Paula Otleta antycypacje nowoczesnej technologii cyfrowej

• Autorzy: Sosińska-Kalata B.

Warianty tytułu

EN

Paul Otlet's anticipations of modern information technology

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem artykułu są rozwiązania technologiczne przedstawione przez Paula Otleta w jego artykułach, dwóch najważniejszych książkach Traite de documentation (1934) i Monde (1935) oraz szkicach, które tworzyć miały ilustrowaną Encyclopedie Universel Mundaneum. Analizując takie jego pomysły jak wieloaspektowa klasyfikacja, zasada monograficzna, tworzona zbiorowo i stale aktualizowana encyklopedia dokumentująca calość aktualnej wiedzy, wykorzystanie nowoczesnych technik mikrografii, telefonii, telewizji i radiotelegrafii do ułatwiania indywidualnego dostępu do wiedzy zapisanej we wszelkiego typu dokumentach oraz tworzenia Mundaneum - ogólnoświatowej sieci informacyjnej i dokumentacyjnej dostrzec można analogie do współczesnych metod zapewniania dostępu do informacji takich jak indeksowanie fasetowe i indeksowanie automatyczne, hipertekst czy współczesny Internet. Choć w piśmiennictwie światowym te sformułowane ponad 75 lat temu pomysły przyciągają obecnie uwagę wielu badaczy, w Polsce dotychczas nie były szerzej omawiane.

EN

The subject-matter of the article are technological solutions presented by Paul Otlet in his articles, two most important books, Traite de documentation (1934) and Monde (1935), as well as in his sketches which were to form Encyclopedie Universel Mundaneum. Analyzing such his ideas as multiaspectual classification, monographic principle, collectively created and constantly updated encyclopedia documenting the whole of the current knowledge, applying modern techniques of micrography, telephony, television and radiotelegraphy for facilitating individual access to knowledge recorded in all types of documents and creation ofMundaneum - a global information and documentation network, one can notice analogies to the contemporary methods of providing access to information such as faceted indexing an automatic indexing, hypertext or the contemporary Internet. Although in the world's literature these concepts, formulated over 75 years ago, attract the attention of numerous researchers, they have not been broadly discussed in Poland so far.

Słowa kluczowe

PL

Otlet Paul; technologie informacyjne; bibliotekoznawstwo; informatologia

EN

Otlet Paul; information technology; librarianship; informatology

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej
• Czasopismo: PTINT Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 18, nr 1
• Strony: 3--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys.

Twórcy

autor

Sosińska-Kalata B.

• Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych. Uniwersytet Warszawski. Adres: 00-927 Warszawa, ul. Nowy Świat 69; tel: [phone],

