Materiały na miarę - Wpływ kompozycji i przetwórstwa na tarcie materiałów polimerowych

• Autorzy: Bieliński D.

Warianty tytułu

EN

Tailored materials - Influence of composition and processing on friction of polymer materials

• Konferencja: Tribologia na progu trzeciego tysiąclecia: XXV Jubileuszowa Szkoła Tribologiczna (23-26.09.2002 ; Lądek Zdrój)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca podejmuje zagadnienie wpływu budowy chemicznej i struktury fizycznej materiałów polimerowych, kształtowanych w procesie przetwórstwa, na tarcie. Szczególna uwaga została poświęcona warstwie wierzchniej, która odznacza się odmiennymi właściwościami fizyko-chemicznymi od wnętrza materiału. Stwierdzono powierzchniowy gradient składu i struktury materiałów polimerowych, który można kształtować pod względem zasięgu jak i wielkości. Występowanie gradientu składu chemicznego jest najprawdopodobniej przejawem migracji małocząsteczkowych dodatków lub frakcji polimerów o małym ciężarze cząsteczkowym. Obecne na powierzchni w formie wykwitów lub powłok, działają one jak swego rodzaju smar, obniżając współczynnik tarcia materiałów. Jeżeli natomiast "utkwią" w warstwie wierzchniej, powodując jej spęcznienie, doprowadzają do wzrostu składowej histerezyjnej siły tarcia, co przejawia się we wzroście tego ostatniego. Gradient strukturalny może być konsekwencją ukierunkowania struktury fazy krystalicznej polimeru w procesie przetwórstwa, bądź jej bardziej zwartego upakowania. Rzadziej jest przejawem krystalizacji wykwitu. Ujawniono istnienie powierzchniowego gradientu gęstości usieciowania gumy, które niesie ze sobą poważne następstwa tribologiczne.

EN

This work deals with influence of chemical composition and physical structure of polymeric materials, being formed during processing, on friction. Special attention has been paid to the surface layer, exhibiting different physicochemical properties than the material in bulk. The surface gradient of composition and structure of polymeric materials, possible to be controlled according to its value and depth, has been revealed: Its presence is probably the result of migration of low molecular weight additives or polymer fractions. Constituting the surface layer or blooms they act as some kind of a lubricant, lowering coefficient of friction of the polymeric material. However, if they "stack" in the surface layer of the material, resulting in its swelling, hysteretical component of friction increases, producing higher friction. Structural gradient of polymer material can be either a consequence of anisotropy of its crystalline phase, being produced during processing, or denser packing of crystallites. Rather seldom noticeable structural gradient is the result of bloom crystallization. The surface gradient of crosslinks density of rubber has been revealed, what is of great importance from tribological point of view.

Słowa kluczowe

PL

materiały polimerowe; warstwa wierzchnia; mikroindentacja; mikrotarcie

EN

microfriction; microindentation; polymer materials; surface layer

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 87, nr 27
• Strony: 27--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.

Twórcy

autor

Bieliński D.

• Politechnika Łódzka, Instytut Polimerów, ul. Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź