Wielowymiarowe widma luminescencji cząsteczek organicznych w niskotemperaturowych matrycach Szpolskiego

• Autorzy: Palewska K.

Warianty tytułu

EN

Multidimensional luminescence spectra of organic molecules in low-temperature Shpol'skii matrices

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wiele informacji niedostępnych z innych pomiarów spektroskopowych o właściwościach luminescencyjnych cząsteczek organicznych można uzyskać przez zastosowanie techniki rejestracji ich wielowymiarowych widm luminescencji w sztywnych ośrodkach, a zwłaszcza w niskotemperaturowyche matrycach Szpolskiego. Zapis wielowymiarowych widm luminescencji polega na rejestracji intensywności emisji (fluorescencji lub fosforescencji) z równoczesną zmianą liczby falowej promieniowania wzbudzającego. Dzięki uwzględnieniu dwóch zmiennych parametrów w pomiarach widm luminescencji w miejsce pojedynczego widma otrzymujemy całą ich serię, którą po odpowiednim komputerowym opracowaniu można przedstawić w postaci mapy intensywności emisji w zależności liczby falowej promieniowania wzbudzającego i emitowanego. Widma tego typu są nazywane widmami dwuwymiarowymi (2D, ang. 2-Dimensional) lub trójwymiarowymi (3D, 3-Dimensional), a metoda ich otrzymywania nosi nazwę wielowymiarowej spektroskopii luminescencyjnej (TLS, ang. Total Luminescence Spectroscopy).Cząsteczki badanych związków wbudowane w krystaliczną matrycę Szpolskiego (najczęściej -są to zamrożone n-alkany) są ułożone w sposób uporządkowany. Ich oddziaływania z matrycą są zazwyczaj bardzo słabe, a w dostatecznie rozcieńczonych roztworach zostają również ograniczone wzajemne oddziaływania badanych cząsteczek. Niska temperatura matrycy (np. temperatura ciekłego helu) powoduje zahamowanie translacji i swobodnej rotacji cząsteczek oraz w niektórych przypadkach ich transformacje. W takich warunkach w widmach luminescencji zamiast szerokich pasm otrzymuje się sekwencję dobrze rozdzielonych, wąskich linii, pochodzących od luminezujących cząsteczek. Wielowymiarowe widma luminescencji cząsteczek związków organicznych w niskotemperaturowych matrycach Szpolskiego są na tyle charakterystyczne i niepowtarzalne, że nazywane są "luminescencyjnym odciskiem palca". Dzięki analizie widm 2D i 3D można nie tylko precyzyjnie i jednoznacznie wyznaczyć energię stanów elektronowych różnych cząsteczek domieszki w matrycy i określić ich oddziaływania z matrycą, lecz również identyfikować stereoizomery wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych nierozróżnialne innymi metodami. Występowanie takich stereoizomerów może być wymuszone działaniem pola krystalicznego matrycy. Metodą TLS można również efektywnie śledzić przebieg reakcji fotochemicznej w ciele stałym, identyfikować nietrwałe produkty przejściowe reakcji i rejestrować ich widma. Rozdział 1 niniejszej monografii zawiera wprowadzenie do teorii luminescencji centrów domieszkowych w matrycach Szpolskiego. W p. 1.1 zamieszczono wprowadzenie do spektroskopii TLS. Omówiono czynniki decydujące o wystąpieniu poszerzenia jednorodnego (homogenicznego) i niejednorodnego (niehomogenicznego) linii spektralnych oraz metody pomiaru szerokości linii widmowych i wpływ drgań sieci matrycy na widma elektronowo-oscylacyjne cząsteczek domieszki. W p. 1.2 przedstawiono chronologiczny przegląd dotychczasowych osiągnięć w zakresie badania widm elektronowo-oscylacyjnych metodą Szpolskiego. Wiadomości przedstawione w rozdziale 1 i elementarne potraktowanie niektórych zagadnień być może pozwolą rozszerzyć krąg czytelników niniejszej publikacji poza wąskie grono specjalistów. Wydaje się bowiem, że spektroskopia TLS jest metodą bardzo wszechstronną i może być z powodzeniem użyta w wielu dziedzinach. W rozdziałach 2-5 zamieszczono wyniki badań stanowiące dorobek autorki przedstawiony do oceny w celu uzyskania stopnia doktora habilitowanego. Rozdziały te zawierają również podstawowe wiadomości umożliwiające lepsze zrozumienie ich treści oraz przegląd odpowiedniej literatury, a w tytule rozdziałów podano cytaty do publikacji, w których autorka po raz pierwszy szczegółowo opisała prezentowane wyniki. W rozdziale 2 opisano szczegółowo sposoby rejestracji i analizy wielowymiarowych widm luminescencji cząsteczek domieszki w matrycach Szpolskiego. Rozdział 3 zawiera porównanie właściwości luminezujących centrów perylenu w matrycach Szpolskiego określonych doświadczalnie oraz na podstawie obliczeń metodą SBEJ. W rozdziale 4 przedstawiono analizę widm 2D tetrabenzonaftalenu i terrylenu, na podstawie której zidentyfikowano różne izomery konfiguracyjne tych związków występujące w matrycach Szpolskiego. W rozdziale 5 podano opis i analizę kinetyki oraz mechanizmu reakcji fotocyklizacji [5]-helicenu, zachodzącej w matrycach Szpolskiego w temperaturze ciekłego helu i po raz pierwszy pokazano widma elektronowo-oscylacyjne nietrwałego przejściowego fotoproduktu tej reakcji.

