Termodynamiczne aspekty procesów tribologicznych

• Autorzy: Sadowski J.

Warianty tytułu

EN

Thermodynamic aspects of tribologic processes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W referacie podano opis systemu tribologicznego opracowany na podstawie pierwszej zasady termodynamiki fenomenologicznej. Ustalono zależności między przepływami różnych form energii i masy w systemie tribologicznym i na jego granicach z otoczeniem. Opisano zużycie tribologiczne i jego przebieg w czasie. Rozważono problem odporności na zużywanie i termodynamiczną naturę oporów tarcia. Uwzględniono wszystkie wielkości ekstensywne i intensywne konieczne do systemowe go opisu tarcia na makroskopowym poziomie organizacji materii. Zanalizowano system tribologiczny złożony z dwóch elementów. Ustalono zasadę podziału energii i masy między tymi elementami w procesie tarcia, i Wykazano, że praca właściwa zużycia i entalpia właściwa produktów zużycia są wielkościami systemowymi, charakteryzującymi odporność na zużywanie. Rozważono procesy zachodzące w elementarnym systemie tribologicznym. Ustalono termodynamiczne kryterium zacierania oraz warunek maksymalnej odporności na zużywanie.

EN

Author presented his own, phenomenological interpretation of friction and its results on the basis of the thermodynamic first principle for open systems. All energetic interactions in the system and on the system boundary with surrounding are described. There were considered: dissipation of mechanical energy, thermal processes, changes of internal energy and of enthalpy, tribological wear and resistance to such wear. The termodynamic interpretation of frictional resistance and the way of generalisation of such resistance interactions with tribological system elements were given. All extensive and intensive quantities, essential for comprehensive friction description on macroscopic level of matter organisation, are considered. Tribological system consist of two elements was analysed. The principle of energy and mass distribution between these elements in friction process was given. Author proved that specific work of wear and specific enthalpy of wear products are the system attributes characterise the resistance to wear. The processes proceed in the elementary tribological system are considered. The thermodynamic criteria of seizing up and condition of maximum resistance to wear was defined.

Słowa kluczowe

PL

system tribologiczny; termodynamika; tarcie; zużywanie; odporność na zużywanie

EN

tribological system; thermodynamic; friction; wear; wear resistance

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2002
• Tom: nr 3
• Strony: 999--1013
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys.

Twórcy

autor

Sadowski J.

• Politechnika Radomska, ul. Malczewskiego 29, 26-600 Radom, Instytut Budowy Maszyn

Bibliografia

• 1. Sadowski J.: Thermodynamische Grundgesetze des tribologischen Verschleiβes. Tribologie und Schmierungstechnik, nr 2, 1990, s. 105-107.
• 2. Sadowski J.: Energie- und Verschleißverteilung zwischen den Festkörpern wahrend der Reibung. Tribologie und Schmierungstechnik, nr 3, 1995, s. 131-134.
• 3. Sadowski J.: Podział energii i zużycia między trącymi się ciałami stałymi Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, nr 3, 1997, s. 311-322.
• 4. Sadowski J.: Termodynamiczne uwarunkowania nanoszenia materiału w procesie tarcia. Tribologia, nr 4, 2000, s. 639-644.
• 5. Sadowski J.: Termodynamiczna interpretacja tarcia i zużywania. Wydawnictwo Politechniki Radomskiej 1999, Radom.
• 5. Sadowski J.: Praca właściwa zużycia. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn nr 1-2, 1987, s. 7-19.
• 6. Sadowski J.: Termodynamika zużywania tribologicznego. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Inżynierskiej, Radom 1987.
• 7. Sadowski J.: Słowo o tarciu bezzużyciowym. Tribologia, nr 6, 1999, s. 951-961.
• 8. Sadowski J.: Osobliwości procesów termodynamicznych towarzyszących tarciu metali. Wydawnictwo Politechniki Radomskiej 2001, Radom.
• 9. Sadowski J.: Wybrane zagadnienia procesów cieplno-mechanicznych tarcia suchego metali. Praca doktorska, Politechnika Świętokrzyska, Kielce 1977.
• 10. Sadowski J.: Die wärmemechanische Natur der Reiboxydation von Metallen. Schmierungstechnik, nr 2, 1982, s. 191-202.
• 11. Sadowski J.: Cieplno-mechaniczna hipoteza tribologiczna. W: Wybrane problemy tribologii. PWN, Warszawa 1990, s. 39-16.
• 12. Sadowski J.: Cieplno-mechaniczne podstawy zużywania utleniającego towarzyszącego tarciu zewnętrznemu metali. Wydawnictwa Wyższej Szkoły Inżynierskiej, Radom 1984.
• 13. Sadowski J.: Termodynamiczne aspekty procesów tribologicznych. Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 1997.
• 14. Sadowski J.: Ein Beitrag über die Gleitreibungskräfte und das Wesen ihrer Arbeit. Tribologie und Schmierungstechnik, nr 4, 1998, s. 32-34.
• 15. Sadowski J.: Temperatura styku powierzchni chropowatych podlegających zużyciu wskutek tarcia. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, nr 2,1980, s. 133-144.
• 16. Sadowski, J.: Untersuchungen zur maximalen Verschleißfestigkeit fester Kórper. Tribologie und Schmierungstechnik, nr 3, 1990, s. 171-174.
• 17. Sadowski J.: Zagadnienie największej odporności ciała stałego na zużywanie tribologiczne. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, nr 3, 1992, s. 311-322.
• 18. Sadowski J.: Kryterium zacierania adhezyjnego powierzchni metali. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, nr 3, 1980 s. 247-263.
• 19. Sadowski J.: Zagadnienia fizyczne zacierania metali. Wyd. WSI w Radomiu, Radom 1991.
• 20. Sadowski J.: Energetyczne aspekty zacierania. Tribologia, nr 3, 2001, s. 395-402.
• 21. Sadowski J.: Thermodynamisches Kriterium des Freßverschleißes von Metallen. Tribologie und Schmierungstechnik, nr 2, 1993, s. 83-89.
• 22. Sadowski J., Sarnowicz L.: Kalorimetrische Untersuchungen zur Blitztemperatur. Tribologie und Schmierungstechnik, nr 1,2001, s. 49-54.

Uwagi

Błąd w liczbowaniu bibliografii.