Zużycie tribologiczne powłok kompozytowych Ni-P-Al2O3 wytworzonych metodą redukcji chemicznej

• Autorzy: Biało D. , Trzaska M.

Warianty tytułu

EN

Tribological wear of composite Ni-P-Al2O3 coatings deposited by an electroless process

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań zużycia twardych powłok kompozytowych wytworzonych na podłożu ze stopu Al + 1% Mg + 0,4% Si. Wytworzone metodą redukcji chemicznej powłoki o osnowie Ni - 6,5% P zawierały fazę dyspersyjną Al2O3 o średnim wymiarze cząstek ok. 3[mikrometra] i udziale objętościowym rzędu 30%. Próby tribologiczne przeprowadzono na maszynie z węzłem tarcia w układzie trzpień-tarcza. Powłoki kompozytowe nanoszone były na tarcze ze stopu aluminium o średnicy 60 mm. Stosowano trzpienie ze stali o różnej twardości, tj. 32 i 54 HRC. Próby przeprowadzono na sucho przy następujących wymuszeniach: obciążenie 10-50 N, prędkość tarcia 0,1 m/s, droga tarcia 1000 m. W pracy przedstawiono wyniki badań wytworzonych powłok, ich mikrostruktury, jednorodności i twardości. Zbadano przebieg zużywania warstw kompozytowych, określono także zużycie stalowych przeciwpróbek. Badania prowadzono dla dwóch postaci cząstek zbrojących - nieregularnych i kulistych. Zużycie powłok kompozytowych porównano ze zużyciem nieumocnionych powłok Ni - P. Określono wpływ twardości przeciwpróbek na zużycie trących się materiałów.

EN

Results of the wear investigations of hard composite coatings deposited on Al + l%Mg + 0,4% Si substrate are presented in this paper. Coatings obtained by electroless method contained Ni - 6,5% P matrix and 3[micrometr] A1203 particles with volume fraction apr. 30%. Tribological tests were carried out on pin - on - disk apparatus. Composite coatings were deposited on 60 mm disk made from an aluminium alloy. The pins were prepared from alloy steel hardened at 32 and 54 HRC, respectively. Conditions of tribological tests: contact force of 10-50 N, sliding velocity of 0,1 m/s, sliding distance of 1000 m, dry friction. Microstructure, homogeneity and hardness of the composite coatings were investigated before tribological tests. Wear rate of composite coatings and steel countersamples were identified. Tribological tests were carried out for two different shapes of reinforcing particles - irregular and spherical. Wear rate of composite layer was compared with the wear rate of Ni-P matrix. Influences of counterspecimen hardness on wear rate of coatings and countersamples are also presented.

Słowa kluczowe

PL

powłoki kompozytowe; zużycie tribologiczne; redukcja chemiczna

EN

composite coatings; tribological wear; electroless process

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2003
• Tom: nr 4
• Strony: 23--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Biało D.

• Politechnika Warszawska, Wydział Mechatroniki, Instytut Inżynierii Precyzyjnej i Biomedycznej, ul. Chodkiewicza 8, 02-525 Warszawa

autor

Trzaska M.

• Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Materiałowej, ul. Chodkiewicza 8, 02-525 Warszawa

Bibliografia

• 1. Li Y.: Irwestigation of electroless Ni-P-SiC composite coatings. Plating and Surface Finishing, November 1997, s. 77-81.
• 2. Trzaska M.: Projektowanie właściwości i wytwarzanie kompozytowych warstw powierzchniowych z osnową metalową i dyspersyjną fazą ceramiczną. Problemy Eksploatacji, nr 2, 2000, s. 421-429.
• 3. Gould A. J.: Electroless nickel - a wear resistant coating. Trans. IMF 66, 1988, s. 58-62.
• 4. Trzaska M., Kowalewska M., Wyszyńska A.: Zużycie ścierne warstw niklowych modyfikowanych dyspersyjną fazą ceramiczną. Prace Naukowe Instytutu Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej Nr 87, Seria „Konferencje", Nr 27, 2002, s. 340-344.
• 5. Biało D.: Zużycie tribologiczne kompozytów na osnowie stopów aluminium otrzymanych z proszków. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Mechanika, z. 192, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002.