EN

Principles and analytical application of two spectroscopic methods, namely Shpol'skii spectroscopy and multidimensional luminescence spectroscopy, are discussed in the monograph. Both techniques have been applied to obtain specific information on the electronic and vibrational structure of molecules in ground and in excited states. With the technique of Multidimensional Luminescence Spectroscopy (Total Luminescence Spectroscopy-TLS) the luminescence intensity of a given sample is measured as a function of both the excitation and the emission frequency, i.e. TLS date are collected in the form of a two-dimensional (2D) intensity matrix. Thus, TLS is well suited for a detailed study of spectral properties of large organic molecules, and in particular of aromatic hydrocarbons. The application of low temperature is highly attractive due to drastically improved spectral resolution. Aromatic molecules isolated in frozen single-crystalline, polycrystalline or glassy matrices have, at a sufficiently low temperature, no freedom of translation nor rotation. The monograph discusses use of the TLS technique to spectroscopic investigations of the structure of aromatic hydrocarbons and their structural and chemical transformations in the Shpol'skii matrices. Chapter 1 discusses characteristic patterns of zero-phonon lines with their phonon wings, multiplet spectra, and inhomogeneously broadened lines in terms of distributions of electronic energy levels of guest molecules. Theoretical principles governing the shapes and structures of two-dimensional Shpol'skii spectra obtained by using low temperature techniques are described in Chapter 2. The experimental and computational research into the nature of substitution of perylene in polycrystalline solid n-alkane matrices is described in Chapter 3. A spectroscopic proof of the coexistence of stereoisomers of tetrabenzoperylene and terrylene, based of the interpretation 2D spectra, is presented in Chapter 4. A reversible photocyclization of [5]-helicene to dihydrobenzoperylene and, for the first time, an evidence for the existence of an intermediate photoproduct of this reaction in its ground state are presented in Chapter 5.

Słowa kluczowe

PL

matryca Szpolskiego; widma 2D; centra aktywne; struktura multipletowa; szerokość linii; skrzydło fononowe; TLS; wielowymiarowa spektroskopia luminescencyjna

EN

Total Luminescence Spectroscopy; TLS; Shpol'skii matrice; two-dimensional

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Chemii Fizycznej i Teoretycznej Politechniki Wrocławskiej. Monografie
• Rocznik: 2003
• Tom: nr 1
• Strony: 5--130
• Opis fizyczny: Bibliogr. 255 poz.

Twórcy

autor

Palewska K.

• Instytut Chemii Fizycznej i Teoretycznej Politechniki Wrocławskiej, 50-370 Wrocław, Wybrzeże Wyspiańskiego 27

Bibliografia

• Literatura cytowana rozdział I
• [1] PIGOŃ K., RUZIEWICZ Z., Chemia fizyczna, PWN, Warszawa, 1974.
• [2] HAKEN H., WOLF H. CH., Fizyka molekularna z elementami chemii kwantowej, PWN, Warszawa, 1998 (tłum. z ang).
• [3] KAWSKI A., Fotoluminescencja roztworów, PWN, Warszawa, 1992.
• [4] REBANE K. K., Elemientarnaja tieoria kolebatielnoj struktury spiektrow primiesnych kristalłow, Izd. Nauka, Moskwa, 1968.
• [5] REBANE K. K., Biesfononnyje linii w spiektroskopii i fotochimii, Izd. ANEst. SSR, Inst. Fiz. i Astr., Tartu, 59, 7, 1986.
• [6] PLERSONOW R. 1., Sielektiwnaja spiektroskopija słożnych molekuł w roztworach ijeje primienienija, Izd. AN SSSR, Inst. Spiektr., Troick, 1981.
• [7] HOFSTRAAT J. W, High-resolution molecular fluorescence spectroscopy in low temperature matrices, Free University Press, Amsterdam, 1988.
• [8] ALSZYC JE. I., GODIAJEW E. D., PIERSONOW R. I., Fiz. Twierd. Tieła, 14, 1605, 1972.
• [9] STONEHAM A. M., Rev. Mod. Phys., 41, 82, 1969.
• [10] KĘCKI Z., Podstawy spektroskopii molekularnej, PWN, Warszawa, 1992.
• [11] GOROCHOWSKIJ A. A., IZW. AN SSSR, ser. fiz., 52, 636, 1988.
• [12] MOERNER W. E., Science, 46, 265, 1994.
• [13] MOERNER W. E., KADAR L., Phys. Rev. Letters, 62, 2535, 1989.
• [14] LEE H. W. H., WALSH C. A., FAYERM. D., J. Chem. Phys., 82, 3948, 1985.
• [15] LAIRD B. B., SKINNER J. L., J. Chem. Phys., 90, 3274, 1989; 90, 3880, 1989.
• [16] SEVIAN H. M., SKINNER J. L., J. Chem. Phys., 97, 8, 1992.
• [17] BURNS M. J., LIU W. K., ZEW AIL A. H., [w:] Spectroscopy and Excitation Dynamics of Condensed Molecular Systems, (Red.) AGRANOVICH V. M., HOCHSTRASSER R.M., North-Holland, Amsterdam, 1983.
• [18] REBANE L. A., Żur. Prik. Spiektr., 34, 1024, 1981.
• [19] TAMM T. B., KIKAS JA. W., SIRK A. E., Zur. Prik. Spiektr., 24, 315, 1976.
• [20] DE VRIES H., Optical Hole Burning and Free Induction Decay of Molecular Mixed Crystals, Proefschrift, Rijksuniversiteit Groningen, 1980.
• [21] SAPOZHNIKOV M. N., Phys. Stat. Sol. (B), 75, 11, 1976.
• [22] OSADKO I. S., Usp. Fiz. Nauk, 128, 31, 1979.
• [23] OSAD'KO I. S., [w:] Spectroscopy and Excitation Dynamics of Condensed Molecular Systems, (Ed.) AGRANOVICH V. M., HOCHSTRASSER R . M . , North-Holland, Amsterdam, 1983.
• [24] BORN M., HUANG K., Dinamiczieskaja teorija kristaliczieskich rieszotok, Izd. Inostrannaja Litierura., Moskwa, 1958 (tłum. z ang.).
• [25] PIERSONOW R. I., ALSZYC JE. I., BYKOWSKAJA Ł. A., CHARŁAMOW B. M., Żur. Eksp. i Teoret. Fiz., 65, 1825, 1973.
• [26] SZPOLSKIJ E. W., JLJINA A. A., KLIMOWA L. A., Dokł. A N SSSR, 87, 935, 1952.
• [27] SZPOLSKIJ E. W., Usp. Fiz. Nauk, 71, 216, 1960; 77, 321, 1962; 80, 255, 1963.
• [28] TRIFONOW J. D., Dokł. A N S S S R , 147 826, 1962.
• [29] REBANE K. K., CHIŻNIAKOW W. W., Optika i Spiektr., 14, 362, 1963; 14, 4 9 1 , 1963.
• [30] KRIWOGŁAZ M. A., Fiz. Twierd. Tieła, 6, 1707, 1964; Żur. Eksp. Tieoret. Fiz., 48, 310, 1965.
• [31] SILSBEE R. H., FITCHEN D. B., Rev. Mod. Phys., 36, 432, 1964.
• [32] TIEPLICKAJA T. A., ALEKSIEJEWA T. A., WALDMAN M. M., Atlas kwaziliniejczatych spiektrow luminescencji aromaticzeskich molekuł, Izd. Mosk. Uniwersitieta, Moskwa, 1978.
• [33] NAKHIMOVSKY L. A., LAMOTTE M., JOUSSOT-DUBIEN J., Handbook of Low Temperature Electronic Spectra of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, Elsevier, Amsterdam, 1989.
• [34] COLMSJÖ A. L., OSTMAN C. E., Atlas of ShpoVskii Spectra and Other Low TemperatureFluorescence Spectra of POM, University of Stockholm, 1981.
• [35] KOLOTYRKIN JA. M., SZIGORIN D. N., Elektronno-kolebatielnyje spiektra aromaticzeskich sojedinienii iz heteroatomami, Izd. Nauka, Moskwa, 1984.
• [36] PLATENKAMP R. J., Porphyrins and Flavins. High Resolution Optical Spectroscopy and Quantum Chemical Studies, Rijksuniversiteit Leiden, 1981.
• [37] SPONER H., KANDA Y., BLACKWELL L. A., Spectrochim.Acta, 1 6 , 1 1 3 5 , 1960.
• [38] PELLOIS A., RIPOCHE J., Chem. Phys. Letters, 3, 280, 1969.
• [39] MEISON-PELLOIS A., COLLOREC R . , RIPOCHE J., C. R. Acad. Sei. Paris, B 269, 1305, 1969.
• [40] NURMUKHAMETOV R. N . , Chem. Rev., 38, 180, 1969.
• [41] GREBIENSZCZYKOW D. M., KOWRIŻNYCH N. A., KOZLOW S. A., Optika i Spiektr., 31, 733, 1971.
• [42] BOLOTNIKOWA T. N., ARTIOMOWA L. K., Optika i Spiektr., 33, 371, 1972.
• [43] KIRKBRIGHT G. F., LIMA C. G., Analyst, 99, 338, 1974.
• [44] KIRKBRIGHT G. F., LIMA C. G., Chem. Phys. Letters, 37, 165, 1976.
• [45] PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z . , CHOJNACKI H., J. Luminesc., 39, 75, 1987.
• [46] PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z . , CHOJNACKI H., MEISTER E. C., Chem. Phys., 161, 4 3 7 , 1992.
• [47] PALEWSKA K., MEISTER E. C., WILD U. P., J. Photochem. Photobiol., A: Chem., 50, 239, 1989.
• [48] PALEWSKA K., CHOJNACKI H., J. Mol. Struct., 611, 23, 2002.
• [49] PALEWSKA K., SWORAKOWSKI J., CHOJNACKI H., MEISTER E. C., WILD U. P., J. Phys. Chem., 97, 12167, 1993.
• [50] RUZIEWICZ Z., Postępy fizyki, 24, 3 1 1 , 1973.
• [51] RUZIEWICZ Z., Wiadomości chemiczne, 35, 639, 1981.
• [52] BOŁOTNIKOWA T. N., Optika i Spiektr.,7, 217, 1959.
• [53] DUROCHER G., J. Chim. Phys., 66, 6 3 7 , 1969; 66, 985, 1969.
• [54] RUZIEWICZ Z., Acta Phys. Polon., 28, 389, 1965.
• [55] PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., SWORAKOWSKI J., SEPIOL J., GYGAX H., MEISTER E. C., WILD U. P., J. Phys. Chem., 99, 16835, 1995.
• [56] PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., MISIASZEKT., SWORAKOWSKI J., J. Phys. Chem., A 106,4552, 2002.
• [57] PERSONOV R. I., AL'SHITS E. I., Chem. Phys. Letters, 33, 85, 1975.
• [58] SMALLEY R. E., WHARTON L., LEVY D. H., Accounts Chem. Res., 10, 139, 1977.
• [59] FITCH P. S. H., WHARTON L . , LEVY D. H., J. Chem. Phys., 69, 3424, 1978.
• [60] BEHLEN F. M., MIKAMI N., RICE S. A., Chem. Phys. Letters, 60, 364, 1979.
• [61] BECK S. M., LIVERMAN G. M., MONTS D. L., SMALLEY R. S., J. Chem. Phys., 70, 2 3 2 , 1979.
• [62] TER HORST G. H. M., Supersonic Jet Spectroscopy: Some Applications, Rijksuniversiteit Groningen, 1982.
• [63] KHARLAMOV B. M., PERSONOV R. 1., BYKOVSKAYA L. A., Opt. Comm., 12, 191, 1974.
• [64] KHARLAMOV B. M., BYKOVSKAYA L. A., PERSONOV R. I., Chem. Phys. Letters, 5 0 , 4 0 7 , 1977.
• [65] PERSONOV R. I., J. Photochem. Photobiol., A: Chem., 62, 321, 1992.
• [66] TAMARAT PH., MAALI A., LOUNIS B., ORRIT M . , J. Phys. Chem., A 104, 1, 2000.
• [67] MOERNER W. E., PLAKHOTNIK T., IRNGARTINGER T., CROCI M., PLAM V., WILD U. P., J. Phys. Chem., 98, 7 3 8 2 , 1994.
• [68] PLAKHOTNIK T ., DONLEY E. A., J. Luminesc., 86, 175, 2000.
• [69] IRNGARTINGER T ., RENN A., ZUMOFEN G., WILD U. P., J. Luminesc., 76 & 77, 2 7 9 , 1998.
• [70] BOIRON A . - M ., LOUNIS B., ORRIT M . , J. Chem. Phys., 105, 3 9 6 9 , 1996.
• [71] PIROTTA M., RENN A., WERST M. H. V., Chem. Phys. Letters, 2 5 0 , 576, 1996.
• [72] KOZANKIEWICZ B., BANASIEWICZ M., DRESNER J., ORRIT M., Chem. Phys. Letters, 3 4 3 , 71, 2 0 0 1 .
• [73] BANASIEWICZ M., DEPARASIŃSKA 1., FABJANOWICZ D., KOZANKIEWICZ B., Chem. Phys. Letters, 3 5 6 , 5 4 1 , 2 0 0 2 .
• [74] WALSER D., PLAKHOTNIK T., RENN A., WILD U.P., Chem. Phys. Letters, 2 7 0 , 1 6 , 1997.
• Literatura cytowana rozdział II
• [1] BENTZ A. P., Anal. Chem., 48, 445A, 1976.
• [2] WERNER I. M., MCGOWN L. B., Advances in Multidimensional Luminescence, Vol. Greenwich, 1991.
• [3] NDOUT. T., WERNER f. M„ Chem. Rev., 91, 493, 1991.
• [4] WERNER I. M., CALLIS J. B., DAVIDSON E. R., GUAYEMAN M., CHRISTIAN G. D., Anal. Letters, 8,665, 1975.
• [5] HIRSCHFELD T., Anal. Chem., 57, 297A, 1985.
• [6] SUTER G. W., KALLIR A. J., WILD U. P., Chimia, 37,413, 1983.
• [7] KALLIR A. J., Total Luminescence Spectroscopy, Diss. ETH No. 7960, Zürich, 1986.
• [8] PALEWSKA K., SWORAKOWSKI J., CHOJNACKI H., MEISTER E. C., WILD U. P., J. Phys. Chem., 97, 12167, 1993.
• [9] KALLIR A. J., SUTER G. W., BUCHER S. E., MEISTER E. C., LÜÖND M., WILD U. P., Acta Phys. Polon., A71,755, 1987.
• [10] PALEWSKA K., Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Kryształy molekularne, Kraków, 2000, s.270.
• [11] LOCHER R., Spektroskopische Eingenschaften von Oxazin-4 als Funktion der Temperatur und der Matrix, Diss. ETH Nr. 93 84, Zürich, 1991.
• [12] SUTER G. W., KALLIR A. J., WILD U. P., J. Luminesc., 31&32,532, 1984.
• [13] SUTER G. W., WILD U. P., Chem. Phys., 120, 131, 1988.
• [14] MEISTER E. C., SUTER G. W., WILD U. P., J. Phys. Chem., 92, 6537, 1988.
• [15] MEISTER E. C , Beitrag zur Zeitaufgeloesten Fluoreszenzspektroskopie und zur Picosekunden- Korrelationsmesstechnik. Fluoreszenzspektroskopie von 2-Acetylanthracen, Diss. ETH Nr. 8724, Zürich, 1988.
• [16] WILD U. P., LÜÖND M., MEISTER E. C., SUTER G. W., J. Luminesc., 40&41, 270, 1988.
• [17] PALEWSKA K., MEISTER E. C., WILD U. P., J. Luminesc., 50, 47, 1991.
