Ocena własności tribologicznych nowych materiałów narzędziowych na osnowie niklu

• Autorzy: Bała P. , Krawczyk J. , Madej M.

Warianty tytułu

EN

The tribological properties of new Ni-based tool materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszej pracy przedstawiono nowe materiały na osnowie niklu umacniane związkami faz międzymetalicznych o dużej zawartości węgla. Skład chemiczny nowych materiałów zaprojektowano tak, aby umocnienie osnowy uzyskać w wyniku wydzielania związków międzymetalicznych bogatych Ni oraz Al i Ta, a udział węglików pierwotnych wynosił przynajmniej 20%. Węgliki powinny pozostać stabilne w mikrostrukturze niezależnie od obróbki cieplnej, wpływając korzystnie na odporność na ścieranie. Materiały te mają charakteryzować się przede wszystkim dobrymi własnościami tribologicznymi wykonanych z nich narzędzi do specjalnych zastosowań. Omówiono mikrostrukturę badanych stopów oraz określono rodzaj i udział objętościowy faz węglikowych. Badania tribologiczne wykonano przy temperaturze pokojowej celem określenia roli faz węglików w mechanizmie zużycia. Dla wszystkich badanych stopów wyznaczono wielkość zużycia, współczynnik tarcia oraz określono mechanizm zużycia.

EN

In the paper, the new Ni-based materials with a high carbon content, strengthened by intermetallic compounds, were presented. The chemical compositions of the new materials were designed in such a way as to obtain the matrix strengthening by means of the precipitation of intermetallic compounds rich in Ni as well as Al and Ta and to have the carbide fraction above 20%. Carbides should remain stable in microstructure, regardless of the heat treatment, since they favourably influence an abrasion resistance. Tools use for special application made of these materials should have good tribological properties at elevated temperature. The microstructures and carbides volume fraction of investigated alloys, were described. The reason the tribological test was performed at ambient temperature was to determine the role of the carbides in wear mechanism. The wear level, coefficient of wear, and wear mechanism for all investigated alloys, were described.

Słowa kluczowe

PL

zużycie; tribologia; stop Ni; węgliki; materiał narzędziowy

EN

wear; tribology; Ni-based alloy; carbides; tool material

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 4
• Strony: 11--19
• Opis fizyczny: Bibliogr., 9 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bała P.

autor

Krawczyk J.

autor

Madej M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków,

Bibliografia

• 1. Shivpuri R.: Friction and Wear of Dies and Die Materials, Friction, Lubrication and Wear Technology, Vol. 18, Metals Handbook, ASM International, 1995, 1266-1326.
• 2. Altan T.: Dies and Die Materials for Hot Forging, Forming and Forging, Vol. 14, Metals Handbook, ASM International, 1996, 61-95.
• 3. Sully L. J. D.: Die Casting, Casting, Vol. 15, Metals Handbook, ASM International, 1998, 611-632.
• 4. Bonderek Z., Chromik S.: Odlewnictwo ciśnieniowe metali i formowanie wtryskowe tworzyw sztucznych, Wydawnictwo naukowe AKAPIT, Kraków 2006.
• 5. Blicharski M.: Inżynieria materiałowa: stal, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2004.
• 6. Sińczak J.: Kucie dokładne, Wydawnictwa AGH, Kraków 2007
• 7. Bała P., Microstructural characterization of the new tool ni-based alloy with high carbon and chromium content, Archives of Metallurgy and Materials. vol. 55(2010) 1053-1059.
• 8. Bała P.: Charakterystyka mikrostruktury stopu modelowego na osnowie Ni od dużej zawartości węgla, Materiały konferencyjne XXXVIII Szkoła inżynierii materiałowej, Kraków-Krynica, 28.09-1.10 (2010) 112-117.
• 9. Bała P.: New tool materials based on Ni alloys strengthened by intermetallic compounds with a high carbon content, Archives of Materials Science and Engineering vol. 42/1 (2010) 5-12.