Polifosfazeny

• Autorzy: Burczyk A. , Pielichowski J.

Warianty tytułu

EN

Polyphosphazenes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przeglądowym dotyczącym polifosfazenów - polimerów o charakterze organiczno-nieorganicznym o wzorze ogólnym (I) - przedstawiono dwie podstawowe metody ich syntezy: polimeryzację termiczną z rozerwaniem pierścienia cyklicznych trimerów [równania (2)-(4)| i polikondensację N-sililofosforoamin. Omówiono także sposoby podstawienia atomów fosforu w łańcuchu głównym polifosfazenów podstawnikami innymi niż atomy chloru pochodzące z wyjściowego trimeru [równania (9)-(10), schemat B|. Taka modyfikacja nadaje produktom różnorodne pożądane właściwości. Zwrócono również uwagę na możliwości sieciowania polifosfazenów, a także na ich odporność na hydrolizę. Zaprezentowano metody tworzenia kopolimerów fosfazenowych poprzez modyfikację grupy metylowej lub fenylowej [równania (11)-(13)], a także metodą szczepienia [równanie (14)). W ten sposób otrzymano np. kopolimery polifosfazenowe z merami metakrylanu metylu lub styrenu. Omawiane produkty znajdują różnorodne zastosowanie, m.in. jako syslemy kontrolowanego dostarczania leków, elastomery, membrany i elektrolity, a ostatnio także jako katalizatory.

EN

In the review concerning polyphosphazenes - organic-inorganic polymers of general Formula (I) - two basic methods of their syntheses were presented: thermal ring opening polymerization of cyclic trimers [equations (2)-(4)] or N-silylphosphor-amines polycondensation. The ways of substitution of phosphorus atoms in main chain of polyphosphazene with substituents other than chlorine atoms originated from initial trimer were also discussed. Such modification imparts various required properties to the products. Possibility of phosphazenes crosslinking and their hydrolytic resistance were also mentioned. Methods of polyphosphazene copolymers producing via methyl or phenyl groups modification [equations (11)-(13)] and methods of grafting [equation (14)] were presented. This way e.g. polyphosphazene copolymers with monomeric units of methyl methacrylate or styrene were obtained. The products discussed find various applications among others as drug delivery systems, elastomers, membranes, electrolytes, and lately also as the catalysts.

Słowa kluczowe

PL

polifosfazeny; synteza; reakcja podstawienia; sieciowanie; kopolimery; zastosowanie

EN

polyphosphazenes; synthesis; substitution reactions; crosslinking; copolymers; application

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 49, nr 7-8
• Strony: 486--490
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Burczyk A.

• Politechnika Krakowska, Samodzielna Katedra Chemii i Technologii Tworzyw Sztucznych, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków

autor

Pielichowski J.

• Politechnika Krakowska, Samodzielna Katedra Chemii i Technologii Tworzyw Sztucznych, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków

Bibliografia

• 1. Laine R M.: "Inorganic and Organometallic Polymers with Special Properties", Kluwer Academic Publishers, Dordrecht 1991, str. 43.
• 2. De Jaeger R, Gleria M.: Prago Polym. Sci. 1998, 23, 179.
• 3. Burczyk A, Bogdał D., Pielichowski J.: Przem. Chem. 2003, ID, 1370.
• 4. Sułkowski W., Kireev V: Polimery 1989, 34, 4.
• 5. Cho Y., Beak H., Jung O., [un M., Sohn M.: BulI. Koreano Chem. Soc. 1996,17,85.
• 6. Allcock H. R: Biomaterials 1988, 19, 509.
• 7. Allcock H. R: Macromolecules 1992, 25, 5573.
• 8. Potin P., De Jaeger R: Eur. Polym. J. 1991,341.
• 9. Neilson RE., Wisian-Neilson P.: Chem. Rev. 1988,88 541.
• 10. Neilson RH., Jinkerson D. L., Kucera W. R, Longle J. J., Samuel R c., Wood C. E.: "Synthesis of Polyialkyl/arylphosphazenes) and Their Precursors" w "Inorganic and Organometallic Polymers II: Advanced Materials and Intermediates" (Eds. Wisiano Neilson P., Allcock H. R, Wynne K J.), ACS Symp Ser., Waszyngton 1994, t. 572, str. 232.
• 11. Montague R A, Green J. B., Matyjaszewski K: I Mater. sci. Pure Appl. Chem. 1995, A32, 1497.
• 12. Allcock H. R, Crane Ch., Morrissey Ch., Nelson J M., Reeves S. D., Honeyman Ch., Manners 1.: Macromolecules 1996, 29, 7740.
• 13. Wang B., Rivard E., Manners 1.: Inorg. Chem. 2002,41, 1690.
• 14. Allcock H. R: Chem. Mater. 1994,6,1476.
• 15. Allcock H. R: "Water-Soluble Polyphosphazenes and Their Hydrogeis" w "Hydrophilic Polymers: Performance with Environmental Acceptance" (Ed. Glass J. E.), ACS Symp. Ser., Waszyngton 1996, t. 248, str. 3.
• 16. Allcock H. R, Kwon S.: Macramolecules 1989,22,75.
• 17. Wisian-Neilson P.: "Derivatives of Polyialkyl z'arylphosphazenes)" w "Inorganic and Organometallic Polymers II: Advanced Materials and Intermediates" (Eds. Wisian-Neilson P., Allcock H. R, Wynne K J.), ACS Symp. Ser., Waszyngton 1994, t. 572, str. 246.
• 18. Gleria M., Minto F., Bortolus P., Facchin G., Bertani R: "Grafting Reactions onto PolyCorganophosphaze-nes)" ibid, str. 279.
• 19. Lemmouchi Y., Schacht E., Dejardin S.: J. Bioact. Compatible Polym. 1998,13,4.
• 20. Caliceti P., Aldini N., Fini M., Rocca M., Gduni S., Lora S.: Farmaco 1997,52,697.
• 21. Veronete F. M., Marsilio F., Lora S., Caliceti P., Passi P., Orsolini P.: Biomaterials 1999,20,91.
• 22. Graves R, Pintauro P. N.: J. Appl. Polym. Sci. 1998,68, 827.
• 23. Burczyk A, Bogdal D., Pielichowski J.: Pol. J. Chem. Technol. 2003, S, 96.
• 24. Burczyk A, Pielichowski J.: "Katalizatory fosfazenowe dla procesów utleniania", XXXV Ogólnopolskie Kolokwium Katalityczne, Kraków 2003.
• 25. Burczyk A, Bogdal D., Pielichowski J.: Czasopismo Techniczne Polit. Krakowskiej, zesz. 2-Ch/2003, str 101.
• 26. Yashchuk V Y., Bogdał D., Pielichowski J., Kononenko J. T, Kushnir KM., Hanusek A: J. Mol. Liq. 2003, 105,185.
• 27. Li Z., Li J., Luo J.: Polym. Biul. 2000,45, 105.