• [18] SUTER G. W., MEISTER E. C , WILD U. P., S P I E Vol. 910 Fluorescence Detection II 81, 1988.
• [19] PALEWSKA K., MEISTER E. C , WILDU. P., Chem. Phys., 138, 115, 1989.
• [20] PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., SWORAKOWSKI J., SEPIOL J., GYGAX H., . MEISTER E. C., WILD U. P., J. Phys. Chem., 99, 16835, 1995.
• [21] PALEWSKA K., Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Kryształy Molekularne, Lodz, 1991, s. 107.
• [22] PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., MISIASZEKT., SWORAKOWSKI J., J. Phys. Chem., A 106, 4552, 2002.
• [23] LEONTIDIS E., HEINZ H., PALEWSKA K., WALLENBORN E.-U., SUTER U. W., J. Chem. Phys., 1 1 4 , 3 2 2 4 , 2001.
• Literatura III
• [1] BECKER R. S., Theory and Interpretation of Fluorescence and Phosphorescence, Wiley, Interscience Publication, New York, 1969.
• [2] CLAR E., Polycyclic Hydrocarbons, Academic Press, New York, 1964.
• [3] BIRKS J. B., Organic Molecular Photophysics, Vol. 2, Wiley Interscience Publication, London, 1974.
• [4] SZPOLSKIJ E. W., PIERSONOW R. I., Optika i Spiektr., 8, 328, 1960.
• [5] PIERSONOW R. I., Izw. AN SSSR. ser. fiz., 24, 621, 1960.
• [6] WALDMAN M. M., PIERSONOW R. I., Optika i Spiktr., 19, 5 3 1 , 1965.
• [7] ALSZIC JE. I., GODIAJEW E. D., PIERSONOW R. I., Fiz. Twierd. Tiela, 14, 1605, 1972.
• [8] LAMOTTE M., JOUSSOT-DUBIEN J., J. Chem. Phys., 61, 1892, 1974.
• [9] LAMOTTE M . , MERLE A. ML, JOUSSOT-DUBIEN J., DUPUY F., Chem. Phys. Letters, 35, 410, 1975.
• [10] PFISTER C., Chem. Phys., 2, 171, 1973; 2, 181, 1973.
• [11] AMBROSIMO F., CALIFANO S., Spectrochim. Acta, 21,1401, 1965.
• [12] BABKOW Ł. M., KOWNER M. A., RIENC W. B., Optika i Spiektrosk., 34, 615, 1972.
• [13] MADDAMS W. F., ROYAUD I. A. M., Spectrochim. Acta, 46A, 309, 1990.
• [14] SZCZEPAŃSKI J., CHAPO CH., VALA M., Chem. Phys. Letters, 205, 434, 1993.
• [15] CYVIN S. J., CYVIN B. N., KLAEBOE P., Spectrosc. Letters, 16, 2 3 9 , 1983.
• [16] JOBLIN C., SALAMA F., ALLAMANDOLA L., J. Chem. Phys., 110, 7 2 8 7 , 1999.
• [17] BIKTCHANTAEV I., SAMARTSEV V., SEPIOŁ J., J. Luminesc., 98, 265, 2002.
• [18] ALSZIC JE. I., CHARŁAMOW B. M., PIERSONOW R. I., Optika i Spiektr., 65, 5 4 8 , 1988.
• [19] PERSONOV R. I., J. Photochem. Photobiol., A: Chem., 62, 321, 1992.
• [20] ORRIT M., BERNARD J., PERSONOV R. I., J. Phys. Chem., 97, 10256, 1993.
• [21] PERSONOV R. I., KHARLAMOV B. M., Opt. Comm., 7,417, 1973.
• [22] ABRAM I. I., AUERBACH R. A., BIRGE R. R., KOHLER B. E., STEVENSON J. M., J. Chem. Phys., 6 3 , 2 4 7 3 , 1975.
• [23] HURST G. B „ WRIGHT J. C., J. Chem. Phys., 95, 1479, 1991.
• [24] PERSONOV R. I., AL'SHITS E. I., BYKOVSKAYA L. A., Opt. Comm., 6, 169, 1972.
• [25] ATTENBERGER T., BOGNER U., MAIER M., Chem. Phys. Letters, 180, 207, 1991.
• [26] PIERSONOW R. 1., OSADKO I . S . , GODIAJEW E. D., ALSZIC JE. I., Fiz. Twierd. Tiela, 13, 2 6 5 3 , 1971.
• [27] FOURMANN B., JOUVET C., TRAMER A., LE BARS J. M., MILLIE PH., Chem. Phys.,92, 25, 1985.
• [28] Bouzou C., JOUVET C , LEBLOND J. B., MILLIE PH., TRAMER A., SULKES M . , Chem. Phys. Letters, 97, 161, 1983.
• [29] SCHWARTZ S. A., TOPP M. R., Chem. Phys., 86, 245, 1984.
• [30] FILLAUX F . , Chem. Phys. Letters, 114, 3 8 4 , 1985.
• [31] BASCHE TH., MOERNER W. E., Nature, 355, 335, 1992.
• [32] PIROTTA M., RENN A., WERST M. H. V., WILD U. P., Chem. Phys. Letters, 250, 5 7 6 , 1996.
• [33] TAMARAT PH., MAALI A., LOUNIS B., ORRIT M., J. Phys. Chem., A 104, 1 , 2 0 0 0 .
• [34] BOŁOTNIKOWA T. N., Optika i Spiektr., 7, 217, 1959.
• [35] KITAJGORODZKI A. I., Kryształy molekularne, PWN, Warszawa, 1976 (tłum. z ros).
• [36] CAMERMAN A., TROTTER J., Proc. Roy. Soc., A 279, 129, 1964.
• [37] TANAKA J., Bull. Chem. Soc. Japan, 36, 1237, 1963.
• [38] KERR A., ActaCryst., 21, Al 19, 1966.
• [39] NORMAN N., MATHISEN H., The Crystal Structures of Lower n-Paraßnes, Final Technical Report, Central Institute for Industrial Research, Oslo, September 1961.
• [40] NORMAN N . , MATHISEN H . , Acta Chem. Scand., 15,1755,1961.
• [41] NORMAN N., MATHISEN H., Acta Chem. Scand., 26, 3913, 1972.
• [42] MATHISEN H., NORMAN N . , PEDERSEN B. F., Acta Chem. Scand., 21, 127, 1967.
• [43] NORMAN N., MATHISEN H., Acta Chem. Scand., 15, 1747, 1961.
• [44] PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., MISIASZEK T., SWORAKOWSKI J., J. Phys. Chem., A 106,4552, 2002.
• [45] DEW AR M. J. S., THIEL W., J. Am. Chem. Soc., 99,4899, 1977.
