Zużycie powłok diamentopodobnych w zależności od rodzaju kompozycji powłokowej i materiałów pary trącej

• Autorzy: Ozimina D. , Madej M. , Kowalczyk J. , Suchanek J. , Taticek F. , Kolariikova M.

Warianty tytułu

EN

The wear performance of diamond-like carbon coatings in relation to coating composition and friction pair

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki jednowarstwowych powłok DLC typu a-C:H:W oraz wielowarstwowych powłok typu TiN/a-C:H:W otrzymywanych technikami PVD oraz PACVD na elementach ze stopu CoCrMo. Informacji o amorficznych układach węglowych dostarczyła spektroskopia ramanowska. Topografię i analizę powierzchni oceniano przy użyciu elektronowego mikroskopu skaningowego, laserowego mikroskopu konfokalnego i profilometru optycznego. Oceny adhezji dokonano stosując metodę zarysowania. Badania tribologiczne przeprowadzono na mikrotribometrze T-23 oraz aparatach T-01 M pracujący w skojarzeniu kula-tacza, w warunkach tarcia technicznie suchego i ze smarowaniem roztworem Ringera oraz maszynie T-17 pracującej w skojarzeniu trzpień-płytka w warunkach tarcia ze smarowaniem roztworem Ringera. Badania wykazały, że na mechanizmy zużywania elementów węzła tarcia wpływa zastosowanie międzywarstwy TiN oraz stosowanego materiału współpracującego tarciowo.

EN

This study has been carried out to examine diamond like carbon coatings; a-C:H:W single-layer and TiN/a-C:H:W multilayer prepared on CoCrMo alloy by the PVD and PACVD technique. Information on the composition of amorphous carbon coatings is provided by Raman spectroscopy. The structure and surface topography were evaluated using a scanning electron microscope, a laser confocal microscope, and an optical profilometer. The adhesion was made using the scratch test method. The tribological investigations were conducted on a T-23 microtribometer and T-01 M tester machine, working in a ball-on-disc friction pair in technically dry friction and lubrication with Ringer's solution and a T-17 machine in pin-on-plate configuration with Ringer's solution. The research has shown that the mechanisms of wear of the friction elements are affected by the application of a TiN interlayer and the material used for friction pairs.

Słowa kluczowe

PL

powłoki CVD; powłoki PVD; tarcie; zużycie tribologiczne

EN

CVD coatings; PVD coatings; friction; tribological wear

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 3
• Strony: 127--136
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ozimina D.

autor

Madej M.

autor

Kowalczyk J.

autor

Suchanek J.

autor

Taticek F.

autor

Kolariikova M.

• Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, Zakład Tribologii i Materiałów Eksploatacyjnych

Bibliografia

• 1. Donnet Ch., Erdemir A.: Tribology of Diamond-Like Carbon Films. Wyd. Springer. 2008.
• 2. Madej M., Ozimina D.: Ocena właściwości powłok DLC stosowanych w układach biotribologicznych. Tribologia 3 (2009) 105-114.
• 3. Aisenberg S., Chabot R.: Ion-beam depositkin of thin film soft diamond like carbon. J.Appl.Phys. 42 (1971) 2953.
• 4. Madej M.: Właściwości powłok diamentopodobnych, Inżynieria Maszyn 4 (2011) 35-42.
• 5. Ferrari A.C., Robertson J.: Interpretation of Raman spectra of disordered and amor-phous carbon. Phys, Rev. B 61 (2000) 14096-14107.
• 6. Michalczewski R., Piekoszewski W., Szczerek M.: Metoda i urządzenie do badań tribologicznych materiałów na endoprotezy. Tribologia 5 (2002) 1491-1502.