Tribologiczne właściwości węzłów smarowanych olejami silnikowymi

• Autorzy: Guzik J.

Warianty tytułu

EN

Tribological properties of kinematic pairs lubricating with engine oils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono wyniki tribologicznych badań olejów silnikowych. Badania prowadzono w węzłach zmodernizowanego aparatu czterokulowego oraz w maszynie MT-1 smarowanych badanymi olejami. Badania prowadzono przy rosnącym obciążeniu węzłów. Stwierdzono, że przebieg zależności momentu tarcia od obciążenia jest charakterystyczny dla olejów silnikowych (Rys. 1), przy stosowanej prędkości narastania obciążenia w węźle aparatu czterokulowego. Badania w maszynie MT-1 polegały na pomiarze wartości współczynnika tarcia przed i po docieraniu węzła z olejami silnikowymi. Powstająca EWW powodowała spadek wartości współczynnika tarcia. Trwałość wytwarzanej EWW wpływała na zmianę wartości współczynnika tarcia. EWW dla jednego z olejów (nr 3 w Tab. 1) wykazało małą trwałość, czyli niewielki spadek wartości współczynnika tarcia podczas docierania. Przyczyną był nieprawidłowy przebieg docierania, wynikający ze złego składu oleju silnikowego. Zalecono zastąpienie oleju nr 3 przez inny.

EN

The paper presents results of tribological tests of the engine oils. Our investigations were taken using modernizated four-ball apparatus and MT-1 machine lubricating with testing oils. Researches were made growing load of the kinematics pairs. It was state, that relationship between friction moment and load is characteristic for engine oils (Fig. 1) for this growing load speed in four-ball apparatus kinematic pair. MT-1 machine tests were based on measurement of friction coefficient before and after running-in kinematic pair with engine oils. The service surface layer (EWW) formed during running-in brings out decrease friction coefficient value. Durability generation EWW has an effect on friction coefficient value. Small stability of EWW (or little decrease friction coefficient value during runningin) for one of the oils (nr 3 Tab. 2) was showed. Irregular running-in followed from badly constitution of engine oil was caused such situation. It was recommended to substitute the oil 3 for another one.

Słowa kluczowe

PL

tarcie; eksploatacyjna warstwa wierzchnia (EWW); zmiana wymuszeń; właściwości przeciwtarciowe; metody badań

EN

friction; service surface layer (EWW); forced changes; antifrictional properties; test methods

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2004
• Tom: nr 3
• Strony: 129--135
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Guzik J.

• Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny, Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszyn, ul. Chrobrego 45, 26-Radom

Bibliografia

• 1. Szczerek M., Tuszyński W.: Metody jakościowej klasyfikacji samochodowych olejów przekładniowych, Tribologia 3, 2002, s. 1015-1029.
• 2. Maciąg A., Olszewski W., Guzik J.: Czterokulowa maszyna tarcia. Rozszerzenie możliwości badawczych w warunkach zmiennych obciążeń, mat. XXVI Szkoły Tribologicznej, Łódź-Nidzica 2003, s. 95-100.
• 3. Guzik J., Maciąg A.: Maszyna MT-1 do badania własności tribologicznych ze zmianą nacisku jednostkowego, mat. XXVI Szkoły Tribologicznej, Łódź-Nidzica 2003, s. 33-37.
• 4. Guzik J.: Badania tribologicznych właściwości olejów przekładniowych. Praca doktorska, WSI Radom, ITWL Warszawa 1994.
• 5. Guzik J. i in.: Sprawozdanie z realizacji projektu badawczego nr 7 T08C 032 10: Niskotarciowe warstwy na współpracujących powierzchniach węzłów tarcia smarowanych materiałem smarowym z dyspersjami nieorganicznych związków miedzi, Politechnika Radomska 1998.
• 6. Guzik J.: Normalizacja pomiarów właściwości przeciwtarciowych olejów smarowych, Tribologia 3, 2002, s. 853-860.