• [46] HARIHARAN P . C., POPLE J. A., Theort. Chim. Acta, 28, 2 1 3 , 1973.
• [47] Gaussian 98 (Revision A I ) , FRISCH M. J., TRUCKS G. W., SCHLEGELH. B., SCUSERIAG. E., ROBB M. A., CHEESEMAN J. R., ZAKRZEWSKI V. G., MONTGOMERY J. A., STRATMANN R. E., BURANT J. C., DAPPRICH S., MILLAM J. M., DANIELS A. D., KUDIN K. N., STRAIN M. C, FARKAS O., TOMASI J., BARONE V., Cossi M., CAMMI R., MENNUCCI B., POMELLI C., ADAMO C., CLIFFORD S., OCHTERSKI J., PETERSSon G. A., AY ALA P. Y., Cui Q., MOROKUMA K., MALICK D. K., RABUCK A. D., RAGHAVACHARI K., FORESMAN J. B., CIOSLOWSKI J., ORITZ J. V., STEFANOV B. B., LIU G., LIASHENKO A., PISKORZ P., KOMAROMI I., GOMPERTS R., MARTIN R. L, FOX D. J., KEITH T., AL.-LAHAM M. A., PENG C. Y., NANAYAKKARA A., GONZALEZ C., CHALLACOMBE M., GILL P. M. W., JOHNSON B. G., CHEN W., WONG M. W., ANDRES J. L., HEAD-GORDON M., REPLOGLE E. S., POPLE J. A., Gaussian, Inc., Pittsburgh PA, 1998.
• [48] WALLENBORN E . - U , LEONTIDIS E., PALEWSKA K., SUTER U. W., WILD U. P., J. Chem. Phys., 112, 1995,2000.
• [49] LEONTIDIS E., HEINZ H., PALEWSKA K., WALLENBORN E.-U., SUTER U. W., J. Chem. Phys., 1 1 4 , 3 2 2 4 , 2001.
• [50] SHALEV E., BEN-HORIN N . , EVEN U., JORTNER J., J. Chem. Phys., 9 5 , 3 1 4 7 , 1991.
• [51] SONNENSCHEIN M., AMIRAV A . , JORTNER J., J. Phys. Chem., 88, 4214, 1984.
• Literatura cytowana IV
• [1] ELIEL E. L., WILEN S. H., Stereochemistry of Organie Compounds, Wiley Interscience Publication, New York, 1994.
• [2] Basic Terminology of Stereochemistry, IUPAC Recomendations 1996, Pure Appl. Chem., 68, 2193, 1996.
• [3] BROWN G. H., Photochromism, Wiley Interscience Publication, New York, 1971.
• [4] CRABBE P., Metody chiralooptyczne w chemii, PWN, Warszawa, 1974 (tłum. z ang.).
• [5] ALMENNINGEN A., BASTIANSEN O., Acta Chem. Scand. 3,408, 1949.
• [6] HARGREAVES A., RIZVI S. H., Acta Cryst., 15, 3 6 5 , 1962.
• [71 GILLISPIE G. D., VAN BENTHEM M. H., CONNOLLY M. A., Chem. Phys., 106,459, 1986.
• [8] SZPOLSKIJ E. W., Usp. Fiz. Nauk, 71, 215, 1960; 77, 321, 1962; 80, 255, 1963.
• [9] NAUMOWA T. M., KOSZKINA N.I., [w:] Dinamika Tripletnych Wozbużdienij w Molekularnych Kristallach, Izd. Inst. Fiz., A N U S S R , Kiew, 1989.
• [10] SAMANTA A., DEVADOSS CH., FESSENDEN R. W., Chem. Phys. Letters, 169, 4 2 1 , 1990.
• [11] MENZEL R., LUECK H., Chem. Phys., 124,417, 1988.
• [12] BARALDI I., PONTERINI G., J. Mol. Struct., 122, 287, 1985.
• [13] RAZI NAQVI K., DONATSCH J . , WILD U. P., Chem. Phys. Letters, 34, 2 8 5 , 1975.
• [14] BADAR Y., CHEUNG K. L., COOKE A. A., HARRIS M. M., J. Chem. Soc., 1543, 1965.
• [15] KERR K. A., ROBERTSON J. M., J. Chem. Soc. (B), 1146 1969.
• [16] KRESS R. B., DUESLER E. N., ETTER M. C , PAUL I. C., CURTIN D. Y., J. Am. Chem. Soc., 102, 7709, 1980.
• [17] LACEY A. R., CRAVEN F. J., Chem. Phys. Letters, 126, 588, 1986.
• [18] POST M. F., LANGELAAR J., VAN VOORST J. D. W., Chem. Phys. Letters, 32, 371, 1975.
• [19] RILEY M. J., LACEY A. R., SCEATS M. G., GILBERT R. G., Chem. Phys., 72, 83, 1982.
• [20] LAMOTTE M., MORGAN F. J., MUSZKAT K. A., WISMONTSKI-KNITTEL T., J. Phys. Chem., 94, 1302, 1990.
• [21] MUSZKAT K. A., WISMONTSKI-KNITTEL T., J. Phys. Chem., 85, 3427, 1981.
• [22] WALUK J., FETZER J., HAMROCK S. J., MICHL J., J. Phys. Chem., 95, 8660, 1991.
• [23] PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z., CHOJNACKI H., MEISTER E. C., Chem. Phys., 161,437, 1992.
• [24] PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z., Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Kryształy Molekularne, Kraków, 1983, s. 91.
• [25] PALEWSKA K., MEISTER E. C., WILD U. P., Chem. Phys., 138, 115, 1989.
• [26] HERBSTEIN F. H., SCHMIDT G. M. J., J. Chem. Soc., 3314, 1954.
• [27] HERBSTEIN F. H., Acta Cryst., B, 35, 1661, 1979.
• [28] WALUK J., THULSTRUP E. W., Chem. Phys. Letters, 123, 102, 1986.
• [29] THULSTRUP E. W., SPANGET J., WALUK J., Theor. Chim. Acta, 89, 301, 1994.
• [30] PALEWSKA K., MEISTER E. C., WILD U. P., J. Luminesc., 50,47, 1991.
• [31] PFISTERC., Chem. Phys., 2, 171, 1973.
• [32] PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z . , CHOJNACKI H., J. Luminesc., 39, 75, 1987.
• [33] DEWAR M. J. S., ZOEBISCH E. G., HEALY E. F., STEWART J. J. P., J. Am. Chem. Soc., 107, 3902, 1985.
• [34] CLAR E., Polycyclic Hydrocarbons, Academic Press, New York, 1964.
