Właściwości smarne wodnych roztworów oksyetylenowanych estrów sorbitanu

• Autorzy: Sułek W. , Wasilewski T.

Warianty tytułu

EN

Lubricating properties of ethoxylated sorbitan esters aqueous solutions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy prezentowane są wyniki badań wodnych roztworów oksyetylenowanych monoestrów sorbitanu (OE MES) stosowanych jako kompozycje smarowe. Analizowano wpływ typu związku i jego stężenia na współczynnik tarcia, zużycie i wielkość temperatury w węźle tarcia. Badania tribologiczne prowadzono z użyciem aparatu czterokulowego w skojarzeniu materiałowym stal-stal. Przeprowadzono 900-sekundowe testy pod stałym obciążeniem 2kN, przy prędkości obrotowej 200 obr./min. Jako kompozycje smarowe stosowano wodne roztwory oksyetylenowanego monolaurynianu sorbitanu (ESL), oksyetylenowanego monostearynianu sorbitanu (ESS) i oksyetylenowanego monooleinianu sorbitanu (ESO). Na podstawie uzyskanych rezultatów stwierdzono, że najkorzystniejszą zdolność zmniejszania oporów ruchu i obniżania temperatury w węźle wykazywały roztwory l-, 30- i 50-procentowe. Z kolei w miarę wzrostu stężenia wodnych roztworów oksyetylenowanych estrów sorbitanu obserwowano polepszanie ich właściwości przeciwzużyciowych.

EN

The paper presents results of tribological tests of ethoxylated sorbitan esters water solutions, which were applied as lubricants. The influence of the type of compounds and concentrations on the friction coefficient, wear and temperature were investigated. The tests were performed on the four ball machine. Test duration was 900s, applied load: 2kN, rotating speed: 200rpm. 1%, 4%, 10%, 30% and 50% ethoxylated sorbitan monolaurate, ethoxylated sorbitan monostearate and ethoxylated sorbitan monooleate water solutions were applied as lubricants. It was concluded that 1%, 30% and 50% water solutions have best ability to reduce motion resistance and to lower temperature. On the other hand, along with increasing of the concentration of ethoxylated sorbitan esters water solutions, better antiwear properties were observed.

Słowa kluczowe

PL

estry sorbitanu; estry oksyetylenowane sorbitanu; ciekłe kryształy liotropowe; współczynnik tarcia; zużycie

EN

ethoxylated sorbitan esters; lyotropic liquid crystals; friction coefficient; wear

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2002
• Tom: nr 4
• Strony: 1303--1311
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Sułek W.

• Politechnika Radomska, 26-600 Radom, ul. Chrobrego 27

autor

Wasilewski T.

• Politechnika Radomska, 26-600 Radom, ul. Chrobrego 27

• Politechnika Radomska, 26-600 Radom, ul. Chrobrego 27

Bibliografia

• 1. Sułek M.W., Wasilewski T.: Właściwości tribologiczne estrów sorbitanu stosowanych jako dodatki do substancji smarowych. Tribologia, 3/2001, (177)447-461.
• 2. Sułek M.W., Wasilewski T.: Zastosowanie cholesterycznych ciekłych kryształów jako dodatków do substancji smarowych. Tribologia, 4/2001, 797-819.
• 3. Wasilewski T., Sułek M.W.: Aplication of compounds which can form liquid-crystalline state as lubricant additives. The Third International Symposium on Tribochemistry, 10-12.09.2001, Kraków, Poland - Referat.
• 4. Sułek M.W., Wasilewski T.: Rola smektycznych i nematycznych ciekłych kryształów w smarowaniu. Inżynieria Powierzchni, 4/2001, 42-51.
• 5. Sułek M.W., Wasilewski T.: Wpływ alkilopoliglukozydów na właściwości smarne wody i gliceryny. Inżynieria Powierzchni, 4/2001, 52-58.
• 6. Wasilewski T., Sułek M.W.: Tworzenie struktur ciekłokrystalicznych w wodnych roztworach środków powierzchniowo czynnych. Prace Naukowe Wydziału MiTO Politechniki Radomskiej, 2/2001, (19), 65-73.
• 7. Sułek M.W., Wasilewski T.: Wpływ temperatury na właściwości tribologiczne ciekłych kryształów stosowanych jako dodatki do substancji smarowych. Tribologia, 5/2001, (179), 905-919.
• 8. Sułek M.W., Wasilewski T.: Wpływ struktur wodnych roztworów oksyetylenowanego laurylosiarczanu sodu na ich właściwości tribologiczne. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, 1, (129), 2002, 35-47.
• 9. Sułek M.W., Wasilewski T.: Właściwości tribologiczne kompozycji smarowych zawierających alkilopoliglukozydy. Konferencja „Inżynieria łożyskowania", 23-24 maja 2002, artykuł przyjęty do druku w czasopiśmie „Tribologia".