Tytuł artykułu
Autorzy
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Modification of elastomers by ionizing radiation
Języki publikacji
Abstrakty
W wyniku działania promieniowania jonizującego w polimerach mogą zachodzić równolegle cztery podstawowe procesy chemiczne: sieciowanie, degradacja, tworzenie wiązań nienasyconych oraz utlenianie. Często efekt tworzenia wiązań poprzecznych przeważa nad zjawiskiem pękania łańcuchów, co w konsekwencji prowadzi do korzystnej modyfikacji właściwości polimeru. Zastosowanie indukowanego radiacyjnie sieciowania jest niekiedy wygodniejsze od sieciowania chemicznego ze względu na możliwość prowadzenia procesu w temperaturze zbliżonej do pokojowej oraz łatwość kontroli i optymalizacji dawki pochłoniętej promieniowania. Z punktu widzenia praktycznych zastosowań istotne wydaje się zwłaszcza poznanie wpływu niehomogeniczności odkładania energii promieniowania, a w szczególności roli gniazd wielojonizacyjnych na procesy tworzenia sieci wiązań poprzecznych w elastomerach. Zastosowanie nowoczesnych technik analitycznych w chemii radiacyjnej polimerów pozwala odkryć nowe fakty. W szczególności określone za pomocą chromatografii gazowej wydajności radiolityczne wodoru wydzielanego z napromienionego elastomeru typu HNBR wskazują, że tylko połowę wiązań porzecznych powodujących powstanie fazy żelowej można powiązać z reakcjami sąsiednich łańcuchów polimeru. Wodór nie jest oznaczany w konwencjonalnych, chemicznych metodach sieciowania, ponieważ jest wydzielany jedynie w nietypowych procesach sieciowania radiacyjnego. Również nietypowe techniki spektroskopii (DRS), zastosowane np. w radiolizie HNBR, pozwalają badać indukowane radiacyjnie procesy chemiczne w elastomerach.
Absorption of ionizing radiation energy by polymers results in four, parallely running chemical processes: crosslinking, degradation, formation of unsaturation, including multiple bonds and oxidation. If crosslinking prevails over degradation, the modification of properties of polymer goes in useful direction. Intentional, radiation induced crosslinking is in many respects better than chemical, because it is realized at ambient temperature and is readily controlled by adjustment of optimal dose. From the practical point of view, especially important is recognition of inhomogeneous deposition of energy and the role of multi-ionization spurs on processes of formation of the net of crosslinking bonds in elastomers. Introduction of analytical methods used in radiation chemistry of polymers revealed new facts. In particular, gas chromatographic determination of radiation yield of hydrogen in irradiated HNBR rubber has shown, that only the half of crosslinks, as determined by gel fraction, is due to hydrogen abstraction from two neighboring chains and the rest is due to entanglements. Hydrogen is not determined in conventional, chemical crosslinking reactions, because this gas is emitted only in the non typical, radiation induced crosslinking. Another non-typical analytical method, the diffuse reflected light spectrophotometry (DRS) is applied to irradiated elastomers, showing the radiation induced chemical reactions.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
15--19
Opis fizyczny
Bibliogr. 5 poz., rys.
Twórcy
Bibliografia
- 1. Zagórski Z.P., Głuszewski W., Rzymski W.M.: Plastics Review, 2002, 20, 23
- 2. Głuszewski W., Zagórski Z.P., INCT Annual Report 2006, 2007, 39
- 3. Zagórski Z.P., Radiation Physics and Chemistry, 2002, 63, 9
- 4. Bik J., Głuszewski W., Rzymski W., Zagórski Z.P., Radiation Physics and Chemistry, 2003, 67, 421
- 5. Zagórski Z.P., Głuszewski W., „Modyfikacja Polimerów", Politechnika Wrocławska 2007, w druku
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BPS2-0046-0003
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.