Przydatność syntetycznego wskaźnika oceny jakości transportu zbiorowego w mieście średniej wielkości

• Autorzy: Rudnicki A.

Warianty tytułu

EN

Usefulness of the synthetic indicator for assessment of public transport quality in medium-sized town

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Referat przedstawia "przeciętny ekwiwalentny czas podróży pasażera" jako propozycję syntetycznego miernika oceny jakości funkcjonowania komunikacji miejskiej w zastosowaniu do miast średnich. Zarysowano znaczenie jakości usług w komunikacji zbiorowej w nawiązaniu do dokumentów i projektów Unii Europejskiej oraz europejskiej normy temu poświęconej. Zestawiono ogólne wymogi stawiane kompleksowej metodzie oceny transportu zbiorowego oraz wskaźnikom syntetycznym odnoszących się tej oceny. Przedstawiono skrótowy przegląd prób takiego ujęcia w literaturze. Podano istotę wskaźnika, "przeciętny ekwiwalentny czas podróży pasażera", uwzględniającego zarówno zależności o charakterze fizycznym, jak i parametryzację subiektywnych ocen ważnych dla pasażera ze względu na różnorodne warunki,w jakich realizowana jest podróż. Ogólna formuła obliczania wskaźnika ma strukturę addytywną, a poszczególne składniki - postać multiplikatywną i wyrażają ekwiwalenty czasu ze względu na: dojście i oczekiwanie na przystanku, jazdę, przesiadki, system taryfowy, skargi pasażerów, zagrożenia bezpieczeństwa pasażerów. Ponadto wprowadzony jest współczynnik korygujący ze względu na dostępność i przyjazność systemu. Opisano sposób jego wyliczenia oraz podano wzory i tabele niezbędne do tego wyliczenia. Wskaźnik odnosi się do całości sieci komunikacji zbiorowej miasta. Podano powiązania wartości wskaźnika z werbalną oceną jakości, a także przykłady wyliczenia wskaźnika dla 4 polskich miast. Zestawiono uwzględniane czynniki wpływu (opisane 38 parametrami), podano zakres potencjalnych zastosowań wskaźnika oraz dokonane i planowane jego modyfikacje w stosunku do wersji pierwotnej.

EN

The paper presents the so-called "Equivalent average passenger travel time" as a proposal for a synthetic measure of quality assesment of public transport operation as applied to medium-sized towns. The importance of quality public transport services in relation to the documents and projects of the EU and European standards, dedicated to the quality are outlined. General requirements in relation to comprehensive methods of public transport assessment and to synthetic indicators, referring to such methods are presented. The brief overview of this approach attempts is shown. The essence of equivalent average passenger travel time is presented. It takes into account both, the physical relationships and the parameterization of subjective assessments which are important for the passenger due to different travel conditions under which travel is performed. General formula for calculating of the indicator is additive, and its individual components are represented by multiplicative forms. They express time equivalents in the terms of: access and waiting at the bus stop, ride, transfers, the tariff system, passenger complaints, threats to passenger safety and security. In addition, the correction coeffitient is introduced to refer to the accessibility and friendliness of the system. The way and formulas and tables needed to calculate it is compiled. The indicator refers to the whole public transport network of the town. Some proposal of the relationship between values of the factor and their verbal mark is presented. The calculation of indicator value results for examples of four Polish towns and number of 38 impact parameters on the factor are listed. The range of potential applications for the indicator is made. Planned modifications of the indicator in relation to its primary form are commented.

Słowa kluczowe

PL

miejski transport zbiorowy; ocena wielokryterialna; wskaźniki jakości; miasta średniej wielkości

EN

urban public transport; multi-criteria evaluation; indicators of quality; medium-sized towns

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 11
• Strony: 4--10
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Rudnicki A.

• Politechnika Krakowska, Katedra Systemów Komunikacyjnych, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków, tel. [phone],

Bibliografia

• 1. Bednarczyk K., Koncepcja systemu kontroli wskaźników jakości komunikacji zbiorowej w Przemyślu (praca dyplomowa), Politechnika Krakowska, 1998.
• 2. Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu — dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu. Komisja Europejska: Biała Księga. Bruksela, 28.03.2011.
• 3. W kierunku nowej kultury mobilności w mieście, Komis j a Wspólnot Europejskich: Zielona Księga. Bruksela, 25.09.2007.
• 4. Konopka W., Solan Ł., Analiza parametrów jakości usług oraz koncepcje przekształceń komunikacji zbiorowej w Krośnie (paca dyplomowa), Politechnika Krakowska, 2011
• 5. Kwoka J., Koncepcja systemu kontroli wskaźników jakości komunikacji w Rzeszowie (praca dyplomowa), Politechnika Krakowska, 1998.
• 6. Liman T., Valuing Transit Service Quality. improvements, Journal of Public Transportation, Vol. 11, No. 2, 2008.
• 7. „Transport — Logistyka i usługi — Publiczny transport pasażerski — Definicje, cele i pomiary dotyczące jakości usług”, Norma PN-EN-138l6:2002 (U).
• 8. Popiela J., Syntetyczna ocena jakości funkcjonowania komunikacji zbiorowej w Krakowie, Praca końcowa na Studium Podyplomowym „Zarządzanie rozwojem i eksploatacją w miejskiej komunikacji zbiorowej". Politechnika Krakowska, 1997.
• 9. Prioni R, Hensler D.A., Measuring Service Quality in the Provision of Schedule Bus Services, Journal of Public Transport, 2000.
• 10. QUATTRO - Project of EC. D2: Definition and evaluation of quality in UTP; D3: Tendering, contracting in UPT service; D4: Link between customer satisfaction and quality indices. 1997.
• 11. Rudnicki A., Jakość komunikacji miejskiej, Seria: Monografie, Nr 5. Wydawnictwo SITK Kraków, 1999.
• 12. Rudnicki A. z zespołem, Kryteria i mierniki oceny miejskiej komunikacji zbiorowej, Wyd. Izby Gospodarczej Komunikacji Miejskiej, Warszawa 1999-
• 13. Sambor A., Ocena sprawności systemów transportu miejskiego, Instytut Dróg i Mostów Politechniki Warszawskiej, 1980.
• 14. Starowicz W, Jakość przewozów w miejskim transporcie zbiorowym, Wydawnictwa Politechniki Krakowskiej, 2007.
• 15. Yatskiv I., Pticina I., The urban public transport system quality indicator for European cities. Proceedings of the lOth International Conference „Reliability and Statistics in Transportation and Communication". Transport and Tele-communication Institute, Riga. 20-23 October 2010