Alkilopoliglukozydy, jako aktywne powierzchniowo związki, obniżające opory ruchu i zużycie w różnych skojarzeniach materaiałowych

• Autorzy: Sułek M.W. , Wasilewski T. , Klimaszewska E. , Ogorzałek M. , Bąk A.

Warianty tytułu

EN

Alkylpolyglucosides, as surface active compounds, decreasing friction coefficient and wear in tribosystems made from different materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jako dodatki poprawiające właściwości smarne wody zaproponowano alkilopoliglukozydy (APG). Wykorzystano dwa rodzaje alkilopoliglukozydów różniące się długością łańcucha alkilowego i stopniem polimeryzacji. Badania tribologiczne wodnych roztworów APG przeprowadzono na testerze T-11 ze skojarzeniem kulka–tarcza. Kulki wykonane były ze stali, a tarcze ze: stali, tlenku aluminium, tlenku cyrkonu, poliamidu i polimetakrylanu metylu. Dodatek APG poprawia właściwości smarne wody, przy czym względne obniżenie oporów ruchu i zużycia zależy zarówno od rodzaju skojarzenia materiałowego, jak i rodzaju alkilopoliglukozydu. Uzyskane wyniki badań tribologicznych korelowano z ich aktywnością, której miarą była zwilżalność par ciernych przez roztwory.

EN

As additives improving water lubricity alkyl polyglucosides (APGs) were proposed. Two APGs having alkyl chains of various lengths and various polymerization degree were tested. The tribological tests were performed using a ball-on-disc tester. The balls were made of steel, the discs of alumina, zirconia, polyamide, and polymethyl-methacrylate. Addition of APG improves water lubricity. The decrease of motion resistance and wear depends on the material of the tribosystem and the type of APG. The results of tribological tests were correlated with activity of APG measured as the wettability of the friction couples by the solutions.

Słowa kluczowe

PL

współczynnik tarcia; zużycie; substancje smarowe; surfaktanty

EN

friction coefficient; wear; lubricants; surfactants

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 4
• Strony: 199--206
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys.

Twórcy

autor

Sułek M.W.

autor

Wasilewski T.

autor

Klimaszewska E.

autor

Ogorzałek M.

autor

Bąk A.

• Politechnika Radomska, Katedra Chemii, Zakład Chemii Fizycznej i Nieorganicznej, ul. Chrobrego 27, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Sułek M.W., Wasilewski T.: Antiseizure properties of aqueous solutions of compounds forming liquid crystalline structures, Tribology Letters, 18, 2005, 197-205.
• 2. Sułek M.W., Wasilewski T.: Tribological properties of aqueous solutions of alkyl polyglucosides, Wear, 260, 2006, 193-204.
• 3. Wasilewski T., Sułek M.W.: Paraffin oil solutions of the mixture of sorbitan monolaurate - ethoylated sorbitan monolaurate as lubricants, Wear, 261 (2006), 230-234.
• 4. Masuko M., Suzuki A., Sagae Y., Tokoro M., Yamamoto K.: Friction characteristics of inorganic or organic thin coatings on solid surfaces under water lubrication, Tribology International, 39, (2006), 1601-1608.
• 5. Ratoi M., Spikes H.A.: Lubricating properties of aqueous surfactant solutions, Tribology Transactions, 42, 1999, 479-486.
• 6. Boschkova K., Kronberg B., Stalgren J.J.R., Persson K., Ratoi-Salagean M.: Lubrication in aqueous solutions using cationic surfactants - a study of static and dynamic forces, Langmuir, 18, (2002), 1680-1687.
• 7. Ratoi M., Bovington C., Spikes H.: In situ study of metal oleate friction modifier additives, Tribology Letters, 14, (2003), 33-40.
• 8. Nickel D., Forster T., von Rybinski W.: Physicochemical properties of Alkyl Polyglucosides, ed. Hill K., von Rybiński W., Stoll G., Alkyl Polyglucosides, VCH, 1996.
• 9. Balzer D.: Surfactant properties, ed. Balzer D., Luders H.: Nonionic Surfactants: Alkyl Polyglucosides, Marcel Dekker.
• 10. Luders H.: Structure and nomenclature of surface active alkyl glucosides, ed. Balzer D., Luders H.: Nonionic Surfactants: Alkyl Polyglucosides, Marcel Dekker.
• 11. Luders H.: Synthesis of alkyl glucosides and alkyl polyglucosides, ed. Balzer D., Luders H.: Nonionic Surfactants: Alkyl Polyglucosides, Marcel Dekker.