Projektowanie i badanie właściwości tribologicznych warstwy wierzchniej odlewniczych stopów aluminium

• Autorzy: Posmyk A.

Warianty tytułu

EN

Design and testing of the tribological properties of the surface layer on cast aluminium alloys

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Streszczenie polskie: W pracy omówiono możliwości wstępnego projektowania właściwości tribologicznych części maszyn wykonanych z materiałów kompozytowych (A1MC) i podstawy badań tribologicznych. Wskazano, jak powinna zostać ukształtowana strefa przypowierzchniowa powierzchni przeznaczonej na skojarzenia ślizgowe, aby dobrze spełniała swoje zadania tribologiczne przy optymalnych kosztach wytwarzania i eksploatacji. Fazę zbrojącą AI2O3 w postaci włókien uznano za optymalną na skojarzenia bezsmarowe z tworzywami zawierającymi PTFE, natomiast AI2O3 i SiC w postaci włókien lub cząstek do współpracy z żeliwem w warunkach ograniczonego i konwencjonalnego smarowania.

EN

The tribological properties of aluminium alloys intended for sliding matchings are dependent to a high degree on the state of their outer layer. In order to improve these characteristics, and first of all, to prevent adhesive tacking, various technological processes are applied, from burnishing through etching to spreading, by chemical methods, the PVD and CVD composite coatings. One of the more promising methods is the reinforcement of aluminium alloys with foreign phase like spheres or short fibres. The overview of literature shows that the problem of shaping the characteristics of Al alloys by reinforcement is mainly dealt with by founders. One of their goals is the creation of an alloy with a reinforcing phase (RP) distributed equally throughout the volume. From a tribological viewpoint, the RP presence is only required in the near-surface areas, intended for slide mating. This requires a slightly different manner which shut be carried out during the process of casting semi-finished products for the manufacturing of parts meant for slide matchings. This paper discusses the possibilities of introductory designing of tribological properties of machine parts made of composite materials (AIMC), as well as the basis of tribological research. It points out how the near-surface areas intended for slide matchings should be formed, in order to perform their tribological tasks well, and with optimal production and maintenance cost. The reinforced phase AI2O3 in the shape of fibre was considered as optimal for unlubricated sliding against materials containing PTFE, whereas fibres and particles of SiC or AI2O3 for a match with cast iron in the condition of boundary lubrication.

Słowa kluczowe

PL

własności tribologiczne; warstwa wierzchnia; odlewnicze stopy aluminium

EN

tribological properties; surface layers; cast aluminium alloys

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2001
• Tom: nr 1
• Strony: 51--52
• Opis fizyczny: bibliogr. 9 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Posmyk A.

• Zakład Badań Warstwy Wierzchniej Wydziału Techniki Uniwersytetu Śląskiego, ul. Śnieżna 2, 41-200 Sosnowiec.

Bibliografia

• 1.Shibata K., Hideaki U.: Tribological application of MMC for reducing engine weight. Tribology International Vol. 27 Nr 1/1993.
• 2.Tłok i cylinder/tuleja dla silnika z wewnętrznym spalaniem z wzmocnionego włóknem kompozytu z matrycą ceramiczną. Patent nr 324852.
• 3.Posmyk A., Cybo J., Chmiela J.: Właściwości tribologiczne stopów aluminium zawierających fazę zbrojącą. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn Z. 3 (103)1995 s. 433-442.
• 4.Posmyk A., Cybo J.: Reib- und Schmierverhalten verstärkter Aluminiumlegierungen. Tribologie und Schmierungstechnik 2/1997 str. 19-23, Expert Verlag Hannover.
• 5.Śleziona J.: Kształtowanie właściwości kompozytów stop Al – cząsteczki ceramiczne wytwarzanych metodami odlewniczymi. Zesz. Nauk. Polit. Śl. Z. 47, Gliwice 1994.
• 6.Posmyk A., Cybo J., Chmiela J.: Wpływ stereologicznych parametrów SiC na właściwości tribologiczne zbrojonych stopów aluminium. Materiały Konferencyjne Katowice 1996.
• 7.Posmyk A. Tribologische Eigenschaften von ausgewahlten faservertarkten Aluminiumlegierungen. Tribologie und Schmierungstechnik 3/ 1999 str. 41-45, Expert Verlag Hannover .
• 8.Posmyk A., Śleziona J.: Projektowanie i wytwarzanie stref przypowierzchniowych powierzchni odlewów stopów aluminium przeznaczonych na skojarzenia ślizgowe.
• 9.Właściwości tribologiczne stopów aluminium zawierających fazę zbrojącą. Grant KBN Nr 7 T08C 009 17.