiej industrializacji, projekty rozbudowy stolicy Nowego Państwa wzorowano na planach zagospodarowania komunistycznej Moskwy. Rozpoczęto też stopniową eksterminację dawnej, tradycyjnej zabudowy miasta. Od początku lat 80. ubiegłego stulecia, wraz z wprowadzeniem polityki "otwarcia Chin na świat", rozwój Pekinu został poddany dyktatowi ekonomii, inwestycje popierane przez rządy państwowe prowadzono najczęściej wbrew kompleksowym planom rozbudowy stolicy. W ramach "uwalniania" terenów położonych w centrum Starego Pekinu dokończono dzieła zniszczenia prawie całej tkanki miejskiej, pozostałej za czasów imperialnych. Obecnie stolica Chin jest sceną działań awangardy światowej architektury, miasto upodabnia się do innych azjatyckich i amerykańskich metropolii, traci przy tym bezpowrotnie swoją dawną tożsamość.

Słowa kluczowe

EN

China; Beijing; urban planning

PL

Chiny; Pekin; urbanistyka

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 1-2(25-26)
• Strony: 67--78
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.

Twórcy

autor

Tracka-Leszczyńska E.

autor

Tomaszewicz A.

• Faculty of Architecture Wrocław University of Technology

Bibliografia

• [1] Beijing and Tianjin: Towards Millennial Megalopolis, "Regional Development of China", ed. B. Hook, vol. 4, No. 16, Oxford 1998.
• [2] Boyd A., Chinese Architecture and Town Planning 1500 B.C. — A.D. 1911, Chicago 1962.
• [3] Chang S.-D., Some Observations on the Morphology of Chinese Walled Cities. "Annals of the Association of American Geographers"1970, Vol. 60, No. l,p. 63-91.
• [4] Corradini P., Zakazane Miasto. Historia i zbiory sztuki, Warszawa 1999.
• [5] Ebrey Buckley P., The Cambridge Illustrated History of China, Cambridge 2000.
• [6] Gascoigne B., Gascoigne Ch., The Dynasties of China: A History, New York 2003.
• [7] Gaubatz P., Changing Beijing, "Geographical Review" 1995, Vol.85, No. l,p. 79-96.
• [8] Hansen V, The Open Empire. A History of China to 1600, New York 2000.
• [9] HenCh.K., Cities of Aristocrats and Bureaucrats. The Development of Medieval Chinese Cityscapes, Honolulu 1999.
• [10] Hongkui J., The Setting of the Forbidden City and its Protection, [in:] Monuments and sites in their setting - conserving cultural heritage in changing townscapes and landscapes, ICOMOS 15th General Assembly and Scientific Symposium, Xi'an 2005.
• [11] Huang Y, Urban Spatial Patterns and Infrastructure in Beijing, "Land Lines" 2004, Vol. 16, No. 4.
• [12] Janbin L., Beijing: Recollection ofHutong, Beijing 2006.
• [13] Lewis M.E., The Early Chinese Empire: Qin and Han, Cambridge 2007.
• [14] Li L.M., Dray-Novey, Kong H., Beijing: From Imperial City to Olimpie City, New York 2008.
• [15] Man J., Khubilai Khan. The Mongol King who Remade China,New York 2007.
• [16] Mayer J., The Dragons of Tian'anmen: Beijing as a Sacred City, Columbia 1991.
• [17] Overall City Planning in Beijing (1953-54, 1957-58, 1973, 1982, 1993, 2004) on the website of Beijing Municipal Institute of City Planning and Development.
• [18] Pischel E.C., Komunistyczne Chiny, [in:] General History, Vol. 20, Novara 2008.
• [19] Schinz A., The Magic Square: Cities in Ancient China, Fellbach 1996.
• [20] Sickman L., Soper A., Sztuka i architektura w Chinach, Warszawa 1984.
• [21] Słupski Z., Wczesne piśmiennictwo chińskie, Warszawa 2001.
• [22] Steinhardt Shatzman N., Chinese Imperial City Planning, Honolulu 1990.
• [23] Steinhardt Shatzman N., The Plan of Khubilai Khan's Imperial City, "Atribus Asiae" 1983, Vol. 44, No. 2/3, p. 137-158.
• [24] Steinhardt Shatzman N., Why Were Chang'an and Beijing so Different?, "The Journal of the Society of Architectural Historians" 1986, Vol. 45, No. 4, p. 339-357.
• [25] The Travels of Marco Polo, ed. M. Komroff, New York 2003.
• [26] Wheatley P., Archeology and the Chinese City, "World Archeology"1970, Vol. 2, No. 2: Urban Archeology.
• [27] Yi Z., Liu N., Master Plan to Change the Face of Beijing, "Beijing this Month", May 2005.
• [28] Zhu Z., Preservation and Redevelopment in Beijing, "Habitat International" 1991, Vol. 15, No. 3, p. 133-138.
• [29] Zwoliński A. Rev., Chiny: Historia, teraźniejszość, Kraków 2007.