Zmiany trofii wód zbiornika Goczałkowice w latach 1956-2009

• Autorzy: Pięta M. , Czaplicka-Kotas A. , Ślusarczyk Z. , Szostak A.

Warianty tytułu

EN

The Goczałkowice reservoir constitutes a source of water supply for the population; therefore it is necessary to measure its trophic state, i.e. fertility. The Carlson indexes - phosphorus and chlorophyll - allowed to demonstrate that until the 1980's th

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbiornik Goczałkowice stanowi źródło zaopatrzenia ludności w wodę, dlatego konieczne jest badanie jego trofii, czyli żyzności zbiornika. Na podstawie indeksów Car- slona: fosforowego i chlorofilowego, wyka-zano, że do lat 80. zbiornik był mezotroficz- ny, a po 1980 r. stał się eutroficzny. Klasyfikacja trofii wód zbiornika Goczałkowice - określona metodą Vollenweidera poprzez średnie stężenie fosforu ogólnego w okresie cyrkulacji wiosennej, na podstawie stężeń fosforanów i związków azotu oraz metodą jakościową - również potwierdza, że w latach 90. zbiornik Goczałkowice należał do eutroficznych. Analizując indeks chlorofilowy Carslona zauważono, ze trofia zbiornika w ostatnich latach znacząco spadła, co świadczy o poprawie jakości wód zbiornika Goczałkowice

EN

The Goczałkowice reservoir constitutes a source of water supply for the population; therefore it is necessary to measure its trophic state, i.e. fertility. The Carlson indexes - phosphorus and chlorophyll - allowed to demonstrate that until the 1980's the reservoir was mesotrophic and afterwards it became eutrophic. The classification of the trophic state of the Goczałkowice reservoir waters - determined with the Vollenweider method through the average concentration of total phosphorus in the spring circulation period, based on the phosphates and nitrogen compounds concentrations, and with the quality method - also confirms that in the 1990's the Goczałkowice reservoirs was qualified as eutrophic. The analysis of the Carlson chlorophyll index indicated that the reservoir's trophy has significantly decreased in the recent years what is the evidence oh the improved state of the Goczałkowice reservoir waters.

Słowa kluczowe

PL

zbiornik Goczałkowice; metoda Vollenweidera

EN

tank Goczałkowice

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 7
• Strony: 278--284
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Pięta M.

autor

Czaplicka-Kotas A.

autor

Ślusarczyk Z.

autor

Szostak A.

• Politechnika Krakowska Wydział Inżynierii Środowiska Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Ochrony Środowiska

