Wpływ oddziaływań plastycznych mikronierówności na opory ruchu przy tarciu suchym

• Autorzy: Sułek M.W. , Jedynak H.R.

Warianty tytułu

EN

Influence of plastic microasperities interactions on motion resistance for dry friction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie analizy oddziaływań plastycznych mikronierówności został sformułowany model tarcia suchego. Na jego bazie, przy wykorzystaniu odpowiednich stałych matematycznych, można obliczyć współczynniki tarcia dla danego skojarzenia dwóch materiałów. W celu weryfikacji proponowanego modelu wykonano pomiary współczynnika tarcia za pomocą aparatu „pin on disk" (tester T 11). Tarcze były wykonane ze stali 45, które następnie pokryto galwanicznie różnymi metalami: srebrem, miedzią, chromem, cynkiem i niklem. Materiałem trzpienia była stal 45. Współczynnik tarcia obliczony na drodze teoretycznej był funkcją parametru charakteryzującego względny opór molekularny. Wartość tego parametru była dobierana dla danego układu, tak aby uzyskać „najlepsze dopasowanie" do wyników doświadczalnych. Badane materiały stanowiące powłoki galwaniczne, w skojarzeniu ze stalą, wykazywały zróżnicowane wartości względnego oporu molekularnego. Najsłabiej oddziałuje ze stalą srebro, a najsilniej nikiel.

EN

On the basis of the analysis of plastic microasperities interactions the dry friction model was introduced. This model can be used to evaluate friction coefficients for given friction couples. In order to verify the model measurements of friction coefficient were carried out with pin-on-disc apparatus (T-11). The discs were made of steel 45 and electroplated with silver, copper, chrome, zinc and nickel. The pin was made of steel 45 as well. The friction coefficient evaluated theoretically was a function of a parameter characterizing the relative molecular resistance. The values of this parameter were selected in order to obtain the best match to experimental data. The materials tested as galvanic coverings revealed diverse values of the relative molecular resistance. The weakest interactions were observed for silver-steel system, while the strongest - for nickel-steel.

Słowa kluczowe

PL

współczynnik tarcia; model tarcia suchego; oddziaływanie mikronierówności

EN

friction coefficient; dry friction model; microasperities interactions

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2004
• Tom: nr 4
• Strony: 229--236
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys.

Twórcy

autor

Sułek M.W.

• Politechnika Radomska, ul. Chrobrego 27, 26-600 Radom

autor

Jedynak H.R.

• Politechnika Radomska, ul. Chrobrego 27, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Щегловов А., Щавелин В.: Tермическая проводимость упругого контакта шереховатых поверхностей в вакууме. Трение и износ, tom 7, nr 1, 1986.
• 2. Sułek M.W., Jedynak R.: Trockene Reibung im System Keramik - Stahl, Schmirungstechnik und Tribologie, 4/01, 2001.
• 3. Sułek M.W., Jedynak R.: Die eksperimentelle bestätigung des models für die trockene reibung im system stahl 45 - keramik. Tribologie und Schmierungstechnik, nr 1, 2002.
• 4. Jedynak R., Sułek M.W.: Zmiana składu i stanu powierzchni powłoki galwanicznej srebra w wyniku tarcia. Tribologia, nr 3, 2000.
• 5. Sułek M.W., Jedynak R.: Właściwości tribologiczne powłok galwanicznych srebra. Tribologia, nr 4, 2000.
• 6. Sułek M.W., Jedynak R.: Wpływ pokryć galwanicznych niklu i chromu na opory ruchu. Tribologia, nr 4, 2002.
• 7. Black A., Kopalinsky E., Oxley P.: Asperity deformation models for explaining the mechanisms involved in metallic sliding friction and wear - a review. Proc. Inst. Mech. Eng., 207, 1993.
• 8. Poradnik galwanotechnika, praca zbiorowa, WNT, Warszawa, 1985.
• 9. Dobrzański A.: Metaloznawstwo z podstawami nauki o materiałach. WNT, 1998.