Wpływ wymuszeń mechanicznych na kształtowanie trwałości warstw wierzchnich z zastosowaniem dodatków AW/EP

• Autorzy: Pawelec E.

Warianty tytułu

EN

The influence of mechanical force on the creating strength of surface layer with AW/EP additives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badania wpływu dodatków AW/EP na charakterystyki tribologiczne smarów plastycznych. Zbadano wpływ zróżnicowanej koncentracji pierwiastków aktywnych w dodatkach na trwałość warstw wierzchnich utworzonych w warunkach stałych i zmiennych obciążeń węzła tarcia. Oceniono również wpływ wymuszeń mechanicznych na dynamikę zmian właściwości tribologicznych zmodyfikowanych smarów plastycznych. Badania zrealizowano z użyciem modelowego, czterokulowego węzła tarcia. Z zastosowaniem techniki skaningowej mikroskopii elektronowej sprzężonej z mikroanalizą rentgenowską (SEM/EDS) dokonano analizy składu warstwy wierzchniej śladu tarcia. Z przeprowadzonych badań wynika, że skuteczność tribologiczna smarów jest w głównej mierze uwarunkowana zawartością pierwiastków aktywnych w dodatku modyfikującym, a w mniejszym stopniu jego koncentracją. Stwierdzono wzrost trwałości warstw smarowych utworzonych z udziałem smarów poddanych działaniu wymuszeń mechanicznych.

EN

The paper presents the results of investigation of AW/EP additive influence on the tribological characteristics greases. The influences of different quantities of active element on the durability surface layer were tested. The tribological tests were performed in the stable and increasing load of a four-ball tribosystem. The influences of the mechanical force on the change of tribological properties of modified greases were investigated. The analysis of wear scar surface was performed using SEM and EDS techniques. It was stated that the tribological properties of greases depend more on the quantity and kind of active elements in the additive than on the additive concentration. The increase persists of surface layers under the mechanical force.

Słowa kluczowe

PL

warstwa wierzchnia; warstwa graniczna; właściwości przeciwzużyciowe; właściwości przeciwzatarciowe; dodatki AW/WP

EN

surface layer; boundary layer; AW properties; EP properties; AW/EP additives

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 2
• Strony: 151--160
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys.

Twórcy

autor

Pawelec E.

• Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, 26-600 Radom, ul. Pułaskiego 6/10

Bibliografia

• 1. Płaza S., Celichowski G., Margielewski L., Korczak E.: Środki smarowe a środowisko. Mat. konf. "Problemy ochrony środowiska związane z użytkowaniem produktów naftowych", Kraków 1999.
• 2. Bartz W.J.: Ecotribology: Environmentally acceptable tribological practices. Tribology International, 2006, 39 728-733.
• 3. Waara P., Hannu J., Norrby T., Byheden A.: Additive influence on wear and friction performance of environmentally adapted lubricants. Tribology International, 2001, 34, 547-556.
• 4. Czarny R.: Smary plastyczne. WNT, Warszawa 2004.
• 5. Stachowiak G.W., Batchelor A.W.: Engineering tribology. Elsevier, London, New York, Tokyo, Amsterdam 1993
• 6. Płaza S., Margielewski L., Celichowski G.: Wstęp do tribologii i tribochemii. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2005.
• 7. Laber A., Laber S.: Modyfikowanie warunków pracy węzłów tarcia niekonwencjonalnymi dodatkami niskotarciowymi - mechanizm działania. Prace Wydziału Mechanicznego w zakresie Eksploatacji Maszyn. Zielona Góra 1998.
• 8. Junxiu Dong at all: A new concept - formation of permeating layers from nonactive antiwear additives. Journal of the Society of Tribologists and Lubrication Engineers nr 1/1999.
• 9. PN-72/C-96134. Smary plastyczne ŁT ogólnego stosowania do łożysk tocznych.
• 10. Szczerek M., Tuszyński W.: Badania tribologiczne. Zacieranie. ITeE, Radom, 2000.