• [35] PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., SWORAKOWSKI J., SEPIOŁ J., GYGAX H., MEISTER E. C, WILD U. P., J. Phys. Chem., 99, 16835, 1995.
• [36] CLAR E., KELLY W., LAIRD R. M., Monatsh. Chem., 87, 391, 1956.
• [37] CLAR E., SPEAKMAN J. C , J. Chem. Soc., 2492, 1958.
• [38] CAMERMAN A., TROTTER J., Proc. Roy. Soc. London, A, 279, 129, 1964.
• [39] KERR K. A., ASHMORE J. P., SPEAKMAN J. C., Proc. Roy. Soc.London, A, 344, 199, 1975.
• [40] MOERNER W. E., PLAKHOTNIK T., IRNGARTINGER T., CROCI M., PALM V., WILD U. P., J. Phys. Chem., 98, 7382, 1994.
• [41] TCHENIO P., MYERS A. B., MOERNER W. E., J. Luminesc., 56, 1, 1993.
• [42] KUMMER S., BASCHE TH., BRAUCHLE C., Chem. Phys. Letters, 229, 309, 1994.
• [43] KOZANKIEWICZ B., BERNARD J., ORRIT M., J. Chem. Phys., 101, 9377, 1994.
• [44] PLAKHOTNIK T., DONLEY E. A., J. Luminesc., 86, 175, 2000.
• [45] TCHENIO P., MYERS A. B., MOERNER W. E., Chem. Phys. Letters, 213, 325, 1993.
• [46] ANTON U., ADAM M., WAGNER M., QI-LIN Z., MULLEN K., Chem. Ber., 126, 517, 1993.
• [47] NORMAN N., MATHISEN H., Acta Chem. Scand., 26, 3913, 1972.
• [48] BRETSZNAJDER S., Prediction of Transport and Other Physical Properties of Fluids, WNT, Warszawa, Pergamon Press, Oxford, 1969.
• [49] DEWAR M. J. S., THIEL W„ J. Am. Chem. Soc., 9 , 4 8 9 9 , 1977.
• [50] PLAKHOTNIK T., MOERNER W. E., IRNGARTINGER T., WILD U. P., Chimia, 48, 31, 1994.
• [51 ] LIPIŃSKI J., Int. J. Quantum Chem., 3 4 , 4 2 3 , 1988.
• [52] MYERS A. B„ TCHENIO P., MOERNER W. E., J. Phys. Chem., 98, 10377, 1994.
• Literatura cytowana V
• [1] BROWN G. H, (red.), Photochromism, Technique of Chemistry, Wiley Interscience Publication, NewYork, 1971.
• [2] RENNERT J., Phot. Sei. Eng., 15, 60, 1971.
• [3] COHEN M. D., COHEN R., LAHAV M., NIE P. L., J. Chem. Soc., Perkin Trans. II, 1095, 1973.
• [4] HIRSHFELD F. L., SCHMIDT G. M. J., J. Polymer Sei., A, 2, 2181, 1964.
• [5] RUZIEWICZ Z., Wiadomości chemiczne., 37, 791, 1983.
• [6] SZPOLSKU E. W., Usp. Fiz. Nauk, 71, 215, 1960; 77, 321, 1962; 80, 255, 1963.
• [7] PIERSONOW R. I., Optika i Spektr., 15, 61, 1963.
• [8] CHEN W.-H., RIECKHOFFK. E., VOIGT E.-M., Spectrochim. Acta, 46A, 1601, 1990.
• [9] BUTENHOFF T. J., CHUCK R. S., LIMBACH H . - H., MOORE C. B., J. Phys. Chem., 94, 7 8 4 7 , 1990.
• [10] CHEN W.-H., HU Y . - Y . , RIECKHOFF K. E., VOIGT E.-M., Spectrochim.Acta, 74A, 1023, 1991.
• [11] GILLISPIE G. D., BALAKRISHNAN N., VANGSNESS M., Chem. Phys., 136, 259, 1989.
• [12] LAARHOVEN W . H . , Reel. Trav. Chim. Pays-Bas 102, 185, 1983.
• [13] LAARHOVEN W . H . , Reel. Trav. Chim. Pays-Bas 102, 241, 1983.
• [14] HUGELSHOFER P., KALVODA J., SCHAFFNER K., Helv. Chim. Acta, 43, 1322, 1960.
• [15] MUSZKAT K. A., FISCHER E., J. Chem. Soc, b), 662, 1967.
• [16] MARTIN R. H., Angew. Chem., 20, 727, 1974.
• [17] PALEWSKA K „ MEISTER E. C., WILD U. P., J. Photochem. Photobiol., A: Chem., 50, 2 3 9 , 1989 .
• [18] PALEWSKA K., CIIOJNACKI H., J. Mol. Struct., 601, 23, 2002.
• [19] MCINTOSH A. O., ROBERTSON J. M . , VANDV., J. Chem. Soc., 1661, 1954.
• [20] COULSON C. A., SENET S., J. Chem. Soc., 1819, 1955.
• [21] KURODA R., J. Chem. Soc. Perkin Trans. II, 789, 1982.
• [22] GRELLMANN K.-H., HENTZSCHEL P., WISTMONTSKI-KNITTEL T., FISHER E., J. Photochem., 11, 197, 1979.
• [23] HENTZSCHEL P., Kinetische Untersuchungen zur Photoisomerisierung von Thioindigo-Farbstoffen und zur Photozyklisierung von Pentahelicene, Ph. D. Thesis, Georg-August-Universität, Göttingen 1977.
• [24] LAARHOVEN W. H., Cuppen T. J. H. M., Castel N., Fischer E., J. Photochem., 33, 2 9 7 , 1986.
• [25] CLAR E., Polycyclic Hydrocarbons, Academic Press, New York, 1964.
• [26] COLMSJÖ A. L., OSTMAN C. E., Atlas of Shpol'skii Spectra and Other Low Temperature Fluorescence Spectra of POM, University of Stockholm, 1981.
• [27] PFISTER C., Chem. Phys., 2, 171, 1973.
• [28] TIEPLICKAJA T. A., ALEKSIEJEWA T. A., WALDMAN M. M., Atlas kwaziliniejczatych spiektrow luminescencji aromaticzeskich molekuł, Izd. Mosk. Uniwersitieta, 1978.
• [29] KIRKBRIGHT G. F., DELIMA C. G., Chem. Phys. Letters., 37, 165, 1976.
• [30] TAMM T. B., SAARI P. M., Chem. Phys. Letters, 30, 2 1 9 , 1975.
• [31] BROWN A., KEMP C. M., MASON S. F., J. Chem. Soc: a), 751, 1971.
• [32] Buss V., KLOSTER K . , Chem. Phys., 203, 309, 1996.
• [33] KARCHER W., FORDHAM R. J., DUBOIS J. J., GLAUDE P. G. J. M., LIGTHART J. A. M., Spectral Atlas of Polycyclic Aromatic Compounds, D. Reidel, Dordrecht, 1985.
