Przekształcenia Kazimierza Dolnego w XIX i XX w.

• Autorzy: Kopciowski D.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zmierzch świetności Kazimierza następuje w II poł. XVII wieku, czego powodem były zniszczenia szwedzkie w poł. XVII w., a także odsuwanie się koryta Wisły powodujące upadek portu zbożowego. Upadek pogłębiły zniszczenia z okresu I wojny światowej. Ucierpiała zwłaszcza płn.-zach. pierzeja rynku oraz ulice Nadrzeczna i Senatorska. Stan unaocznia fotograficzna dokumentacja wykonana w 1916 roku przez Koło Lubelskie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, które przyczyniło się do odbudowy części miasta pod nadzorem powołanego w Kazimierzu konserwatora - Jana Koszczyc-Witkiewicza. Epizod ten był pierwszą próbą wyjścia poza administracyjną strukturę państwowej służby konserwatorskiej w celu objęcia opieką miejsca o wyjątkowych wartościach. Wśród twórców projektujących w mieście w okresie międzywojennym wymienić należy Karola Sicińskiego. Do ważnych faktów należy przywrócenie miastu w 1927 roku praw miejskich oraz zainteresowanie ze strony artystów. Bywał tu Władysław Ślewiński, studenci Tadeusza Pruszkowskiego - późniejsi współzałożyciele "Bractwa św. Łukasza", a także założyciel "Szczepu Rogate Serce" Stanisław Szukalski. Zniszczenia podczas II wojny światowej były powodem skierowania do Kazimierza Dolnego, jako Pełnomocnika Rządu - Karola Sicińskiego. Jego zadanie obejmowało odbudowę miasta i ratowanie ocalałych zabytków architektury, czemu miał sprostać, jako prowadzący jednoosobowo w latach 1947-1958 Państwową Pracownię Konserwatorską.

Słowa kluczowe

PL

Kazimierz Dolny; historia; urbanistyka; odbudowa miasta

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 10
• Strony: 65--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys.

Twórcy

autor

Kopciowski D.

Bibliografia

• - Gawarecki H., Kazimierz z ... myszką [w:] "Kamena" nr 21 z 13 października 1968
• - Kierek A., Rozwój przemysłu garbarskiego [w:] "Annales UMCS", Sectio G, Lublin 1960, VI/3.
• - Kosiński W., Aktywizacja turystyczna małych miast. Aspekty architektoniczno-krajobrazowe. Monografia. Wyd. Politechniki Krakowskiej. Kraków 2000.
• - Kosiński W., Byrski P., Kowalski P., Zaniewska J. "Studium aspektów zabytkowo -krajobrazowo -turystycznych Miasta i Gminy Kazimierz Dolny - polityka do studium uwarunkowań i warunków zagospodarowania przestrzennego". Materiał powielony, Kraków 2008.
• - Kosiński W., Kazimierz Dolny - efekt nadzorów konserwatorskich architektonicznych. W: Krajobraz miejski w warunkach demokracji i wolnego rynku. OOZK. Warszawa 1996, s. 222
• - Kurzątkowska A., Koło Lubelskie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości [w:] Ocalić przeszłość, 1985.
• - Kurzątkowski M., Konserwatorski watek w życiu Jana Witkiewicza-Koszczyca [w:] Konserwator i zabytek, In memoriam Jerzego Remera, Warszawa 1991
• - Kurzątkowski M., Ochrona Zabytków w województwie lubelskim w latach 1944-1968, "Rocznik lubelski", T. XII, 1969
• - Makarski M., Przeszłość Kazimierza Dolnego w badaniach urbanistyczno-architektonicznych, Politechnika Lubelska, Prace Instytutu Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej, Seria A nr 9, Lublin 1983.
• - Odorowski W., W 40-lecie śmierci Karola Sicińskiego, Nie chciał być aktorem, wolał zostać dyskretnym reżyserem, Brulion Kazimierski, jesień-zima 2005.
• - Siciński K., Kazimierz Dolny nad Wisłą, miasto zabytkowe. Plan szczegółowy zabudowy śródmieścia, podziałka 1:1000. Ozalid kolorowany, zaopatrzony w legendę, sygnowany i datowany: proj.: arch. Karol Siciński, Kazimierz 1946-47, archiwum po Karolu Sicińskim w Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym.
• - Słownik Geograficzny, T. III, Warszawa 1882.
• - Szydłowski T., Ruiny Polski, Kraków 1919, s. 110; Ochrona Zabytków 1930.
• - Teodorowicz-Czerepińska. J., Kazimierz Dolny. Studium historyczno-urbanistyczne, Mps. Lublin 1967.
• - Żurawski J., Kazimierz Dolny - uwagi o dziejach rozwoju przestrzennego, problemy ochrony krajobrazu kulturowego, Ochrona Zabytków, 1., 1978.