Możliwość zastosowania nietoksycznych olejów do smarowania łożysk tocznych i ślizgowych

• Autorzy: Pawelec E. , Drabik J.

Warianty tytułu

EN

The possibility of application of non-toxic oils for lubricating the rolling and sliding bearings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badania wpływu wybranych olejów, stosowanych powszechnie poza techniką smarowniczą, na powierzchniową trwałość zmęczeniową i odporność na zużycie łożysk tocznych i ślizgowych. Przedmiotem badań były nietoksyczne oleje roślinne o szerokim spektrum spożywczego stosowania i głęboko rafinowany olej mineralny, posiadający dopuszczenie do farmaceutycznego stosowania. Ze względu na poszukiwanie nowych obszarów zastosowań dla wymienionych grup olejów, przeprowadzono badanie ich właściwości pod kątem skuteczności stosowania w łożyskach tocznych i ślizgowych pracujących w warunkach stałych i zmiennych wymuszeń tribologicznych. Badania właściwości przeciwzużyciowych i przeciwzatarciowych wykonano na testerze T-02, zaś odporność na powierzchniowe zużycie zmęczeniowe na testerze T-03. Stwierdzono, że oleje o większej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych zapewniają skuteczniejszą ochronę przed zacieraniem i zużywaniem, natomiast mniejszą odporność na powierzchniowe zużycie zmęczeniowe.

EN

The paper presents the results of investigations concerning the influence of oils, commonly applied apart from the lubricating technique, on the surface fatigue durability and the resistance to the wear of sliding and rolling bearing. Non-toxic vegetable oils widely applied in food industry and highly refined mineral oil passed as fit for pharmaceutical application were investigated. In order to find new application areas for the oil groups mentioned, their properties were tested with regard to their application efficiency in sliding and rolling bearings working in constant conditions and variable tribological loads. The investigation of the resistance to anti-wear and anti-friction effect was carried out by means of T-02 tribotester and the resistance to surface fatigue wear by means of T-03 tribotester. It has been stated that the oils with a greater content of unsaturated fatty acids ensure a greater protection against scuffing and wear, however lower resistance to surface fatigue wear has been observed.

Słowa kluczowe

PL

powierzchniowa trwałość zmęczeniowa; zacieranie; zużycie; nietoksyczne oleje

EN

rolling contact fatigue; coatings scuffing; wear; non-toxic oils

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2006
• Tom: nr 5
• Strony: 57--66
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pawelec E.

autor

Drabik J.

• Instytut Technologii Eksploatacji - PIB, ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Nowosielski R., Spilka M.: Ocena cyklu życia produktu ważnym narzędziem systemu zarządzania środowiskiem. Czysta produkcja w Polsce, 1998, 1-2.
• 2. Skład chemiczny olejów roślinnych jako potencjalnej biomasy do produkcji paliw i środków smarowych. Paliwa oleje i smary w eksploatacji cz. 1-4, 2002.
• 3. Pytko S., Szczerek M.: Pitting - forma niszczenia elementów tocznych. Tribologia, nr 4/5, 1993, s. 317-334.
• 4. Szczerek M., Tuszyński W.: Badania tribologiczne. Zacieranie. Wyd. IteE Radom, 2000.
• 5. Hebda M., Wachal A. Trybologia. WNT, Warszawa 1980.
• 6. Piekoszewski W., Szczerek M., Wulczyński J.: Aparat czterokulowy do badania wpływu środków smarowych na powierzchniowe zużycie zmęczeniowe. Patent nr 177200-B1-G01N 3/56 Decyzja Urzędu Patentowego RP z dn. 18.10.1999.
• 7. IP 300/82. Rolling contact fatique tests for fluids in a modified four-ball machine