Stabilizacja współczynnika tarcia w modelowym łożysku ślizgowym

• Autorzy: Kosmynina M.

Warianty tytułu

EN

The stabilisation of the friction coefficient in a model slide bearing

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy omówiono współpracę dwóch układów obciążeń zewnętrznych: mechanicznego z tarciem i elektrochemicznego. Badania prowadzono w modelowym układzie tribologicznym składającym się z obracającego się pierścienia z prędkością 200 obr/min, z obciążeniem skokowym powierzchni bocznej (klockiem) siłami od 175 N do 507 N. Do układu podłączono kontrolowany obwód elektryczny, realizujący proces elektrochemicznej redukcji cynku podczas pracy układu tribologicznego. Osadzanie cynku wymuszano zewnętrznym źródłem prądu stałego z elektrolitu utworzonego na bazie oleju bazowego (hydrorafinatu II). Ustalono, że osadzenie technologicznej warstwy cynku, dla wypełnienia mikronierówności pierścienia (2–3 žm), ułatwia docieranie współpracujących elementów. Cynk osadzany w warunkach eksploatacji pozwala zachować stałą objętość (wymiar) elementu obciążanego oraz zmniejszyć i stabilizować współczynnik tarcia. W systemie omawianych układów realizowany jest proces osadzania powłok odnawialnych: osadzanych w układzie elektrochemicznym i zużywanych w strefie tarcia.

EN

The work is devoted to the cooperation of two systems of external loads: a mechanical with friction and electrochemical. The research was conducted in a model tribological system, which consisted of a rotating ring with a speed of 200 turns/min. It was loaded with a block on the lateral surface with forces from 175 N to 507 N. The testing device was connected to an controlled electrical circuit implementing the electrochemical reduction of zinc in the work of the tribological system. The deposition of zinc was enforced by an external direct current from the electrolyte formed based on base oil (hydrorafinat II). It was found that the technological zinc layer deposition filling the micro-irregularities of the ring (2-3 microns) helps to facilitate the working elements. Zinc, after the deposition in the operating conditions, can maintain the constant volume (dimension) of the loaded element and reduce and stabilise the friction coefficient. In the description of the considered device, the process of the deposition of renewable coatings is discussed. This includes the deposition of the coating in the electrochemical system and its function in the friction zone.

Słowa kluczowe

PL

warstwy powierzchniowe; obciążenia tribologiczne; elektrochemiczne osadzanie; odnawialna powłoka

EN

surface layers; tribological load; electrochemical deposition; renewable coating

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 3
• Strony: 69--76
• Opis fizyczny: Bibliogr., 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Kosmynina M.

• Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny, Instytut Budowy Maszyn, ul. I. Krasickiego 54, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Tribologia i trybotechnika (pod red. Szczerka M., Wiśniewskiego M.) Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji. Radom 2000.
• 2. Lawrowski Z.: Tribologia. Tarcie, zużywanie i smarowanie. PWN. Warszawa 1993.
• 3. Garkunov Dmitriy N.: Scienific discoveries in tribotechnologies. No-wear effect dunder friction. Hydrogen wear of metais. Moscow 2006.
• 4. Burakowski T., Wierzchoń W.: Surface engineering of metals – principles, equipment, technologies.CRC Press, Boca Raton-London-New York-Washington. D.C., 1999.
• 5. Tolten George E., Hong Liang, Marcel Dekker: Mechanical Tribology. Materials Characteryzation, and Aplications, INC. New York 2004.
• 6. Kosmynina M.: Triboelektrolytik deposition of metallic coatings. Materials Protection. Vol.32. No.l0B. Wuchan, Chiny. 1999 s. 231-234.
• 7. Pytko S.: Podstawy tribologii i techniki smarowniczej. Wyd. AGH. Kraków 1989
• 8. Kosmynina M.: Wpływ warstw cynkowych na opory wiercenia. Tribologia Nr 4/2010 s. 157-171.
• 9. Patent PL Politechniki Radomskiej (Kosmynina M., Mirzojew R., Chałko L.) Nr 345374 wyd. 29.01.2008. Sposób zabezpieczenia przed zużyciem współpracujących ze sobą powierzchni metalowych i układ elektryczny do stosowania tego sposobu.
• 10. Kosmynina M.: Razrobotka technologji powyszenia i znosostojkosti detalej maszyn c pomoszcziu kontrola i uprawienia strukturoj elektrochimiczyskim metodom. Sankt-Petersburg. Wyd. S-PPTU, 2005.
• 11. Praca zbiorowa: Poradnik galwanotechnika. WNT, Warszawa 2002.
• 12. Kosmynina M.: Analiza zjawisk towarzyszących procesowi skrawania. Mechanik nr 1/2012, s. 34 XVI.
• 13. Kosmynina M.: Kształtowanie tribologicznych własności węzłów tarcia poprzez konstytuowanie technologicznej warstwy powierzchniowej. Tribologia, Nr 6, 1999, s. 839-847.
• 14. Burakowski T.: Areologia. Powstanie i rozwój. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2007.
• 15. Burakowski T., Marczak R., Senatorski J., Szumniak J.: Eksploatacyjna warstwa wierzchnia w inżynierii powierzchni. Materiały Konferencyjne nt. Inżynieria materiałowa. Szczecin - Świnoujście 1998.
• 16. Legutko S., Nosal S.: Kształtowanie technologicznej i eksploatacyjnej warstwy wierzchniej części maszyn. Wyd. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2004.