Właściwości smarne kompozycji estrów metylowych kwasów tłuszczowych i oleju napędowego

• Autorzy: Sułek M.W. , Kulczycki A. , Małysa A.

Warianty tytułu

EN

Lubricating properties of fatty acid methyl esters and fuel oil compositions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Problematyka prowadzonych prac wynika ze światowych tendencji, wprowadzania do paliw biokomponentów, a nawet zastąpienia paliw tradycyjnych, otrzymywanymi ze źródeł odnawialnych. Jako modelowe paliwa przyjęto estry metylowe kwasów tłuszczowych otrzymywanych na bazie różnych olejów roślinnych oraz ich mieszaniny w oleju napędowym. Skład mieszanin został tak dobrany, aby prześledzić wpływ stężenia na wybrane wielkości charakteryzujące smarność. Dla wytypowanych paliw, zawierających mieszaniny estrów, wykonane zostały badania tribologiczne, przy wykorzystaniu aparatu czterokulowego, których celem jest określenie: oporów ruchu, zużycia, obciążenia zacierającego i zatarcia. Badania prowadzone były dla: skojarzenia materiałowego stal-stal i styku skoncentrowanego.

EN

The issues connected with the research being conducted result from the worldwide tendency to add biocomponents to fuels or even to replace traditional fuels with those obtained from renewable resources. Despite a considerable amount of experimental material and attempts to standardize plant materials obtained, questions are being raised concerning negative effects of the use of biofuels. Therefore, research should be continued in order to demonstrate both negatve and positive effects of introducing a new generation of biofuels and to protect against failure during operation. Methyl esters of fatty acids obtained from various vegetable oils and their mixtures in fuel oil were accepted as model fuels. The compositions of the mixtures were selected in such a way that it was possible to investigate the effect of concentration on selected quantities characterizing lubricity. Certain fuels containing mixtures of the esters were tested tribologically using a four-ball tester. The aim of this investigation was to determine resistance to motion, wear, scuffing and seizure loads. The investigations will be carried out for a steel-steel friction pair and concentrated contact.

Słowa kluczowe

PL

smarność; współczynnik tarcia; zużycie; właściwości przeciwzatarciowe; estry metylowe kwasów tłuszczowych; olej napędowy; biopaliwo

EN

lubricity; friction coefficient; wear; anti-wear properties; fatty acid methyl esters; fuel oil; biodiesel

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2006
• Tom: nr 2
• Strony: 27--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Sułek M.W.

autor

Kulczycki A.

autor

Małysa A.

• Politechnika Radomska, ul. Chrobrego 27, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Matyschok H.: Odnawialne, oparte na olejach roślinnych, alternatywne paliwo do silników wysokoprężnych, Chemik 2001, s. 54-59.
• 2. Hreczuch W., Mittelbach M., Hołas J., Bekierz J.: Produkcja i główne kierunki wykorzystania estrów metylowych kwasów tłuszczowych, Przemysł Chemiczny, 2000, s. 79-111.
• 3. Nowak D., Henn Z.: Racjonalizacja przerobu tłuszczów technicznych i ich wykorzystanie jako bazy surowcowej, Przemysł Chemiczny, 2000, s. 79-463.
• 4. Walisiewicz-Niedbalska W., Kosmacińska B., Chmielarz B.: Niektóre kierunki przerobu olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych na cele techniczne, Pollena-TŚPK, 1997, s. 41-190.
• 5. Mittelbach M., Tritthart P.: Diesel Fuel Derived From Vegetable Oils, J. Am. Oil Chemist's Soc, 1988, s. 65-190.
• 6. Ekopaliwa we Francji, Przemysł Chemiczny 1996, s. 75, 276.
• 7. Skopal F., Komers K.: Bilanziering der Umesterung von Naturolen zu Biodiesel, J. Prakt. Chem., 1996, s. 38, 83.
• 8. Matyschok H.: Chemiczno-technologiczne aspekty procesu transestryfikacji olejów roślinnych i tłuszczów małocząsteczkowymi alkoholami głównie metylowym, Chemik 2001, s. 10-267.
• 9. Dunn R.O., Bagby M.O.: Low Temperature Properties of Trigliceride -Based Diesel Fuels, J. Am. Oil Chemist's Soc, 1995, s. 72-895.
• 10. Bos S., Fałęcki K., Kiezel L.J.: Produkcja oleju napędowego BIODIESEL w Polsce i na świecie oraz jej uwarunkowania ekologiczno-ekonomiczne. Materiały konferencyjne: Ekologiczno-ekonomiczne aspekty produkcji oleju napędowego BIODIESEL, Szklarska Poręba 1998, s. 41-64.
• 11. Maleque M.A.: Wear surface characteristic of tribo-materials under palm oil methyl ester added lubricant, Industrial Lubrication and Tribology, 54, 2002, s. 177-182.
• 12. Masjuki H.H., Maleque M.A.: Investigation of the anti-wear characteristics of palm oil methyl ester using a four bali tribometer test, Wear, 205, 1997, s. 179-186.
• 13. Lang X., Dalai A.K., Reaney M.J.: Preparatison and evaluation of vegetable oil derived biodiesel as lubricity additives, Tribo Test v 8, n 2, December 2001, s. 131-150.
• 14. Reich A.R., Mendoza E.: Can fatty esters exhibit pressure behaviour when used as boundary additives in hot rolling aluminum metal? Lubrication Engineering, v 54, n 8, Aug, 1998, s. 10-16.
• 15. Drown D.C., Harper K., Frame E.: Screening vegatable oil alcohol esters as fuel lubricity enhancers, Journal of the American Oil Chemists' Society, v 78, n 6, June, 2001, s. 579-584.
• 16. Nwafor O.M., Rice G.: Performance of rapeseed methyl ester in diesel engine, Renewable Energy, 6, 1995, s. 335-342.
• 17. Dmytryshyn S.I., Dalai A.K., Chaudhari S.T., Mishira H.K., Reaney M.J.: Synthesis and characterization of vegetable oil derived esters: evaluation for their diesel additive properties, Bioresource Technology, 92, 2004, s. 55-64.
• 18. Kulczycki A., Kajdas Cz.: Influence of surface coarseness on tribochemistry of AW/EP layers produced by GEAR OILS; Tribologia 1, 2003.
• 19. Kulczycki A., Kajdas Cz.: New approach to account for independent tribological test results that cannot be correlated in a simple way; Międzyn. Konf. "Tribology - Science and Application"; Wiedeń; kwiecień 2003.
• 20. Kupryszewski G.: Wstęp do chemii organicznej, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1988.
• 21. Hreczuch W., Mittelbach M., Holas J., Soucek J., Bekierz G.: Produkcja i główne kierunki przemysłowego wykorzystania estrów metylowych kwasów tłuszczowych, 79/4, 2000, s. 111-114.
• 22. Wasilewicz-Niedbalska W., Kijeński J.: Czynniki surowcowe i technologiczne wpływające na jakość estrów metylowych kwasów tłuszczowych, Chemik 3-4, 2004, s. 117-121.
• 23. Piekoszewski W., Szczerek M., Tuszyński W.: The Action of Lubricants Under Extreme Conditions in a modified Four-Ball Tester, Wear, 249, 2001, s. 188-193.