Właściwości tribologiczne wybranych cieczy jonowych w skojarzeniach materiałowych: stal-PA6 i stal-PMMA

• Autorzy: Sułek M.W. , Wasilewski T. , Ogorzałek M. , Bąk A. , Skrzek P. , Pernak J. , Walkiewicz F.

Warianty tytułu

EN

Tribological properties of selected ionic liquids in the material pairs: steel-PA6 and steel-PMMA

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z kierunków poszukiwań nowych baz substancji smarowych lub dodatków do baz są ciecze jonowe. Rekomendowane są one jako należące do tzw. "zielonej chemii". Ciecze te osiągają temperaturę topnienia rzędu "temperatur pokojowych". W pracy przedstawiono wyniki badań tribologicznych w skojarzeniu: stalowa kulka–tarcza wykonana alternatywnie z: poliamidu 6 oraz polimetakrylanu (Tester T-11). Wyznaczono współczynnik tarcia i profile zużycia w warunkach tarcia suchego i w obecności: wody, oleju parafinowego oraz dwóch rodzajów cieczy jonowych. Stwierdzono, że ciecze jonowe charakteryzują się niskimi oporami ruchu i zużyciem porównywalnymi z olejem parafinowym, który jest stosowany jako standardowa baza. W związku z tym można postulować, że ciecze jonowe mogą być traktowane jako nowy rodzaj bazy substancji smarowych.

EN

Ionic liquids are one of novel substances used as bases of lubricating oils or as additives. They are among so called "green chemistry" group of substances. Melting point of ionic liquids occurs at room temperatures. Authors present research results of tribological tests at ball – on – disc tester. Balls were made of steal and discs alternatively: polyamide 6 and poly(methyl methacrylate) (PMMA). Wear profiles and friction coefficients were researched during dry friction and in presence of water, paraffinic oil and two types of ionic liquids. According to paraffinic oil which is standard base oil ionic liquids have low motion resistance and wear. That is why it can be stated that ionic liquids can be treated as new type of base oils.

Słowa kluczowe

PL

ciecze jonowe; współczynnik tarcia; zużycie

EN

ionic liquids; friction coefficient; wear

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 4
• Strony: 215--222
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Sułek M.W.

autor

Wasilewski T.

autor

Ogorzałek M.

autor

Bąk A.

autor

Skrzek P.

autor

Pernak J.

autor

Walkiewicz F.

• Politechnika Radomska, Katedra Chemii, Zakład Chemii Fizycznej i Nieorganicznej, ul. Chrobrego 27, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Rudnick L.R.: Lubricant Additives: Chemistry and Applications, Marcel Dekker Inc., New York, 2003.
• 2. Rudnick L.R.: Lubricant Additives: Chemistry and Applications, Wyd. CRC (Taylor & Francis), New York 2009.
• 3. Szczerek M., Tuszyński W.: A method for testring lubricants under conditions od scuffing. Part I. Presention of themethod, TriboTest 2002, 8(4), pp. 273-284.
• 4. Sułek M.W.: Aqueous solutions of oxyethylated fatty alcohols as model lubricating substances, rozdział w książce pt. Surfactants in Tribology, Ed. G. Biresaw, K.L. Mittal, Wyd. CRC (Taylor & Francis), New York 2008, s. 325-353.
• 5. Wasilewski T.: Aqueous solutions of the mixtures of nonionic surfactants as modern ecological lubricants, rozdział w książce pt. Surfactants in Tribology, Ed. G. Biresaw, K.L. Mittal, Wyd. CRC (Taylor & Francis), New York 2008, s. 355-388.
• 6. Sułek M.W., Wasilewski T.: Antiseizure properties of aqueous solutions of compounds forming liquid crystalline structures, Tribology Letters, 18, 2005, 197-205.
• 7. Sułek M.W., Wasilewski T.: Tribological properties of aqueous solutions of alkyl polyglucosides, Wear, 260, 2006, 193-204.
• 8. Wasilewski T., Sułek M.W.: Paraffin oil solutions of the mixture of sorbitan monolaurate - ethoylated sorbitan monolaurate as lubricants, Wear 261 (2006), 230-234.
• 9. Sułek M.W., Wasilewski T.: Influence of critical micelle concentration (CMC) on tribological properties of aqueous solutions of alkyl polyglucosides, Tribology Transaction, 2009, 52, 2009, 12-20.
• 10. Bermudez M.-D. and Jimenez A-E.: Surface interactions and tribochemical processes in Ionic Liquid lubrication of aluminium-steel contacts, Int. J. Surface Science and Engineering, Vol. 1, No. 1, 2007.
• 11. XuQing Liu, Feng Zhou, YongMin Liang, WeiMin Liu: Tribological performance of phosphonium based ionic liquids for an aluminum-on-steel system and opinions on lubrication mechanism, Wear 261 (2006) 1174-1179.
• 12. Jimenez A.E., Bermudez M.D., Carrion F.J., Martinez-Nicolas G.: Room temperature ionic liquids as lubricant additives in steel-aluminium contacts: Influence of sliding velocity, normal load and temperature, Wear 261 (2006) 347-359.
• 13. Zonggang Mu, Feng Zhou, Shuxiang Zhang, Yongmin Liang, Weimin Liu: Effect of the functional groups in ionic liquid molecules on the friction and wear behavior of aluminum alloy in lubricated aluminum-on-steel contact, Tribology International 38 (2005) 725-731.
• 14. Pernak J., Śmiglak M., Griffin S.T., Hough W.L., Wilson T.B., Pernak A., Zabielska-Matejuk J., Fojutowski A., Kita K. and Rogers R.D.: Long alkyl chain quaternary ammonium - based ionic liquids and potential applications, Green Chem., 2006, 8, 798-806.
• 15. Pernak J.: Ciecze jonowe. Związki na miarę XXI wieku, Przemysł Chemiczny, 82/8-9, 2003, 521-524.