Analiza wpływu stężenia proszku miedzi w litowym smarze plastycznym na efektywność smarowania skojarzeń stalowych

• Autorzy: Krawiec S.

Warianty tytułu

EN

Analysis of the influence of copper powder concentration in lithium grease on a lubrication efficiency in steel sliding nodes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono badania tribologiczne nad wpływem stężenia proszku miedzi pełniącego funkcję napełniacza w smarze plastycznym litowym na efektywność smarowania stalowych węzłów ślizgowych pracujących przy tarciu mieszanym. Badania przeprowadzono na aparacie czterokulowym metodą planowanego eksperymentu stosując plan rotalny na pięciu poziomach dla trzech zmiennych niezależnych, tj. nacisku Hertza pH, prędkości poślizgu v i stężenia u proszku miedzi w smarze plastycznym. Za wielkość wyjściową (kryterialną) eksperymentu przyjęto zużycie kulek określone średnicą śladu wytarcia kulki d. Zużycie było mierzone po zakończeniu testu, tj. po drodze tarcia s = 33,5. Zawartość napełniacza (proszku miedzi) zmieniała się w przedziale od 0,5 do 11,5% wagowych. Proszek miedzi miał średnicę do 40 žm. Kompozycje smarowe przygotowywano przez mieszanie odpowiedniej porcji proszku miedzi ze smarem samochodowym 1S do momentu równomiernego rozmieszczenia go w smarze plastycznym. Do matematycznego opisu zależności pomiędzy wielkościami wejściowymi i wyjściowymi, zmierzonymi podczas eksperymentu zastosowano analizę regresji. Jako funkcji aproksymującej wyniki badań przyjęto wielomian drugiego stopnia ze współdziałaniem pierwszego rzędu. Opracowano funkcję zużycia d = f(p,v,u) dla badanych kompozycji smarnych. Stosując kryterium minimalnego sumarycznego zużycia w przyjętym do badań obszarze nacisków pH i prędkości poślizgu v, znaleziono optymalne stężenie proszku miedzi w smarze plastycznym 1S i wynosi ono 5% wagowych.

EN

In the paper, tribological investigations of the influence of copper powder, which plays the role of filler in lithium grease, on lubrication efficiency in steel sliding nodes working in mixed lubrication conditions are presented. Experiments were carried out using a four-ball extreme pressure tester with a method of rotatable plan at five levels for three independent variables: Hertz pressure pH, sliding velocity v and concentration of copper powder u in lithium grease. The diameter of the ball wear marks d was assumed as the output variable (output criterion). The wear marks of the balls was measured after tests, i.e. after the friction path was equal to 33.5 meters. The filler (copper powder) contents was changed from 0.5 to 11.5 weight percents of 1S automobile grease. Diameters of the copper powder particles were smaller than, or equal to, 40 žm. Grease compounds were prepared by blending the suitable portion of copper powder with the lithium grease until a required structure (uniform distribution of copper particles) was obtained. The results of experiments (input vs. output) were evaluated using regression analysis. A second order polynomial was adopted as a function approximating the test results. The wear function for the tested grease compounds d = f(p,v,u) was worked out. Using the method of the minimum wear function, for assumed Hertz pressure pH and sliding velocity v, an optimal concentration of the filler in the 1S grease was found to be 5 weight percents.

Słowa kluczowe

PL

smary plastyczne; kompozycje z miedzią; skuteczność smarowania

EN

greases; copper compounds; lubrication efficiency

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 3
• Strony: 47--56
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Krawiec S.

• Politechnika Wrocławska, Wydział Mechaniczny Instytutu Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn, ul. Łukaszewicza 7/9, 50-371 Wrocław,

Bibliografia

• 1. Czarny R., Krawiec S., Lawrowski Z.: Niektóre zagadnienia smarowania smarami plastycznymi, Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, 1987, R. 22, z. 3/4, s. 229-249.
• 2. Krawiec S., Lawrowski Z.: Einfluss des Graphitzustandes auf die Schmierfahigkeit der Mischung: Schmierfett - Graphit, Schmierungstechnik, 1980, Nr 7, s. 215-217.
• 3. Krawiec S.: Wpływ ilości MoS2 w smarze plastycznym na efektywność smarowania łożysk ślizgowych, Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, PAN, 1991, vol. 26, z. l, s. 47-58.
• 4. Vielikovskij D. S., Poddubnyj V. N.: Konsistentne smazki, Moskva, Izd. Chimia, 1966.
• 5. Kalinin A. A., Melnikov V. G., Judina T. F., Lazjuk JU. N.: Sravnitelnaja effektivnost nekotorych napołnitelej serijnych płasticnych smazok, Trenie i iznos 1988, T. 9, No 1, s. 173-177.
• 6. Kuzarov A. S., Fisenko O. V.: Vlijanie medsoderzascich dobavok na tribotechniceskie svojstva plasticnoj smazki ciatim-201, Trenie i iznos, 1992, T. 13, No 2, s. 317-323.
• 7. Rajbov D. V., Matveeskij R. M., Fuks I. G., Bujanovski I. A.: Vlijanie medsoderzascich dobavok na antifrikcionnye svojstva plasticnych smazok, Trenie i iznos, 1989, T. 10, No 6, s. 1100-1104.
• 8. Ilinn. N., Sedova V. L., Jurcenko JU. N.: Vlijanie metoda i usłovij nanesenija mednovo pokrytija na prirabatyvaemost par trenija skolzenija, Trenie i iznos, 1986, T. VII, No 1, s. 164-167.
• 9. Pytko S., Marzec S.: Ocena tribologicznych właściwości cieczy opartych na kompleksach miedzi i niklu stosowanych podczas skrawania, Tribologia, 1995, 4, s. 373-381.
• 10. Garkunov D. N.: Tribotechnika, Masinostroenie, Moskva 1985.
• 11. Gronostajski J.: Mechanika procesów obróbki plastycznej, Skrypt Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1983.
• 12. Lebedev V. M., Smirnov N. A.: Iznosostojkost par trenija stal - stal, smazyvaemych metalloplakirujuscimi smazkami, Trenie i iznos, 1986, T. VII, No 5, s. 888-893.
• 13. Krawiec S.: Skuteczność smarowania smarem plastycznym napełnionym proszkiem miedzi, materiały XXII Jesiennej Szkoły Tribologicznej nt. "Zużycie tribologiczne - teoria, badania i problemy utylitarne", Gliwice -Ustroń, wrzesień 1998, s. 149-154.
• 14. Krawiec S.: Optymalizacja stężenia PTFE w smarze plastycznym metodą minimalnej objętości funkcji zużycia, Tribologia Nr 3/2004 (185), s. 207-215.
• 15. Cerskij I. N.: O kriterijach rabotosposobnosti i prognozirovanii dolgovecnosti metallopolimernych uzlov trenija, Trenie i iznos, T. I, No 6, 1980.
• 16. Wchal A., Kulczycki A.: Derywatograficzne badania sorbcji dodatków siarkowych na powierzchni żelaza, Trybologia, Nr 1, 1988, s. 15-18.