Wpływ wybranych parametrów eksploatacji na właściwości tribologiczne skojarzenia toczno-ślizgowego

• Autorzy: Bąkowski H. , Posmyk A.

Warianty tytułu

EN

Acting of chosen using parameters on tribological properties of rolling-sliding contact

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wpływ wybranych parametrów eksploatacji zestawu koło-szyna pociągu na wybranym odcinku toru Górnego Śląska na zużycie szyn wykonanych ze stali perlitycznej R260. Za podstawowe parametry eksploatacji przyjęto obciążenie (Q), prędkość obrotową koła (n) i poślizg pomiędzy kołem a szyną (y). Na podstawie analizy warunków eksploatacji toru przyjęto trzy poziomy czynników, tj. minimalny, centralny i maksymalny. Badania wykonano na stanowisku typu rolka--rolka (Amsler). Plan badań oparto na poliselekcyjnym, D-optymalnym planie eksperymentu cząstkowego, dzięki czemu ograniczono koszty. Uzyskane zależności zużycia i współczynnika tarcia od obciążenia, prędkości i poślizgu opisano adekwatnie wielomianem drugiego stopnia i przedstawiono graficznie. Na podstawie wyników badań opracowano model zużycia szyny oparty na znanym z literatury modelu zużycia delaminacyjnego Suh.

EN

The effect of chosen using the parameters of a wheel-rail-unit in the selected Upper Silesia's railway on wear rail made from pearlitic steel R260 has been presented in the work. The load (Q), rotating speed (n) and slip between wheel and rail (gamma) have been fixed as a basic use parameter. On the base of using parameters of rail track analysis three levels of steering factors have been fixed, i.e.: minimum, central and maximum. The investigations on Amsler-testing apparatus have been carried out. The investigations plan has been based on the polyselectional, D-optimal partial experiment plan (named Hartley's plan). The achieved dependencies of wear and friction coefficient on load, rotation speed and slip have been described with a polynomial function and presented in diagrams (Fig. 2). Based on investigations it has been stated that the slip between wheel and rail has the most important influence on rail's wear, Fig. 1. Based on tribological and metallographic investigations a model of the wear of rail has been elaborated, Fig. 4. The elaborated model is based on the Suh's model of delaminate wear known from literature. The authors' model shows the initiating and improvement stages of fatigue cracks under rolling surface and formation of flake wear debris.

Słowa kluczowe

PL

tarcie toczne; zużycie ścierne; zużycie zmęczeniowe; stal szynowa

EN

rolling friction; wear; fatigue wear; rail steel

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 2
• Strony: 35--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 3 poz., rys.

Twórcy

autor

Bąkowski H.

autor

Posmyk A.

• Politechnika Śląska, Katedra Eksploatacji Pojazdów Samochodowych, ul. Z. Krasińskiego 8, 40-019 Katowice,

Bibliografia

• 1. Schwarze H.: Geschwindigkeitsabhangiger Kraftschluss hochbelasteter Rad-Schiene-Kontatke. Elektrische Bahnen 99 5/2001, 203-218.
• 2. Suh X., Clayton P.: Ratchetting strain experiments with a pearlitic steel under rolling/sliding contact. Wear 205, 1997, 137-143.
• 3. Bogacz R., Świderski Z.: Uszkodzenia eksploatacyjne szyn kolejowych wywołane wzajemnym, dynamicznym oddziaływaniem pojazdów szynowych z torem. Problemy Kolejnictwa, CNTK, Z. 136, Warszawa 2002, 45-63.