Bibliografia

• [1] Augustyniak A.: Dokumentacja naukowa - powstanie i rozwój do 1914 r. W: Informacja naukowa. Rozwój - metody - organizacja. Pod red. Z. Żmigrodzkiego oraz W. Babika i D. Pietruch-Reizes. Warszawa 2006, s. 44-57.
• [2] Augustyniak A.: Międzynarodowa Federacja Informacji i Dokumentacji. „Przegląd Biblioteczny" 2004 z. 1/2 s. 3-21.
• [3] Augustyniak A.: Międzynarodowy ruch dokumentacyjny. W: Informacja naukowa, Rozwój - metody - organizacja. Pod red. Z. Żmigrodzkiego oraz W. Babika i D. Pietruch-Reizes. Warszawa 2006, s. 58-70.
• [4] Barthes R.: S/Z. Paris, Seuil 1970.
• [5] Bush V.: As we may think. "The Atlantic Montly" 1945 July [dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://net.pku.edu.cn/~course;/cs410/reading/bush_aswemaythink.pdf
• [6] Clapp V. W.: Przedmowa. W: J.C.R. Licklider: Biblioteki przyszłości. Warszawa 1970, s.9-13.
• [7] Day R. E.: The Modern Invention of Information. Discurse, History, and power. Carbondale 2001.
• [8] Dembowska M.: Dokumentacja i informacja naukowa. Zarys problematyki i kierunki rozwoju. Warszawa 1965,
• [9] Dougherty M.; Heuvel Ch. van den: Historical infrastuctures for Web archiving: annotation of ephemeral collections for researchers and cultural heritage institutions [online]. In: Stone and Papyrus. Storage and Transsmition. MIT6 International Conference, 24-26 April, 2009 [dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://web.mit.edu/comm-forum/mit6/papers/ Dougherty_Heuvel.pdf [dostęp: 12.12.2009].
• [10] Gruber T.: A translation approach to portable ontologies. „Knowledge Acquisition" 1993 vol. 5(2) p.199-220; także [dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf.
• [11] Heuvel Ch. van den: Architecture of Global Knowledge; the Mundaneum and the World Wide Web. "Destination Library" 2008 no 15 p. 48-53.
• [12] Heuvel Ch. van den: Building Society, Constructing Knowledge, Weaving the Web: Otlet’s Visualisations of a Global Information Society and His Concept of a Universal Civilisation. In: European Modernism and the Information Society: informing the present, understanding the past. Ed. by W.B. Rayward. Aldershot 2008, p. 127-154.
• [13] Hutchins I.: Machine Translation, past, present, future, Chichester. Chapt. 2: The precursors and the pioneers, Chichester 1986 [dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: htlp://www. hutchinsweb.me.uk/PPF-2.pdf [dostęp: 15.04.2010].
• [14] International organization and dissemination of knowledge. Selected essays of Paul Otlet. Ed. W. B. Rayward, Amsterdam 1990 [dokument elektroniczny]. FID Publ. 1990 No 684. Tryb dostępu: https://www.ideals.illinois.edu/handle/2142/4004.
• [15] Jarecka H.: Henri La Fontaine i Paul Otlet jako pionierzy międzynarodowej współpracy intelektualnej. „Aktualne Problemy Informacji i Dokumentacji" 1986 nr 5 s. 3-6.
• [16] Jarecka H.: Technicy polscy w światowym ruchu dokumentacyjnym. „Roczniki Biblioteczne" 1979 z. 1 s.221-234.
• [17] Jarecka H.: Z historii światowego ruchu dokumentacyjnego (od końca XIX w. do Światowego Kongresu Dokumentacji w Paryżu). „Roczniki Biblioteczne" 1980 z.2 s. 197-217.
• [18] Levie F.: L'homme qui voulait classer le monde: Paul Otlet et le Mundaneum. Postface de Benoit Peeters. Bruxelles 2008.
• [19] Łysakowski A.: Otlet Paul. Traité de documentation, Le livre sur le livre. Théorie et pratique [...] "Bibliotekarz" 1935/1936 R. VI nr 4-5-6 s. 70-71.
• [20] Migoń K.: Paul Otlet o bibliologii, książce i dokumencie. W: Przestrzeń informacji i komunikacji społecznej. Pod red. Marii Kocójowej. Kraków 2004, s. 370-376.
• [21] Mundaneum. Wikipedia [dokument elektroniczny] 2009. Tryb dostępu: http://en.wikipedia.org/wiki/Mundanetim [dostęp: 12.12.2009].
• [22] Otlet P.: Encyclopedia Universalis Mundaneum (EUM) [dokument elektroniczny] Mundaneum 2006, Tryb dostępu: http://www.mundaneum.be/index.asp?ID=411 [dostęp: 26.04.2010].
• [23] Otlet P.: Traité de documentation. Le livre sur le livre. Théorie et pratique, [dokument elektroniczny]. Bruxells 1934. Tryb dostępu: http://lib,ugent.be/fiilltxt/handle/1854/5612/Traite_de_documentation_ocr.pdf,
• [24] Rayward W. B.: Visions of Xanadu: Paul Otlet (1868-1944) and Hypertext. „JASIS" 1994 vol. 45 no. 4 p. 235-250 [także: Historical Studies in Information Science. Medford 1998, p. 65-80].
• [25] Rayward W. Boyd: The origins of information science and the International Institute of Bibliography/International Federation for Information and Documentation (FID). "JASIS" 1997 vol. 48 issue 4 p. 289-300.
• [26] Rieusset-Lamarié I.: P. Otlet’s Mundaneum and the International Perspective in the History of Documentation and Information Science. "JASIS" 1997 vol. 48 no 4 p. 301-309.
• [27] Vrtel-Wierczyński S.: Teoria bibliografii w zarysie. Wrocław 1951.
• [28] Wright A.: Forgotten Forefather: Paul Otlet. Boxes and Arrow [dokument elektroniczny] 2003 Nov. 10. Tryb dostępu: http:// www.boxesandarrows.com/view/forgotten_forefather_paul_otlet.php [dostęp: 15.09.2009].
• [29] Żgutowicz E.: Bibliologiczna koncepcja nauki o informacji Paula Otleta. „Studia o Książce" 1977 t. 7, s. 129-137.