Perspektywy węgla kamiennego i brunatnego w Polsce i Unii Europejskiej

• Autorzy: Gawlik L. , Majchrzak H. , Mokrzycki E. , Uliasz-Bocheńczyk A.

Warianty tytułu

EN

The prospects of hard and brown coal in Poland and in the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Polska posiada znaczące zasoby węgla kamiennego i brunatnego. Jest również liczącym się producentem tych surowców energetycznych. Z racji posiadanych wysokich zasobów - węgiel ma dominującą pozycję w pol- skim sektorze elektroenergetycznym. Troska Unii Europejskiej o ochronę klimatu i wynikająca z tego restrykcyjna polityka w zakresie emisji dwutlenku węgla stwarza bariery dla tradycyjnego wykorzystania węgla, jako paliwa w elektrowniach. Postęp w zakresie czystych technologii węglowych staje się więc kluczowym elementem, który przesądzi o roli polskiego węgla nie tylko w gospodarce Polski, ale równieź w gospodarce Unii Europejskiej. Dokument rządowy określający politykę energetyczną Polski w perspektywie do 2030 roku traktuje polski węgiel jako stabilizator bezpieczeństwa energetycznego kraju zmniejszający uzaleźnienie polskiej gospodarki od importowanego gazu i ropy naftowej. Zatem, chociaż przewiduje się obniżenie udziału węgla w strukturze pierwotnych nośników energii w przyszłości, to wciąż pozostanie on surowcem strategicznym, którego zasoby należy chronić i wykorzystywać racjonalnie. W artykule omówiono również perspektywy wykorzystania węgla w przyszłości wskazując na główne kierunki rozwoju czystych technologii węglowych.

EN

Poland is in possession of considerable resources of hard and brown coal and it is also reckoned as one of the main producers of these energy raw materials. As the resources are really big, coal has a dominant position in the Polish power sector. But the EU care for climate protection and the resulting from it its restrictive policy in the field of CO2 emission puts barriers for traditional application of coal as a fuel in power plants. So, the progress in clean coal technologies becomes a key element that forejudges the role of the Polish coal not only in the Polish economy but also in the economy of the whole European Union. Governmental document defining the Polish energy policy in the time perspective of the year 2030 treats Polish coal as a stabilizing element of the national energy security, diminishing the Polish economy dependence on imported gas and oil. Therefore, though the reduction of coal share in the structure of primary energy carriers is more than possible in future, it still remains a strategic raw material which resources must be protected and exploited in a rational way. Discussed are also perspectives of coal application in future, indicating the main development directions of clean coal technologies.

Słowa kluczowe

PL

węgiel kamienny i brunatny; bezpieczeństwo energetyczne; czyste technologie

EN

hard and brown coal; energy security; clean technologies

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Energia [Stowarzyszenie Elektryków Polskich - COSiW]
• Czasopismo: Energetyka
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 1
• Strony: 38--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz., tab.

Twórcy

autor

Gawlik L.

autor

Majchrzak H.

autor

Mokrzycki E.

