Z działalności ekspozytury nr 3 w Bydgoszczy w latach trzydziestych. Akcja "Wózek"

• Autorzy: Bochaczek-Trąbska J.

Warianty tytułu

EN

Activity of branch 3 in Bydgoszcz in the 1930s. Operation "Wózek"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Od chwili odzyskania przez Polskę niepodległości bezpieczeństwo państwa było ciągle zagrożone ze strony Niemiec. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie działalności Ekspozytury Nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Bydgoszczy w obliczu zagrożenia wojennego. Ekspozytura prowadziła działalność z zakresu wywiadu i kontrwywiadu. Na szczególną uwagę zasługuje prowadzona przez ekspozyturę akcja "Wózek". W jej ramach badano zawartości niemieckich przesyłek, zwłaszcza wojskowych, przewożonych tranzytem z Niemiec do Prus Wschodnich i Wolnego Miasta Gdańska. Był to ważny, a przy tym mało kosztowny sposób uzyskiwania cennego materiału wywiadowczego. Akcja w istotny sposób przyczyniła się do rozpoznania niemieckich przygotowań do agresji na Polskę we wrześniu 1939 r.

EN

From the moment Poland regained independence, national security was threatened by Germany. This article shows the activity of Branch 3 of Unit II of the General Staff of the Polish Army in Bydgoszcz in the face of the war threat. Branch 3 conducted both military intelligence and counterintelligence activities. Operation "Wózek" carried out by the branch is worth attention. Its objective was to check German parcels, especially military ones, transported from Germany to East Prussia and the Free City of Gdansk [Polish: Wolne Miasto Gdańsk]. Such a way of obtaining valuable intelligence material was not only important but also inexpensive. Operation "Wózek" contributed to the identification of German preparations for their aggression against Poland in September 1939.

Słowa kluczowe

PL

Ekspozytura nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego WP; wywiad wojskowy 1918 r.; akcja Wózek; kontrola kolejowa ruchu tranzytowego

EN

Branch 3 of Unit II of the General Staff of the Polish Army; military intelligence of 1918-1939; operation Wózek; railway inspection of transit traffic

• Wydawca: Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 4
• Strony: 200--208
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Bochaczek-Trąbska J.

• Instytut Nauk Politycznych Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie

Bibliografia

• 1. Ćwięk H., Przeciw Abwehrze, Warszawa 2001.
• 2. Dworzecki J., Bezpieczeństwo wewnętrzne na Śląsku w Dwudziestoleciu Międzywojennym. Zarys organizacji i charakterystyka korpusu policji województwa śląskiego w latach 1922 – 1939, [w:] Bezpieczeństwo Wewnętrzne Drugiej Rzeczypospolitej, pod red. A. Pepłońskiego, A. Szymanowicza, Warszawa 2010.
• 3. Gondek L., Wywiad Polski w Trzeciej Rzeszy 1933–1939. Zarys struktury, taktyki i efektów obronnego działania, Warszawa 1978.
• 4. Jastrzębski W., Major Żychoń i bydgoska ekspozytura wywiadu, Bydgoszcz 1994.
• 5. Jastrzębski W., Dzieje Ekspozytury nr 3 II Oddziału Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Poznaniu i Bydgoszczy (1919-1939), [w:] Polski wywiad wojskowy 1918–1945, pod red. P. Kołakowskiego, A. Pepłońskiego, Toruń 2006.
• 6. Kozaczuk W., Bitwa o tajemnice. Służby wywiadowcze Polski i Niemiec 1918–1939, Warszawa 1999.
• 7. Misiuk A., Służby specjalne II Rzeczypospolitej 1918–1939, Warszawa 1994.
• 8. Pepłoński A., Kontrwywiad II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002.
• 9. Skóra W., Placówka w Chojnicach. Z działalności wywiadu polskiego na Pomorzu Zachodnim w dwudziestoleciu międzywojennym, Słupsk – Chojnice 2006.
• 10. Witrowy Z., Z działalności polskiego wywiadu w przededniu drugiej wojny światowej, [w:] „Perspektywy” nr 10/1970.