Ocena barierowości materiałów włókienniczych przed uv uwzględniająca różne krzywe skuteczności biologicznej

• Autorzy: Wolska A.

Warianty tytułu

EN

Assessment of textiles barrier properties against uv using different biological action effectiveness

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono propozycje czterech nowych współczynników barierowości materiałów włókienniczych przed UV, które uwzględniają skuteczność aktyniczną, erytemalną, kancerogenną i uszkodzenia DNA. Na podstawie wyników badań 19 próbek różnych materiałów włókienniczych naświetlanych dwoma różnymi źródłami UV (lampą halogenową i deuterową) określono kryteria oceny barierowości materiałów włókienniczych przed sztucznym promieniowaniem UV. Przyjęto, że przy ocenie barierowości przed sztucznym UV najbardziej odpowiednim jest współczynnik AUPF. Jednak ze względu na duże zróżnicowanie wartości liczbowych AUPF, które mogą wskazywać na dobrą barierowość przy naświetlaniu różnymi źródłami promieniowania UV, proponuje się wyznaczać jego wartości graniczne indywidualnie dla każdej grupy promienników o określonej charakterystyce widmowej.

EN

The article presents proposition of four new textiles barrier factors against UV, which taking into account the following biological effectiveness: actinic, skin cancer, DNA damage and erythema. Results of 19 textile samples measurements irradiated by two different UV sources (halogen and deuterium lamps) were the base to determine criteria of assessment of textiles barrier against artificial UV. It was stated that AUPF is the most appropriate barier factor against artificial UV. However, because of big differences between AUPF values, which reflect good protection for different UV sources, it was recommended to determine limit values for each group of UV sources of specific spectral characteristic.

Słowa kluczowe

PL

promieniowanie UV; materiały włókiennicze; współczynniki barierowości przed UV; skuteczność oddziaływania biologicznego UV

EN

UV radiation; textiles; barrier factors against UV; biological effectiveness of UV

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Elektrotechniki
• Czasopismo: Prace Instytutu Elektrotechniki
• Rocznik: 2012
• Tom: Z. 256
• Strony: 113--130
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wolska A.

• Zakład Techniki Bezpieczeństwa Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy,

Bibliografia

• 1. Commission Internationale de l´Eclairage, CIE S 007-1998, Erythema Reference Action Spectrum and Standard Erythema Dose.
• 2. Commission Internationale de l´Eclairage, Publication CIE no 138, CIE Collection in Photobiology and Photochemistry, 2000.
• 3. Dyrektywa 2006/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami fizycznymi (sztucznym promieniowaniem optycznym) Dz.U. UE L114/38 z 27.04.2006.
• 4. IEC 60335-2-27: 2009. Household and similar electrical appliances – Safety – Part 2-27: Particular requirements for appliances for skin exposure to ultraviolet and infrared radiation.
• 5. PN-T-06589: 2002 Ochrona przed promieniowaniem optycznym – Metody pomiaru promieniowania nadfioletowego na stanowiskach pracy.
• 6. PN-T-06704: 2003. Zestawienie maksymalnych dopuszczalnych ekspozycji dla niekoherentnego (nielaserowego) promieniowania optycznego.
• 7. PN-EN 13758-1+A1: 2007. Tekstylia – Właściwości ochronne przed działaniem promieniowania UV – Część 1: Metoda badania płaskich wyrobów włókienniczych.
• 8. PN-EN ISO 105-B04: 1999. Tekstylia. Badania odporności wybarwień. Odporność wybarwień na sztuczną pogodę: Test płowienia w świetle łukowej lampy ksenonowej.
• 9. PN-EN 7854: 2002. Płaskie wyroby tekstylne powleczone gumą lub tworzywami sztucznymi – Wyznaczanie odporności na uszkodzenie przy zginaniu.
• 10. PN-EN ISO 6330:2002/A1:2009. Tekstylia. Metody prania domowego i suszenia stosowane do badania płaskiego wyrobu włókienniczego.
• 11. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 lipca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2010 nr 141 poz. 950)
• 12. Sprawozdanie nr R.3.1 pt. Kryteria i metodyka oceny środków ochrony indywidualnej przeznaczonych do stosowania na stanowiskach pracy o wysokim poziomie promieniowania ultrafioletowego. Zadanie 3: Opracowanie kryteriów i metodyki oceny środków ochrony indywidualnej przeznaczonych do stosowania na stanowiskach pracy o wysokim poziomie promieniowania UV. Temat II, Materiały barierowe chroniące przed promieniowaniem ultrafioletowym (UV). Projekt kluczowy POIG.01.03.01-00-006/08 Barierowe materiały nowej generacji, chroniące człowieka przed szkodliwym działaniem środowiska; realizowany w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy – Państwowym Instytucie Badawczym.
• 13. Vecchia P., Hietanen M., Stuck B.E., Denveter E., Niu S.: Protecting workers from ultraviolet radiation, ICNIRP 14/2007.