Wpływ temperatury węzła tarcia na przeciwzużyciowe działanie dodatków smarnych

• Autorzy: Matuszewska A. , Grądkowski M.

Warianty tytułu

EN

The influence of tribological couple temperature on the antiwear action of lubricating additives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano działanie dodatków typu AW/EP w podwyższonej temperaturze. Stwierdzono, że kompozycje smarowe wykazujące większe wartości obciążenia zacierającego nie zawsze zapewniają większą odporność systemu tribologicznego na zużycie w warunkach tarcia mieszanego. Efektywność przeciwzużyciowa kompozycji smarowej nie jest prostą pochodną odporności warstwy granicznej, jak też temperatury pracy węzła tarcia i jego obciążenia.

EN

The authors have investigated antiwear properties of compositions containing AW/EP additives at elevated temperatures. The tested oils consisted of SN-400 mineral oil and 5 % of AW/EP commercial additives based on phospho-sulphurized olefins and zinc dialkyldithiophosphate. The tests were carried out in steel-steel system using T-11 ball-on-disk machine in temperature range 20-200°C; applied load 10 and 5O N. P- and S-containing AW/EP additives significantly effect on oil lubricating properties under scuffing conditions. Some of them (e.g. based on zinc dialkyldithiophosphate) can give good load-carrying capacity of lubricating film (high values of P(t)), but are not effective under extreme pressure conditions. Others (e.g. based on phospho-sulphurized olefins) better protect surface layer under scuffing conditions although they have lower values of scuffing load. Elevated temperature and higher load influence on the action of P- and S-containing AW/EP additives under boundary lubrication conditions. Under lower load the temperature does not exert a significant influence on the wear of friction pairs lubricated with 5% additives compositions. Level of temperature is important under higher load. The dependence of wear scar on the temperature is different for the particular tested compositions. It suggests that higher load and elevated temperature differentiates action of tested additives. Then, besides working conditions, the chemical structure of triboactive compounds essentially influences on the lubricant antiwear properties.

Słowa kluczowe

PL

dodatki AW/EP; film smarowy; warstwa wierzchnia; zużywanie

EN

AW/EP additives; lubricating film; surface layer; wear

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2002
• Tom: nr 5
• Strony: 1469--1477
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Matuszewska A.

• Instytut Technologii Eksploatacji, ul. K. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

autor

Grądkowski M.

• Instytut Technologii Eksploatacji, ul. K. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Khorramian B.A., Iyer G.R., Kodali S., Natarajan P., Tupil R.: Review of antiwear additives for crankcase oils. Wear 1993, vol. 169, 87-95.
• 2. Liston T.V.: Engine lubricant additives, what they are and how they function. Lubrication Engineering 1992, vol. 48, 5, 389-397.
• 3. Stachowiak G.W., Batchelor A.W.: Engineering tribology. Elsevier, London, New York, Tokyo, Amsterdam 1993.
• 4. Williams J.A.: Engineering tribology. Oxford University Press. Oxford, New York, Tokyo 1994.
• 5. Rowe C.N., Dickert J.J.: The relation of antiwear function to thermal stability and structure of metal, o-dialkylphosphorodithionates. ASLE Transactions 1997, 10, 85-90.
• 6. Kawamura M.: The correlation of antiwear properties with the chemical reactivity of zinc dialkyldithiophosphates. Wear 1982, vol. 77, 287-294.
• 7. Płaza S., Mazurkiewicz B., Gruziński R.: Thermal decomposition of dibenzyl disulphide and its load-carrying mechanism. Wear 1994, vol. 174, 209-216.
• 8. Płaza S., Celichowski G., Margielewski L., Leśniak S.: Flash thermolysis of dibenzyl and diphenyl disulphides. Wear 2000, vol. 237, 295-299.
• 9. Grądkowski M., Matuszewska A.: Właściwości dodatków AW/EP w warunkach zacierania i podwyższonych temperatur. Tribologia 2001, 4, 579-589.
• 10. Szczerek M., Tuszyński W.: Badania tribologiczne. Zacieranie. Wydawnictwo ITeE, Radom 2000.
• 11. Piekoszewski W., Szczerek M., Wulczyński J.: Urządzenie typu trzpień-tarcza do badań tribologicznych w podwyższonych temperaturach. Tribologia 1997,5-6, 826-832.
• 12. Willermet P.A., Dailey D.P., Carter III R.O., Schmitz P.J., Zhu W.: Mechanism of formation of antiwear films from zinc dialkyldithiophosphates. Tribology International 1995, 28, 177-187.