Dwarfs and other curiosities in the european gardens

• Autorzy: Jagiełło-Kołaczyk M.

Warianty tytułu

PL

Karły i inne kuriosa w ogrodach europejskich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

Fascynacja ludzkimi ułomnościami sięga starożytności. Pod koniec XVII w. znalazła ona swojąegzemplifikację w postaci kamiennych posągów karłów, ustawianych w ogrodach. Pierwszym, w którym się pojawiły, był ogród Mirabell pod Salzburgiem, należący do biskupa Johanna Ernsta Thuna. W pierwszej połowie XVIII w. moda na karle posągi rozprzestrzeniła się w znacznej części Europy, głównie w krajach władanych przez austriackich Habsburgów (odnajdujemy je tam w wielu ogrodach klasztornych, głównie benedyktyńskich), ale także na terenie pałacowych rezydencji z terenów: południowych Niemiec, włoskiego Veneto oraz Sycylii. Znane są nam również dwa przykłady śląskie: cysterski klasztor w Henrykowie oraz ogród przy pałacu w Grodkowie. Niestety, tylko część karlich kompozycji zachowała się in situ do naszych czasów.

Słowa kluczowe

EN

midgets; sculpture; European gardens

PL

karły; rzeźba; ogrody europejskie

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 1-2(25-26)
• Strony: 23--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz.

Twórcy

autor

Jagiełło-Kołaczyk M.