• [34] PALEWSKA K., ChOJNACKi H . , Mol. Cryst. Liq. Cryst., 229, 31, 1993.
• [35] NAKHIMOVSKY L.A., LAMOTTE M., JOUSSOT-DUBIEN J., Handbook of Low Temperature Electronic Spectra of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, Elsevier, Amsterdam, 1989.
• Spis publikacji autorki wykorzystanych w monografii
• Czasopisma naukowe
• PALEWSKA K., MEISTER E.C., WILD U.P. Total luminescence spectra of aromatic hydrocarbons in n-alkanes: molecules in Shpol'skii sites and glass-like regions, J. Luminesc., 50, 47, 1991.
• PALEWSKA K., MEISTER E. C., WILD U. P., Spectroscopic evidence for the coexistence of two stereoisomers of tetrabenzonaphthalene in Shpol'skii-type matrices at 4.2 K, Chem. Phys., 138, 115, 1989.
• PALEWSKA K., MEISTER E.C., WILD U.P., Solid state photochemistry at 4.2 K; the photocyclization of [5]-helicene to dihydrobenzoperylene in Shpol'skii matrces, J. Photochem. Photobiol., A: Chem., 50, 239, 1989.
• PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z., CHOJNACKI H., Shpol'skii spectra andphotophysicalproperties of dinaphtho[!, 2-a; 1 ',2 '-hjanthracene - a strongly non-planar, overcrowded aromatic hydrocarbon. Comparison with benzofcjphenanthrene, J. Luminesc., 39, 75, 1987.
• PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z., CHOJNACKI H., MEISTER E.C. High-resolution electronic spectra of tetrahelicene and hexahelicene in low-temperaturepolycrystalline matrices, Chem. Phys., 162,437, 1992.
• PALEWSKA K., SWORAKOWSKI J., CHOJNACKI H., MEISTER E.C.,WILD U.P., A photoluminescence study of fullerenes: Total Luminescence Spectroscopy of C60 and C70, J. Phys. Chem., 97, 12167, 1993.
• PALEWSKA K., CHOJNACKI H., Electronic spectra and luminescence properties of helicenes in crystalline matrices at 4.2 K, Mol. Cryst. Liq. Cryst., 229, 31, 1993.
• PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., SWORAKOWSKI J., SEPIOŁ J., GYGAX H., MEISTER E.C., WILD U.P., Total Luminescence Spectroscopy of terrylene in low-temperature Shpol'skii matrices, J. Phys. Chem., 99, 16835,1995.
• WALLENBORN E-U., LEONITIDIS E., PALEWSKA K., SUTER U.W., WILD U.P. The Shpol'skii system perylene in n-hexane. A computational study of inclusion sites, J. Chem. Phys., 112, 1995, 2000.
• LEONITIDIS E., HEINZ H., PALEWSKA K., WALLENBORN E . - U , SUTER U., Normal and defective perylene substitution sites in alkane, J. Chem. Phys., 114, 3224, 2001.
• PALEWSKA K., CHOJNACKI H., A possible mechanism of reversible photocyclization of [5]-helicene in Shpol'skii-type matrices at 4.2 K, J. Mol. Struct., 611, 23, 2002.
• PALEWSKA K., LIPIŃSKI J., MISIASZEK T., SWORAKOWSKI J., Effect of solute-solvent compatibility on Total Luminescence Spectroscopy of perylene in Shpol'skii matrices at liquid helium temperature, J. Phys. Chem., A 106,4552,2002.
• Konferencje
• PALEWSKA K., RUZIEWICZ Z., Widma elektronowe heksahelicenu w krystalicznych matrycach, Ogólnopolska konferencja Kryształy Molekularne '83, Kraków, 1983,91.
• PALEWSKA K , RUZIEWICZ Z., CHOJNACKI H., Shpol'skii spectra and electronic states of dinaphto[l,2- a; 1 ',2 '-h]anthracene (NA). Strongly non-planar aromatic hydrocarbon, International Symposium on Photophysics, Toruń, 1986, 295.
• PALEWSKA K., MEISTER E.C., WILD U.P., Highly resolved two-dimensional luminescence spectra of tetrabenzonaphthalene (TBN) in frozen n-alkane matrices, 13™ International Conference on Photochemistry, Budapest, Hungary, 1987, 283.
• PALEWSKA K., MEISTER E.C., WILD U.P., Wysoko rozdzielone widma elektronowo-oscylacyjne [4]-helicenu w krystalicznych matrycach w 5 K, VI Ogólnopolska konferencja Kryształy Molekularne '87, Rzeszów, 1987, 139.
• PALEWSKA K., MEISTER E.C., WILD U.P., Photochemical reaction of [5]helicene in Shpol'skii matrices at 4.2 K, 12th IUPAC Symposium on Photochemistry, Bologna, Italy, 1988, 508.
• PALEWSKA K., Badania wysoko rozdzielonych widm elektronowych aromatycznych węglowodorów techniką TLS, Ogólnopolska Konferencja Kryształy Molekularne '89, Częstochowa, 1989, 51.
• PALEWSKA K., Dwuwymiarowe wysoko rozdzielone widma elektronowe heksahydroheksahelicenu, Materiały ogólnopolskiej konferencji Kryształy Molekularne, Łódz, 1991, 107.
• PALEWSKA K., Właściwości luminescencyjne 3-(l,l-dicyjanoetyleno)-l-fenylo-4,5-dihydro-lh-pirazolu (dcnp) w matrycach w 77 K, Materiały ogólnopolskiej konferencji Kryształy Molekularne, Kraków, 2000, 270.