Proces "docierania" oleju silnikowego w czasie eksploatacji

• Autorzy: Maciąg A. , Olszewski W.

Warianty tytułu

EN

,,Running-in" process of motor oil during working time

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W referacie przedstawiono zmiany własności tribologicznych oleju silnikowego LOTOS SYNTETIC SAE 5W/40 API SJ/CF/EC w funkcji czasu eksploatacji w silniku o Zl zasilanym dwupaliwowo (benzyna LO-95 i LPG). W warunkach „tarcia granicznego" (węzeł tarciowy maszyny MT-1) wytrzymałość filmu smarowego początkowo maleje, a następnie rośnie, osiągając wartości o 25% wyższe w porównaniu z olejem nie eksploatowanym, po około 5000 km przebiegu stabilizuje się. Opory tarcia w tych warunkach wyrażane współczynnikiem tarcia, maleją prawie trzykrotnie w porównaniu z wartością początkową. Zakres zmian własności tribologicznych granicznej warstwy smarowej skorelowany jest ze zmianami liczby zasadowej oleju w czasie eksploatacji. W początkowym okresie (do ~4 000 km) liczba zasadowa nie ulega większym zmianom, a następnie liniowo maleje z przebiegiem. Związane jest to prawdopodobnie z kinetyką termooksydacji oleju i wzrostem koncentracji polarnych produktów utlenienia. Ma to prawdopodobnie wpływ na procesy chemisorpcji i budowę granicznej warstwy smarowej.

EN

The paper presents changes of tribological properties of the LOTOS SYNTETIC SAE 5W/40 as time function in engine ZI duo fuel feeding (petrol and gas). In condition of ,,boundary friction" (kinematic pair of the MT-1 machine)at the begining resistance lubricate film decreases, at the following increases reach 25% more in comparision to fresh oil, after 5000km stabilizes. Frictional resistance in this condition (expresion as friction coefficient) decreases nearly threefold in comparision to initial value. Changes range of tribological properties of lubricate boudary layer correlate with change of basic number during working time. At first (about 4000 km) basic number is much the same, at the following linear decreases together with working time. It involves with kinematics of oil thermooxidation and increase concentration of polar oxidation products. Probebly it has an effect on chemisorption and structure of boundary lubricating layer.

Słowa kluczowe

PL

olej silnikowy; tarcie graniczne

EN

engine oil; boundary friction

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2004
• Tom: nr 3
• Strony: 265--272
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys.

Twórcy

autor

Maciąg A.

• Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny, Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszyn, ul. Bolesława Chrobrego 45, 26-600 Radom

autor

Olszewski W.

• Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny, Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszyn, ul. Bolesława Chrobrego 45, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Maciąg A., Olszewski W., Jakóbiec J.: Badanie wpływu stopnia przepracowania syntetycznego oleju silnikowego na parametry tarcia, Journal of Kones International Combustion Engines. Vol. 9, No 3-4, 2002, s. 161-168.
• 2. Maciąg A., Olszewski W.: Zmiany wybranych właściwości fizykochemicznych i tribologicznych syntetycznego oleju silnikowego w czasie eksploatacji, IX Międzynarodowa Konferencja Naukowa „BADANIA SYMULACYJNE W TECHNICE SAMOCHODOWEJ", Kazimierz Dolny 26-28-05-2003, Teka Komisji Naukowo-Problemowej Motoryzacji PAN O/Kraków 2003, Zeszyt Nr 26-27, s. 349-356.
• 3. Olszewski W. i in.: Badania właściwości tribologicznych olejów silnikowych z eksploatacji w warunkach zmiennych wymuszeń - Etap II, sprawozdanie z pracy statutowej, Politechnika Radomska, 2003.
• 4. Olszewski W., Maciąg A., Janik R.: Ocena wpływu czasu eksploatacji na właściwości użytkowe olejów silnikowych, Problemy Eksploatacji 2004, 1 (52), s. 109-119.
• 5. Makowska M., Grądkowski M.: Przemiany chemiczne poli-α-olefin (PAO) w warunkach tarcia, Problemy eksploatacji, 52, 2004/1, s. 203-212.