Wpływ mikrostruktury i postaci grafitu na własności sprężysto-plastyczne żeliwa

• Autorzy: Laber S.

Warianty tytułu

EN

The effect of the microstructure and form of graphite on elastic and plastic properties of cast-iron

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań własności sprężysto-plastycznych żeliwa warunkowanych postacią grafitu oraz mikrostrukturą osnowy metalicznej. Badania własności sprężysto-plastycznych przeprowadzono na żeliwie szarym o strukturze ferrytyczno-perlitycznej oraz na żeliwach sferoidalnych o strukturze ferrytycznej, ferrytyczno-perlitycznej i perlitycznej. Własności sprężysto-plastyczne określono takimi wskaźnikami, jak wielkość odkształcenia plastycznego, sprężystego oraz procentowym udziałem odkształcenia sprężystego w odkształceniu całkowitym. Badania wykazały, że zarówno mikrostruktura materiału, jak i postać grafitu mają istotny wpływ na własności sprężysto-plastyczne materiału. Przedstawiono ponadto badania obejmujące charakterystykę badanych żeliw, tj. skład chemiczny, mikrostrukturę oraz własności mechaniczne.

EN

The paper presents the results of research work on the elastic-plastic properties of cast-iron conditioned by a form of graphite as well as the microstructure of metallic matrix. The research was carried out on grey cast-iron with a ferritic-pearlitic structure and on spheroidal cast-iron with a ferritic, ferritic-pearlitic, and pearlitic structure. Elastic and plastic properties were defined by such indices as the value of plastic and elastic strain and by the percentage of the elastic strain in relation to the total strain. The tests carried out showed that both the material microstructure and the graphite form have a crucial effect on the elastic and plastic properties of the material. The paper also presents tests on the characteristics of the cast-iron under analysis, including chemical composition, microstructure and mechanical properties.

Słowa kluczowe

PL

żeliwo; warstwa wierzchnia; własności sprężysto-plastyczne

EN

cast iron; surface layer; elastic-plastic properties

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 6
• Strony: 73--82
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Laber S.

• Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Mechaniczny, Instytut Budowy i Eksploatacji Maszyn, ul. Z. Szafrana 2, 65-016 Zielona Góra

Bibliografia

• 1. Burakowski T., Wierzchoń T.: Inżynieria powierzchni metali. WNT, Warszawa 1995.
• 2. Hebda M., Wachal A.: Tribologia. Wyd. WNT Warszawa 1980.
• 3. Dobrzański L.: Metalowe materiały inżynierskie. WNT, Warszawa 2004.
• 4. Laber S.: Analiza współzależności pomiędzy stanem warstwy wierzchniej a właściwościami użytkowymi żeliwnych elementów maszyn obrabianych nagniataniem. WSInż. Zielona Góra 1985.
• 5. Laber S.. Własności sprężysto-plastyczne żeliwa En-GJS F HB210 warunkowane siłą nagniatania. Wyd. Tribologia 3/2008.
• 6. Laber A., Laber S. Własności sprężysto-plastyczne warstwy wierzchniej. Tribologia 2008 (materiały złożone do druku).
• 7. Laber A.: Modyfikowanie własności warstwy wierzchniej w procesie nagniatania żeliwa. Materiały konferencyjne IX Kongresu Eksploatacji Urządzeń Technicznych. Krynica Górska 2001.
• 8. Marczak R., Burakowski T.: Eksploatacyjna warstwa wierzchnia i jej badanie. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn z.3 (103) 1995.
• 9. Płaza S., Bargielski L.,Celichowski G.: Wstęp do tribologii i tribochemia. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 2005.
• 10. Podrzucki Cz., Kaleta Cz.: Metalurgia i odlewnictwo żeliwa. Wydawnictwo "Śląsk" Katowice 1971.
• 11. Praca zbiorowa pod redakcją J. Łunarskiego: Obróbka powierzchniowa. Politechnika Rzeszowska im. I. Łukaszewicza, Rzeszów 1989.
• 12. Praca zbiorowa pod red. St. Labera realizowana w ramach problemu węzłowego PW. 05.1.1 w latach 1978-80. Badania w zakresie technologii obróbki gładkościowo-wzmacniającej żeliw w aspekcie zwiększenia odporności elementów maszyn na zużycie ścierne oraz wytrzymałość kontaktowo-zmęczeniową. Cz. I - Dobór warunków obróbki nagniataniem żeliw (1978). Cz. II - Badania stanu warstwy wierzchniej żeliw po szlifowaniu i nagniataniu (1979). Cz. III - Badania własności użytkowych żeliw po szlifowaniu i nagniataniu(1980).
• 13. Przybylski W.: Wpływ stanu warstwy konstytuowanej przez nagniatanie na trwałość elementów maszyn. Wybrane problemy tribologii. WNT, Warszawa 1990.
• 14. Tubielewicz K.: Technologia nagniatania żeliwnych części maszynowych. Wydawnictwo Politechnika Częstochowska, 2000.