autor

Uliasz-Bocheńczyk A.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• [1] Coal industry across Europe 2008. Eurocoal, Bruksela, 2008
• [2] Survey of Energy Resources. Interim Update, World Energy Council, Londyn, 2009
• [3] BP Statistical Review of World Energy, 2009
• [4] BP Statistical Review of World Energy, 2008
• [5] Verein der Kohlenimporteure, Euracoal members, 2008
• [6] Reserves, resources and availability of energy resources - Annual Report 2005, Available at: www.bgr.bund.de. Federal Institute for Geosciences and Natural Resources (Bundesunstalt for Geosciences fur Geowissenschaften und Rohstoffe, Hannover, Germany: BGR, 2007
• [7] Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce, według stanu na 31.12.2007 r., Ministerstwo Środowiska. Wyd. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2008
• [8] Gawlik L., Mokrzycki E., Uliasz-Bocheńczyk A.: Zasoby pierwotnych nośników energii w Polsce [w:] Energia w polityce gospodarczej. Wyd. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2010
• [9] Brendow K.: Global and regional coal dem and perspectives to 2030 and beyond. The case of coal. Part I: Global analysis. Chapter 6. WEC, Londyn 2004
• [10] Gawlik L., Mokrzycki E., Ney R., 2007: Możliwości poprawy akceptowalności węgla jako nośnika energii. Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 23, z. 3 specjalny, s. 105-118
• [11] Gawlik L., Soliński J., 2004: Zrównoważony globalny rozwój energetyczny - przypadek węgla. Polityka Energetyczna t. 7, z.2,s.5-27
• [12] Mokrzycki E., Ney R., Siemek J., 2008: Światowe zasoby surowców energetycznych - wnioski dla Polski. Rynek Energii nr 6, s.2-13
• [13] Dubiński J.: Wyzwania stojące przed polskim górnictwem węgla kamiennego [w:] Konferencja nr 5: Bezpieczeństwo energetyczno-klimatyczne, Kraków, 9 listopada 2009. Cykl Konferencji Tematycznych: "Pracodawcy a Polska 2030". Izba Gospodarcza Gazownictwa, Akademia Górniczo-Hutnicza, 2009
• [14] Fabian G., 2009: Światowe górnictwo a kryzys. Produkcja i handel węglem kamiennym w 2008 roku. Biuletyn Górniczy, nr 7-8, lipiec-sierpień 2009, s. 11-13
• [15] World Energy Outlook 2009. International Energy Agency. Organization for Economic CO - operation and Development (OECD), Paris, France, 2009
• [16] Polityka energetyczna Polski do 2030 roku. Ministerstwo Gospodarki. Warszawa 2009
• [17] IEA Electricity Inlormation, 2007
• [18] Yearly statistics 2007, Data as per: 06/2008, Eurostat, 2007
• [19] European Commission, EU Trends to 2030, update, 2007
• [20] G6ttlicher G., Pruschek R., 1997: Comparison ol CO2 removal systems lor lossil - luelled power plant processes. Energy Conversion and Management vol. 38, p. 573-578
• [21] IPCC Special Report on Carbon Dioxide Capture and Storage, Part 3. Capture. Coordinating Lead Author: Kelly Thambimuthu, Mohammad Soltaniech, Juan Carlos Abandes, 2005
• [22] Thambimuthu K. i in.: CO2 capture a reuse. Proceedings ot IPCC Workshop Carbon Capture and Storage. Regina, 2002
• [23] Golomb D., Herzog H., Tester J., White D., Zemba S., 1990: Feasibility modeling and economics ot sequestering power plant CO2 emissions in deep ocean. Massachusetts Institute of Technology, Energy Laboratory, 1990, MIT -EL89-003
• [24] Mazurkiewicz M., Uliasz-Bocheńczyk A., Mokrzycki E., Piotrowski Z., Pomykała R., 2005: Metody separacji i wychwytywania CO2• Polityka Energetyczna t. 8, z. specjalny, s. 527-538
• [25] Tarkowski R.: Geologiczna sekwestracja CO2• Studia Rozprawy Monografie nr 132. Wyd. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków 2005
• [26] Uliasz-Bocheńczyk A, Mokrzycki E., 2005: Przegląd możliwości utylizacji ditlenku węgla. Rocznik AGH Wiertnictwo, Nafta, Gaz t. 22,z. 1,s.373-378
• [27] Herzog H., 2000: The economics ol CO2 separation and capture. Technology 7, suppl., s. 13-23
• [28] Holloway S., 1996: An overview ot the Joule II Project .The underground disposal ot carbon dioxide". Energy Conservation and Management 37, 1-2, s. 1149-1154
• [29] IPCC Special Report on Carbon Dioxide Capture and Storage. Part 5. Underground geological storage. Coordinating Lead Author: Sali y Benson, Peter Cook, 2005
• [30] Tarkowski R., Uliasz-Misiak B., 2003: Podziemne magazynowanie dwutlenku węgla. Przegląd Geologiczny z. 5, s.402-409
• [31] Drobek L., Bukowski M., Borecki T., 2008: Chemical aspects of CO2 sequestration in deep geological structures. Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 24, z. 3/1, s.439-452
• [32] Uliasz-Bocheńczyk A., Mokrzycki E., 2006: Fly ashes from Polish Power Plants and Combined Heat Power Plants and conditions ot their application lor carbon dioxide utilization. Chemical Engineering Research and Design vol. 84, No A9, p. 837-842
• [33] Uliasz-Bocheńczyk A, Mokrzycki E., Mazurkiewicz M., Piotrowski Z., 2006: Utilization ol carbon dioxide in Ily and water mixtures. Chemical Engineering Research and Design vol. 84, No A9, p. 843-846
• [34] Uliasz-Bocheńczyk A, Mokrzycki E., Piotrowski Z., Pomykała R.: Składowanie CO2 z zawiesinami popiołowo-wodnymi pod ziemią. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków 2007
• [35] Sablik J., (red.):Model ekologicznego i ekonomicznego prognozowania wydobycia i użytkowania czystego węgla. Tom 1: Bazy i prognozy gospodarki surowcami energetycznymi oraz strategie i kierunki rozwoju sektora paliwowo-energetycznego. Tom 2: Elektywność technologii czystego spalania węgla. Praca zbiorowa. Główny Instytut Górnictwa, Katowice 2004
• [36] Spalding D., 2005: Węgiel, nowe paliwo ekologiczne? Elektroenergetyka nr 4, s. 32-40
• [37] Karcz A, 2007: Koksownictwo - przemysł z perspektywą? Karbo nr 2, s. 81-84
• [38] Dreszer K., Mikulska B. (red.): Studium wykonalności projektu instalacji do produkcji paliw gazowych i płynnych z węgla kamiennego. Energoprojekt Katowice SA, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Zabrze 2009
• [39] Ściążko M., Dreszer K., 2009: Ocena możliwości wdrożenia nowych technologii przetwórstwa w Polsce. Karbo, nr 4, s. 206-216
• [40] Tajduś A, Dubiński J., Rogut J., 2007: Górnictwo węglowe jako siła napędowa rozwoju zaawansowanych technologii XXI wieku. Górnictwo i Geoinżynieria r. 31, z. 2, s. 603-613
• [41] Taczanowski S., 2007: Symbioza węgla z energią jądrową. Karbo nr 2, s. 116-119
• [42] Tomczyk P., 2009: Szanse i bariery rozwoju energetyki wodorowej. Polityka Energetyczna t. 12, z. 2/2, s. 593 - 607