Wpływ gajów wierzbowych na spiętrzenie wielkich wód w rzece

• Autorzy: Stachy J.

Warianty tytułu

EN

Influence of willow groves on piling up river water level.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W przeszłości w Polsce panował pogląd, że tereny zalewowe w korycie wielkiej wody muszą być wolne od krzewów, drzew i innych przedmiotów utrudniających swobodny odpływ. Obowiązujące prawo wodne sankcjonuje ten pogląd. Ostatnio pojawiają się opinie o potrzebie pozostawiania roślinności na terenach zalewowych. Obecnie tereny zalewowe wszystkich większych rzek porośnięte są roślinnością, przeważnie gajem wierzbowym. Na przykładzie środkowej Wisły stwierdzono, że gaj wierzbowy zajmujący ok. 60% koryta wielkiej wody powoduje spiętrzenie tzw. wody stuletniej o 1,25 m. Okresowe krzywe przepływu w strefie wysokich stanów wody wskazują, że listowie na gajach wierzbowych piętrzy zwierciadło wody o 40 cm w sezonie wegetacyjnym. Słuchacze Inżynierskiego Kursu Hydrologicznego przy Politechnice Warszawskiej (1948-1952) zetknęli się w czasie studiów z najwybitniejszymi polskimi specjalistami w dziedzinie regulacji rzek. Dyrektorem Kursu był prof. Kazimierz Rodowicz, który całe życie poświęcił polskim rzekom jako inżynier, administrator i uczony. Budownictwo wodne wykładał prof. Julian Lambor, b. dyrektor Okręgowej Dyrekcji Dróg Wodnych w Poznaniu, a przed wojną kierownik Zarządu Wodnego w Stryju. Ćwiczenia prowadził mgr inż. Zygmunt Tyszka, dyrektor ODDW w Warszawie, znawca i propagator Wisły. Nasi znakomici nauczyciele przekazali nam zasadę, że wody wezbraniowe, które znalazły się w korycie rzeki, muszą jak najszybciej odpłynąć, wyrządzając jak najmniejsze szkody. Taki stan osiąga się poprzez regulację rzeki, zgodnie z jej naturalnym charakterem, oraz przez udrożnienie koryta wielkiej wody drogą oczyszczania go z zarośli, zadrzewień i wszelkich przedmiotów utrudniających odpływ. Rys. 1. Przekrój poprzeczny koryta wielkiej wody Wisły powyżej ujścia Narwi; pokazano poziom zwierciadła wody przy przepływie Q max 1% w wypadku spiętrzenia gajem wierzbowym (t = 7,85 m) i przy braku spiętrzenia (t = 6,60 m) Jak pisze Krukowicz

EN

In the past, the dominating opinion in Poland was that every flood plain in a riverbed should be free of bushes, trees and other objects hindering river water outflow. The binding Water Law Act has sanctioned this opinion. Lately, new opinions have appeared claiming the necessity of leaving plants in the flood plains. At present, the flood plains of all the major rivers are overgrown with vegetation, mainly with willow groves. It has been ascertained, on the example of the middle Vistula course, that willow groves covering c.a. 60% of the flood river channel cause piling up of the so-called centenary water level by 1.25 m. Seasonal flow curves in the high water stages zones indicate that leaves of the willow groves pill up the water table by 40 cm during the summer period.

Słowa kluczowe

PL

gaje wierzbowe; Wisła

EN

willow groves; Vistula river

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2012
• Tom: Nr 3
• Strony: 107--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.

Twórcy

autor

Stachy J.

Bibliografia

• 1. B. FAL, 2000: Przepływy charakterystyczne głównych rzek polskich. IMGW, Materiały Badawcze, Seria: Hydrologia i Oceanologia, 26.
• 2. A. KRUKOWICZ, 2010: Przeciwko polderom i nie tylko. Gosp. Wodn. 8.
• 3. A. KRUKOWICZ, 2010: Stan zagrożenia powodziowego Warszawy i niektóre problemy związane z ochroną przed powodzią. Gosp. Wodn. 3.
• 4. E. KUBRAK, 2008: Obliczanie rozkładu prędkości przepływu wody w obszarze z roślinnością sprężystą. Gosp. Wodn. 11.
• 5. B. OZGA-ZIELIŃSKI i inni, 2010: Wisła w Warszawie - wybrane problemy hydrologiczne. Gosp. Wodn. 12.
• 6. J. SKIBIŃSKI, K. BANASIK, 2002: Hydraulika w inżynierii i ochronie środowiska. Warszawa-Radom.
• 7. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Dz. Ustaw RP. Warszawa, dnia 11 października 2001 r. Nr 115.