• Faculty of Architecture Wroclaw University of Technology

Bibliografia

• [1] Azzi Visentini M., Garden sculpture andfresco decoration in I7,h and !S'h Century Venetian Villas, [in:] ICOMOS Journals of German National Committee, 1998, p. XXVIII.
• [2] Bauer B. B., Salzburger Barockzwerge: das barocke Zwergentheater des Fischer von Erlach im Mirabellgarten zu Salzburg, Verlag Galerie Welz, 1989.
• [3] Bengen E., Schräder M., Die grosse Welt der Gartenzwerge:Mythen, Herkunft, Traditionen: ein historischer Rückblick, published by Anderweit 2001.
• [4] Dasen V, Dwarfs in ancient Egypt and Greece, Oxford Monographs on Classical Archeology, Oxford University Press, 1993.
• [5] Deforneaux M., Życie codzienne w Hiszpanii w wieku złotym, Warszawa 1968.
• [6] Eco U., Historia brzydoty, Rebis Poznań 2007.
• [7] Eckhardt A., Die Kunst in Salzburg während des XVII. Jahrhunderts,Strassburg 1910, p. 112.
• [8] Eysymontt K., Klasztorne ogrody i park nowej rezydencji w Henrykowie, "Kwartalnik Architektury i Urbanistyki" 1972, Vol.17, from. 3., p. 211-228.
• [9] Goethe J.W., Italienische Reise, Berlin 1817, p. 212-215.
• [10] Graepler C, Der Bildhauer Johann Friedrich Sommer in Marburg: Zur Geschichte der Skulptur in Hessen während der 1. Hälfte des 18. Jahrhunderts, Marburg-Rathaus Verlag 1992.
• [11] Hufnagl H., Gartenzwerge, published by Brandstätter, 1999.
• [12] / Nani di Villa Valmarana, (ed.) Rigon F., di Valmarana C., Biblos 2007.
• [13] Irrgang W., Bemerjsamwerte Parkanlagen in Schlesien, Dortmund 1978, p. 111-112, 119-121.
• [14] Jagiełło-Kołaczyk M., Budynek ogrodowy typu Lusthaus, ewolucja formy i funkcji, [in:] Architektura ogrodowa. Obiekty architektoniczne w kompozycjach ogrodowych, historia — i współczesność, 14th Scientific Conference in the series of Garden Art and Historical Dendrology, November 8-9, 2007, Kraków, p. 147-155.
• [15] Kalinowski K., Rzeźba barokowa na Śląsku, Warszawa 1986.
• [16] Knorr-Andres E., Der Zauber von Schloss Mirabell, [in:] Das Ostpreussenblatt. Preussische Allgemeine Zeitung, 28 IX 2002.
• [17] Kurzer M., Das kleine Buch der Gartenzwerge, Wuerzburg 1995.
• [18] Lavergne D., Le Bon L., Des Nains. Des Sculptures, published by Flammarion 2001.
• [19] Leischig J., Die Gestalten des Salzburger Zwerggartenm, [in:] „Salzburger Museumsblätter" 1928, Vol. 7, No. 5.
• [20] Luger W., Der Lambacher Zwerggarten, [in:] Beilage des Linzer Volksblates (Heimatland), March 1958.
• [21] Majdecki L., Historia ogrodów, Warsaw 2007, Vol. 1, p. 113.
• [22] Markowitz I., Die Jahreszeiten im Gefolge der Goetter. Ikonologische Und Ikonographische Studien zum Figurenprogramm der Barockgaerten, [in:] Die vier Jahreszeiten im 18. Jhr. Colloqium der Arbeitsstelle 18. Jhr. Schloss Langeburg, Octoberi-5, 1983, Heidelberg 1986, p. 121-149.
• [23] Pesch D., Zwerge, Hofzwerge, Gartenzwerge by Niederrheinisches Freilichtmuseum, eine Genealogie des Gartenzwerges: Ausstellung im Niederrheinischen Freilichtmuseum, Grefrath, September 2-October28, 1973.
• [24] Plinius Major, (Gaius Plinius Secundus), Historia naturalis, cir. 77, book. XII, par. 6.
• [25] Pomian K, Zbieracze osobliwości. Paryż-Wenecja XVI-XVII w.,PWN, Warszawa 1996.
• [26] Preiss R, Frantisek Antonin Spork, a barokni kultura v Cechach,Paseka, Praha, Litomyśl 2003.
• [27] Sawicka E., Królewskie karty, białe kryzy i czarne mantyle, [in:]Rzeczpospolita, 30 X 2004, p. A10-A11.
• [28] Schraeder M., Die grosse Welt der Gartenzwerge: Mythen, Herkunft, Traditionen: ein historischer Rückblick, published by Anderweit 2001.
• [29] Słowiński M., Błazen, dzieje postaci i motywu, Poznań 1990, p. 83.
• [30] Thieme U., Becker F. (Thieme-Becker), Allgemeines Lexikon der Bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart, 1907-1950, Bd. 35, 1942, p. 155.
• [31] Tomezzoli A., Una nota discorde nel giardino dì Armida: la raffigurazione dei "Nani" nella statuaria veneta da giardino del Sei e Settecento, [in:] Arte Veneto 6, Milano 2004.
• [32] Tomezzoli A., A people of dwarfs, [in:] I Nani di Villa Valmarana, (ed.) Rigon F„ di Valmarana C, published by Biblos 2007, p. 115-116.
• [33] Trpaslìk v evropskie kulturę. Sbornik prispevka z konferenze poradane w dnech 16-18. Cerna 2004, Usti nad Labem 2005.
• [34] Trautwein V, Der Zwergengarten in Gleink, w: http://home.schule.at/user/tw/zwerge/zwg 1 jpg
• [35] Ullmann H„ Der Klosterküchengarten in Heinrichau, Ostdeutsche Bau Zeitung, XXVIII, 1930, p. 41-43.
• [36] Wacha G., Johann Joseph Wanscher. Der Linzer Zwergenbildhauer,[in:] Blickpunkte Oberösterreich. Kulturzeitschrift, Jg. 43 (1993),H. 2, p. 36-11.
• [37] Zbiral A., Die Barockgärten von Schloß Greil/enstein, "Zeitschrift der Österreichischen Gesellschaft für historische Gärten" 2006, Nr. l,p. 1-3.
• [38] www.slovenia.info/architekturne_znamenitosti
• [39] www.metropoleparis.com.
• [40] www.villavalmarana.com.
• [41] http://www.museumderunerhoertendinge.de/dinge_2004/callot/cal-lot.jpg
• [43] http://www.eurovillasmadrid.com/chlaereal.jpg.
• [45] www.dziennik.swidnica.pl/historia051.php - 57k.