Modyfikowanie własności smarnych oleju silnikowego preparatem eksploatacyjnym o działaniu chemicznym

• Autorzy: Laber A.

Warianty tytułu

EN

Modifying the lubricating properties of engine oil with the chemical action

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań własności smarnych TITAN FORMEL PLUS SAE 15W/40 (TITAN), modyfikowanego preparatem eksploatacyjnym o działaniu chemicznym. Zbadano własności smarne charakteryzujące przeciwzatarciowe i przeciwzużyciowe działanie środków smarowych (obciążenie zespawania Pz, wskaźnik zużycia pod obciążeniem Ih oraz graniczne obciążenie zużycia Goz) oraz charakteryzujące trwałość warstwy smarowej służącej do wyznaczenia warunków, w których następuje zniszczenie tej warstwy i rozpoczęcie zacierania (obciążenie niezacierające Pn oraz obciążenie zacierające Pt). W celu zbadania przyczyn pozytywnego oddziaływania przyjętego do badań preparatu eksploatacyjnego o działaniu chemicznym na własności smarne przeprowadzono badania zp na skaningowym mikroskopie elektronowym, sprzężonym z rentgenowską spektrometrią dyspersji energii SEM/EDS. Wyniki badań przedstawiono w postaci wykresów oraz mikrofotografii.

EN

In the paper the results of investigation on lubricating properties of TITAN FORMEL PLUS SAE 15W/40 engine oil modified with oil improver were presented. The tribological parameters characterizing anti-seizure and anti-wear behaviour of tribosystem: welding point Pz, load wear index Ih, and limiting wear load Goz were measured. Also parameters indicating the durability of surface layer (beginning of scuffing) were measured, i.e. non-seizure load Pn and scuffing load Pt. The chemical changes in the surface layer of wear scars giving the positive effect on tribological characteristics were analysed using SEM/EDS technique. The results were presented in the form of charts, graphs as well as photographs and images.

Słowa kluczowe

PL

preparaty eksploatacyjne; własności smarne; warstwa graniczna; zużycie

EN

oil improvers; lubricating properties; boundary layer; wear

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 1
• Strony: 45--57
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys.

Twórcy

autor

Laber A.

• Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Mechaniczny, Instytut Budowy i Eksploatacji Maszyn, ul. Prof. Z. Szafrana 2, 65-016 Zielona Góra

Bibliografia

• 1. Białka Z., Kędzierski K.: Korektory do olejów smarowych. Tribologia, nr 5-6/1997.
• 2. Białka Z., Zwierzycki W.: Wpływ dodatków eksploatacyjnych na własności smarne olejów przekładniowych. Tribologia, 1/2001.
• 3. Blencoe K. A., Wiliams J. A.: Friction of sliding surfaces carrying boundary layers: The relation between friction on the micro - and macro-scales, [w:] Bushan B. (ed.), Micro/Nanotribology and its Aplication, Kluwer Academic Publishers Dordrecht/Boston/London 1997.
• 4. Burakowski T.: Synergizm w eksploatacji. Problemy Eksploatacji, 4/2001.
• 5. Jenek M., Laber S.: Wpływ preparatów eksploatacyjnych na wybrane właściwości tribologiczne żeliwa. Tribologia, 4/2002.
• 6. Jenek M., Laber A., Badanie własności smarnych oleju bazowego modyfikowanego dodatkami smarnymi oraz preparatami eksploatacyjnym,. Polska Tribologia 2000, Teoria i Praktyka, Prace Naukowe Nr 1(17), Radom 2000.
• 7. Kałdoński T., Król A.: Niekonwencjonalne dodatki do olejów smarowych, Tribologia, 6/1999.
• 8. Laber S., Laber A.: Modyfikowanie warunków pracy węzłów tarcia niekonwencjonalnymi dodatkami smarnymi - mechanizmy działania. Materiały z Zebrania Plenarnego Sekcji Podstaw Eksploatacji Komitetu Budowy Maszyn, PAN, Zielona Góra 1998.
• 9. Laber S.: Preparaty eksploatacyjne o działaniu chemicznym. Motor Life, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra 2001.
• 10. PN-76/C-04147 Badanie własności smarnych olejów i smarów.
• 11. Państwowy Zakład Higieny - Uszlachetniacz oleju - Motor Life Profesional - HK/B/1286/01/2006.
• 12. Wiślicki B.: Niekonwencjonalne dodatki do olejów smarowych. Paliwa, oleje i smary 17/95.
• 13. Szczerek M., Tuszyński W.: Badania tribologiczne. Zacieranie WiZPITE, Radom 2000.