Badania wodnych roztworów ciekłych kryształów na tribometrze PT-3

• Autorzy: Druet K. , Łubiński J.I.

Warianty tytułu

EN

Tribological research on PT-3 tribometer of water solutions forming liquid crystals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano wpływ 1% wodnych roztworów alkilopoliglukozydów albo oksyetylenowanego alkilosiarczanu sodu na opory ruchu i zużycie modelowego skojarzenia o tarciu ślizgowym w konforemnym płaskim styku próbek ze stali NC 6. Powierzchnia próbek ulegała wygładzeniu do lustrzanego połysku, przy jej nieznacznym zużyciu. Współczynnik tarcia przyjmował średnią wartość około 0,05. Zatem niewielki, 1% dodatek związków tworzących w wodzie struktury ciekłokrystaliczne radykalnie i korzystnie zmienił jej właściwości tribologiczne.

EN

The quest for environmentally friendly and low cost lubricants draws the research attention towards water based solutions of various chemical compounds, some of which form liquid crystalline structures. The presence of easy slip surfaces within the structure of such crystals can result in very low sliding resistance and favourable anti wear properties. At the Mechanical Engineering Faculty of the Gdansk University of Technology research was carried out on the tribological properties of 1% water solutions of alkylopoliglucosides and oksyethylenated sodium alkilosulfate prepared Technical University of Radom. Friction resistance and wear were studied in unidirecitonal sliding of annular contacts on specimen of annealed carbon tool steel (NC6 by PN). Sixty minute tests were run at 0.1 m/s sliding velocity and 15 MPa mean surface pressure at ambient temperature. As a result of sliding polishing of working surfaces of specimens was observed with marginal linear wear. Surfaces were photographed to assess post test condition by optical devices and by SEM. Comparative tests carried out on distilled water resulted in severe surface damage and high friction resistance. A 60 minute test was hardly attainable with water only lubrication. It was proven though, that a small concentration (1%) of the modifying additive dramatically changes the lubricating properties of water in steel sliding pairs. Similar effect was also observed with much lower concentration of the additive. Favourable tribological properties of crystalline structures forming water additives were proven by measurement of friction in a model sliding pair. Average friction coefficient (almost constant during the entire test) amounts to about 0.05; a very favourable magnitude at low sliding velocity and high surface loading.

Słowa kluczowe

PL

zużycie; współczynnik tarcia; roztwory wodne; struktury ciekłokrystaliczne; alkilopoliglukozydy; oksyetylenowany alkilosiarczan sodu

EN

wear; friction coefficient; water solutions; liquid crystal structures; alkyl polyglycosides; oxyethylenated sodic alkilosulfate

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2005
• Tom: nr 4
• Strony: 65--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys.

Twórcy

autor

Druet K.

• Politechnika Gdańska

autor

Łubiński J.I.

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• 1. Cognard J.: Lubrication with liquid crystals, Tribology and the liquid crystalline state, American Chemical Society, Washington, DC 1990, 1-48.
• 2. Lubiński T., Druet K., Lubiński J. I.: Tribometr PT-3/96 - Rozwój i zastosowanie. Zesz. Nauk. Polit. Gdańskiej. Mechanika, 1998, 77, s. 79-89.
• 3. Sułek W., Wasilewski T.: Właściwości tribologiczne kompozycji smarowych zawierających alkilopoliglukozydy. Tribologia 2002, nr 2 (182), s. 741-753.
• 4. Sułek M. W., Wasilewski T.: Wpływ alkilopoliglikozydów na właściwości smarne wody i gliceryny, Inżynieria Powierzchni, 4/2001, s. 51-58.