Stan naprężeń w warstwie wierzchniej po procesie tarcia ślizgowego z zastosowaniem środka smarowego z cząstkami miękkich metali

• Autorzy: Makowski R.

Warianty tytułu

EN

State of stress in surface layers after the sliding friction process with the use of lubricant containing particles of soft metals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autor przeprowadził badania dotyczące wpływu środka smarowego zawierającego w swoim składzie dodatki cząstek metali: Cu lub Mo, na stan naprężeń w warstwie wierzchniej na głębokości ok. 3,95 žm. Wyniki pomiarów zostały przedstawione w Tabeli. Wartości naprężeń po procesie tarcia zostały porównane z naprężeniami w warstwie technologicznej, to znaczy w warstwie po obróbce powierzchniowej szlifowaniem i obróbce cieplnej badanych próbek. Bazę olejową stanowił olej podstawowy SAE 30/95.

EN

The author carried out investigations concerning the influence of a lubricant containing the addition of Cu or Mo particles on state of stress in the surface layer at 3.95 žm depth. Stress values after the friction process were compared with stress in technological layer, which means in the layer after grinding and thermal treatment of tested samples. A lubricant base oil SAE 30/95 was used.

Słowa kluczowe

PL

tarcie; tarcie ślizgowe; współczynnik tarcia; smarowanie; substancja smarująca; cząstki metalu; zużycie; spektrogram rentgenowski; stan naprężeń

EN

friction; sliding friction; friction coefficient; lubrication; lubricating medium; metal particles; wear; Roentgen spektrum; stress state

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 5
• Strony: 121--132
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Makowski R.

• Politechnika Radomska, Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszyn, ul. Chrobrego 45, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Laber A., Laber St: Modyfikowanie warunków pracy węzłów tarcia niekonwencjonalnymi dodatkami niskotarciowymi - mechanizmy działania. Materiały konferencyjne XX Jesiennej Szkoły Tribologicznej. Spała, 1995.
• 2. Kittel C.: Wstęp do fizyki ciała stałego. PWN, Warszawa 1974.
• 3. Cullity B.: Podstawy dyfrakcji promieni rentgenowskich. PWN, Warszawa 1972.
• 4. Zienicki H.: Rentgenografia metali. WAT, Warszawa 1982.
• 5. Warren B.E., Averbach B.L.: J. Appl. Phys. Nr 212/1950.
• 6. Wilson E.I.: Proc. Phys. J. Nr 80/1962.
• 7. Rybakowa L.M., Nazarov A.N.: Osobiennosti strukturnych izmienienij mietałła pri trenii podvlijaniem aktiwnoj sriedy. Fizika i Chimia obrabotki materiałov, nr 2/1676.
• 8. Skrzypek St. J.: Nowe możliwości pomiaru makronaprężeń własnych materiałów przy zastosowaniu dyfrakci promieni X w geometrii stałego kąta padania. Rozprawy: monografie nr 108. Wydawnictwo naukowo-dydaktyczne AGH, Kraków 2002.
• 9. Makowski R., Kotnarowski A.: Analiza warstw wierzchnich uzyskanych w tribologicznych badaniach dodatków niskotarciowych. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, z. 3(103), vol. 30, 1995.
• 10. Marczak R. i inni: Niskotarciowe pokrycia roboczych powierzchni kinematycznych węzłów maszyn. Projekt badawczy nr 7 7070 91 02. Radom 1994.
• 11. Makowski R. i inni: Dyspersje miedzi i innych metali w materiałach smarnych inicjujące niskotarciowe pokrycia roboczych powierzchni kinematycznych węzłów maszyn. Projekt badawczy nr 7 T08C 027 08. Radom 1998.
• 12. Makowski R.: Ocena wpływu cząstek metali wchodzących w skład środka smarowego na stan warstwy wierzchniej. Tribologia, 4/2001 (178), s. 669-677.
• 13. Makowski R.: Wpływ udziału proszków metali w środkach smarowych na opory tarcia ślizgowego. Prace Naukowe Politechniki Wrocławskiej nr 87/27. Wrocław 2002, s. 225-229.
• 14. Makowski R.: Cząstki metali jako dodatki modyfikujące warstwę wierzchnią w procesie tarcia ślizgowego ze smarowaniem. Politechnika Radomska, Prace Naukowe nr 20, Radom 2001, s. 336-341.
• 15. Makowski R., Król J.: Stan naprężeń warstwy wierzchniej po procesie tarcia ślizgowego z zastosowaniem cząstek metali jako dodatków do wybranych środków smarowych. Tribologia nr 3/2000, s. 459-465.
• 16. Kotnarowski A., Makowski R. i inni: Ocena wpływu proszków metali, zawartych w cieczach smarująco-chłodzących, na zużycie narzędzi i opory tarcia podczas procesu skrawania. Sprawozdanie z projektu badawczego nr 7 T08C 038 20. Radom, luty 2004.