General geographic database of Poland as an element of the national spatial data infrastructure

• Autorzy: Baranowski M.

Warianty tytułu

PL

Baza danych ogólnogeograficznych - element krajowej infrastruktury danych przestrzennych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

Jedną z pierwszych baz danych przestrzennych tworzących zasób informacyjny krajowej infrastruktury danych przestrzennych jest Baza Danych Ogólnogeograficznych. Tworzenie tej bazy rozpoczęto w roku 2001 na zlecenie Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Prace nad nią zakończono w 2003 r. Pojęciem baza danych ogólnogeograficznych objęto bazę danych przestrzennych o stopniu szczegółowości odpowiadającemu skali 1:250000 i mniejszym. Głównym celem powstania i prowadzenia zasobu danych ogólnogeograficznych jest udostępnianie aktualnej i wiarygodnej informacji przestrzennej jednostkom administracji rządowej i samorządowej oraz innym zainteresowanym. Baza ta pozwala rozwijać systemy informacji przestrzennej w skali całego kraju i regionu. Dzięki jej powstaniu i stworzeniu warunków powszechności jej stosowania zapewniona zostanie porównywalność systemów tego typu budowanych w kraju, jak również możliwe staje się włączenie Polski do realizacji przedsięwzięć w ramach europejskiej i światowej infrastruktury danych przestrzennych. Istotną funkcją tej bazy jest integrowanie tych urzędowych baz danych na poziomie centralnym i regionalnym, które odnoszą się do przestrzeni geograficznej. Już podczas opracowywania tej bazy podjęto działania, których celem było stworzenie powiązań z istniejącymi bazami. Ten proces będzie kontynuowany w miarę rozwoju kolejnych baz resortowych i regionalnych, które już będą powstawać w nawiązaniu do Bazy Danych Ogólnogeograficznych. Przewidywana jest również w przyszłości pewna modernizacja tej bazy wywołana potrzebą uwzględnienia w jej strukturze i treści nowych danych gromadzonych przez poszczególne resorty. Ustalając zakres informacyjny Bazy Danych Ogólnogeograficznych (BDO) przyjęto założenie, że rolą tego systemu jest dostarczenie danych podstawowych, a nie wyręczanie twórców danych tematycznych w realizacji ich zadań. Baza Danych Ogólnogeograficznych zawiera dane o kształcie i położeniu obiektów i zjawisk przestrzennych, które mogą służyć jako podstawa do rozwijania baz danych tematycznych. A więc aspekt geometryczny danych i właściwe przyporządkowanie tych obiektów i zjawisk do odpowiednich grup i kategorii stanowić będzie główną przesłankę tworzenia zakresu informacyjnego tego systemu. Pewne grupy tematyczne informacji przestrzennych zostały potraktowane bardziej szczegółowo z powodu ich szerszego wykorzystania. Chodziło o takie wyważenie zakresu treści bazy danych, które zapewni jak największą uniwersalność systemu, to znaczy rozbudowanie tych informacji, które znajdą największą ilość użytkowników. Strukturę informacyjną Bazy Danych Ogólnogeograficznych wyznacza podział na następujące tematy: podział administracyjny, osadnictwo i obiekty antropogeniczne, hydrografia, rzeźba terenu, transport, pokrycie terenu i użytkowanie ziemi, obszary chronione i zamknięte. Jednym z ważniejszych źródeł danych wykorzystanych przy opracowaniu Bazy Danych Ogólnogeograficznych była baza VMap poziomu 1, zawierająca szereg informacji niezbędnych przy opracowaniu BDO. Stanowiła ona również podstawę geometryczną BDO w znacznym stopniu zaktualizowaną w oparciu o najnowsze zdjęcia satelitarne. W ramach prac nad Bazą Danych Ogólnogeograficznych korzystano także z innych źródeł, których część będzie w przyszłości wykorzystywana do aktualizacji tej bazy. Jedną z istniejących urzędowych baz danych posiadających odniesienie przestrzenne jest Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju - TERYT, prowadzony przez Główny Urząd Statystyczny. Zawiera on dane o podziale administracyjnym kraju, identyfikatory tego podziału oraz identyfikatory miejscowości. Wszystkie te identyfikatory zostały wprowadzone do warstw podział administracyjny, osadnictwo oraz nazwy geograficzne. Ponadto zapisano także tzw. Nomenklaturę Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) wprowadzoną przez Polskę w celu nawiązania do europejskiego systemu NUTS. Warstwa hydrografia została ściśle powiązana z Bazą Danych Hydrograficznych, utworzoną przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Baza ta zawiera kody odcinków cieków obowiązujące w urzędowej nomenklaturze hydrograficznej kraju. Kody te, jak również identyczny sposób segmentacji sieci hydrograficznej Polski zostały zastosowane w BDO. Dzięki temu wszelkie charakterystyki tej sieci opracowywane przez służby hydrograficzne będą mogły odnosić się do obiektów występujących w BDO. Kolejnymi źródłami danych były Baza Danych Dróg Krajowych dostarczona przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, oraz Baza Danych Krajowego Systemu Obszarów Chronionych, prowadzona przez Ministerstwo środowiska. Powiązanie BDO z wszystkimi wymienionymi bazami polega na zastosowaniu w Bazie Danych Ogólnogeograficznych systemów identyfikacji i kodowania obiektów przyjętych w ww. bazach danych. Umożliwi to nie tylko sprawną aktualizację danych w przyszłości (szczególnie w odniesieniu do części opisowej), ale też zapewni szersze wykorzystanie BDO. Krąg użytkowników Bazy Danych Ogólnogeograficznych oraz produktów pochodnych będzie znacznie wykraczał poza ramy administracji publicznej. Przygotowywane są przykładowe wzorce zastosowań BDO. Planuje się jej wykorzystanie również w szkolnictwie średnim i wyższym. Powstanie omawianej bazy danych pozwoliło na osiągnięcie stanu gotowości Polski do aktywnego udziału w strukturach geoinformacyjnych Europy i świata. Przykładem jest potencjalne zastosowanie BDO w procesie tworzenia i aktualizowania dwóch baz danych zainicjowanych przez EuroGeographics, a mianowicie EuroGlobalMap (skala 1:1 000 000) i EuroRegionalMap (skala 1: 250 000).

Słowa kluczowe

EN

spatial data infrastructure (SDI); geographic database; data integration; national register

PL

infrastruktura danych przestrzennych; baza danych geograficznych; integracja danych; rejestry krajowe

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
• Czasopismo: Roczniki Geomatyki
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 2, z. 1
• Strony: 25--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 2 poz.

Twórcy

autor

Baranowski M.

• UNEP/GRID-Warsaw, Warsaw, Poland

Bibliografia

• Baranowski, M., 2003: Integracyjna rola Bazy Danych Ogólnogeograficznych (Integration role of the General Geographic Database), Proceedings of the V Konferencja Ośrodki Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (5th Conference of the Documentation Centre on Geodesy and Cartography), Elbląg.
• Goverment of Poland, 2001: ePolska ‒ Plan działań na rzecz społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001-2006 (Action plan in favour of information society in Poland for the years 2001-2006), Warszawa.