Przemiany tribochemiczne wybranych nienasyconych eterów stosowanych jako dodatki smarne do olejów napędowych

• Autorzy: Molenda J. , Makowska M. , Leśniewska A.

Warianty tytułu

EN

Tribochemical conversions of some unsaturated ethers used as lubricating additives to diesel fuels

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono rezultaty badań smarności kompozycji oleju napędowego z wybranymi eterami nienasyconymi (eter allilowo-n--butylowy, eter allilowo-2,3-epoksypropylowy oraz eter allilowo-2,3--dihydroksy-propylowy), przeprowadzonych za pomocą HFRR. Zbadano także strukturę chemiczną deponowanych warstw granicznych. Do tego celu wykorzystano mikroskopię sił atomowych (AFM), skaningową mikroskopię elektronową sprzężoną z rentgenowską spektrometrią dyspersji energii (SEM/EDS) oraz rentgenowską spektrometrię fotoelektronową (XPS). Stwierdzono, że właściwości przeciwzużyciowe zbadanych dodatków wynikają z tworzenia się warstw granicznych, złożonych głównie z produktów organicznych o strukturze karboksylanów.

EN

It has been investigated lubricity of the compositions of diesel fuel and some unsaturated ethers (allyl-butyl ether, allyl-2,3-epoxypropyl ether, 3-allyloxy-1,2-propanodiol) by means of High-Frequency Reciprocating Rig (HFRR) method. Moreover, chemical structure of the boundary layers formed on the friction surface was analyzed by Atomic Force Microscope (AFM), Scanning Electron Microscopy with Energy Dispersion Spectroscopy (SEM/EDS) and X-Ray Photoelectron Spectroscopy (XPS). Antiwear properties of the investigated additives result from formation of the boundary layers mainly consist of organie products such us carboxylates.

Słowa kluczowe

PL

olej napędowy; smamość paliwa; dodatki smarne; przemiany tribochemiczne; warstwa graniczna

EN

diesel fuel; fuel lubricity; lubricating additives; tribochemical conversions; boundary layer

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 5
• Strony: 97--107
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Molenda J.

autor

Makowska M.

autor

Leśniewska A.

• Instytut Technologii Eksploatacji - PIB, ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Hu J., Du Z., Li Ch., Miu E.: Study on the lubrication properties of biodiesel as fuel lubricity enhancers. Fuel, 2005, 84, 1601-1606.
• 2. Sułek M., Kulczycki A., Małysa A.: Właściwości smarne kompozycji estrów metylowych kwasów tłuszczowych i oleju napędowego. Tribologia, 2006, 2, 27-45.
• 3. Anastopoulos G., Lois E., Kalligeros S., Zannikos F., Teas C.: The tribological behavior of alkyl ethers and alcohols in low sulfur automotive diesel. Fuel, 2002, 81, 1017-1024.
• 4. Geller D., Goodrum J.: Effect of specific fatty acid methyl esters on diesel fuel lubricity. Fuel, 2004, 83, 2351-2356.
• 5. Anastopoulos G., Lois E., Kalligeros S., Zannikos F., Teas C.: Influence of aceto acetic esters and di-carboxylic acid esters on diesel fuel lubricity. Tribology, 2001, 34, 749-755.
• 6. Weber de Menezer E., da Silva R., Cataluna R., Ortega R.: Effect of ethers and ether/ethanol additives on the physicochemical properties of diesel fuel and on engine tests. Fuel, 85, 2006, 815-822.
• 7. Molenda J., Makowska M., Grądkowski M.: Tribological characteristics of the low-sulfur diesel fuel improved by unconventional additive. Proc. of conf. Tribology of alternative fuels and ecolubricauts. Wien, Austria, 2006, 113-114.