Bibliografia

• 1. W. BALCERZAK, 2004, Wpływ procesu eutrofizacji na kształtowanie jakości wód, XVIII Krajowa, VI Międzynarodowa Konferencja Naukowo- Techniczna „Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód", Poznań.
• 2. W. BALCERZAK, 2005, Wpływ procesu eutrofizacji na technologię uzdatniania wody, Materiały II Kongresu Inżynierii Środowiska, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, vol. 32, 113-121, Lublin.
• 3. T. BOCHNIA, W. WÓJCIK, 2001, Ocena trofii Zbiornika Dobczyckiego w latach 1995-2000, Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Techniczna „Aktualne zagadnienia w uzdatnianiu i dystrybucji wody", Szczyrk.
• 4. H. BUCKA, R. ŻUREK, H. KASZA, 1993, The effect of physical and chemical parameters on the dynamics of phyto- and zooplankton development in the Goczałkowice Reservoir, Acta Hydrobiology, vol.35, no 2, Kraków, s. 133-151.
• 5. CERMET-BUD, 2006, Operat wodnoprawny na piętrzenie i pobór wody ze Zbiornika Goczałkowice, Kraków.
• 6. A. CZAPLICKA-KOTAS, A. SZOSTAK, R. KOCWA-HALUCH, 2005, Eutrofizacja wód Goczałkowskiego Zbiornika Wodnego, Gospodarka Wodna 12/2005, s. 490-495, ISSN 0017-2448.
• 7. A. DANEL, 1975, Stan i źródła zanieczyszczenia Zbiornika Goczałkowickiego w aspekcie przewidzianej strefy ochrony sanitarnej, [w:] II Konferencja Naukowo-Techniczna z cyklu „Ochrona zasobów wód", Materiały Konferencyjne Tom I, Wydawnictwo PZITS, Kraków.
• 8. S. FALKOWSKI, J. ERDMAŃSKI, 2005, Gospodarka rybacka w wodociągowym zbiorniku zaporowym Goczałkowice w latach 1965-2004, [w:] Więzik B., 50-lecie budowy zbiornika wodnego na Małej Wiśle w Goczałkowicach, Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów, Katowice.
• 9. Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów, 1994-2009, dane archiwalne.
• 10. M. GRONIEC, 2006, Problemy związane ze zbiornikami wodnymi, [w:] M. Groniec, J. Dojlido [red.], Zmiany jakości wody wybranych zbiorników wodnych, Monografie Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
• 11. Hydroprojekt, 2001, Operat wodnoprawny na piętrzenie i pobór wody ze Zbiornika Goczałkowice, Kraków.
• 12. H. KASZA, J. WINOHRADNIK, 1986, Development and structure of the Goczałkowice Reservoir ecosystem, Hydrochemistry vol. 7, Ekologia Polska, No 34, s. 65-395.
• 13. H. KASZA, 1999, Antropopresja a rozwój trofii wody w zbiornikach zaporowych, Materiały Konferencji Naukowej „Biologiczne aspekty funkcjonowania zbiorników zaporowych", Lublin.
• 14. H. KASZA, 2006, Flora i fauna w różnych etapach życia Zbiornika Goczałkowice, [w:] B. Więzik [red.], 50-lecie budowy zbiornika wodnego na Małej Wiśle w Goczałkowicach, Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów, Katowice.
• 15. A. KOWNACKI, J. STARMACH, 1989, Ocena jakości wód Górnego Dunajca i kierunki zmian pod wpływem zabudowy hydrotechnicznej, [w:] Materiały konferencyjne na temat „Dunajec-wczoraj, dziś, jutro", Niedzica, s. 95-108.
• 16. O. KOSAREWICZ, E. WYSOKLIŃSKA, I. FIRLUS, G. UNIEJEWSKA, 1993, Źródła zanieczyszczenia wód Zbiornika Goczałkowice, Mat. Symp. „Projekt Mała Wisła", Bielsko Biała, s. 8-13.
• 17. E. KRZYŻANEK, 1991, The formation of bottom macrofauna communities in three dam reservoirs in Silesia (southern Poland) from the beginning of their existence, Acta Hydrobiologica, 33, Kraków, s. 265-305.
• 18. G. MAZURKIEWICZ-BOROŃ, E. SZAREK-GWIAZDA, A. JARZĄBEK, 2009, Stan troficzny zbiorników zaporowych Górnej Wisły w oparciu o Dyrektywę Azotanową, Gaz, Woda i Technika Sanitarna, 9/2009.
• 19. G. NAŁĘCZ-JAWECKI, M. TARCZYŃSKA, T. BOCHNIA, T. JURCZAK, 2001, Oznaczanie hepatotoksyn w zakwitach sinicowych, Gaz, Woda i Technika Sanitarna, 9/2001.
• 20. M. PODEDWORNA, M. MARCINIEWICZ, 2004, Eutrofizacja wód, Gaz, Woda i Technika Sanitarna, 7-8/2004, s. 275-278.
• 21. Polski Serwis Naukowy http://www.naukowy.pl/encyklopedia/Trofia
• 22. PN-88/C-04537/04 Woda i ścieki. Badania zawartości związków fosforu. Oznaczanie rozpuszczonych ortofosforanów metodą kolorymetryczną z salicylanem sodowymazotu azotanowego metodą kolorymetryczną z salicylanem sodowym.
• 23. PN-C-04576/08: 1982 Woda i ścieki. Badania zawartości związków azotu. Oznaczanie azotu azotanowego metodą kolorymetryczną z salicylanem sodowym.
• 24. PN-EN ISO 6878: 2006 Jakość wody. Oznaczanie fosforu ogólnego. Metoda spektrofotometryczna z molibdenianem amonu.
• 25. A. SIUDY, A. BILNIK, T. ŚWIERCZ, Z. SZLĘK, 2006, Wielofunkcyjny zbiornik retencyjny Goczałkowice na Małej Wiśle i jego znaczenie dla gospodarki wodnej Górnego Śląska, [w:] Więzik B., 50-lecie budowy zbiornika wodnego na Małej Wiśle w Goczałkowicach, Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów, Katowice.
• 26. Stan środowiska w Polsce w latach 1996-2001, 2003, Raport, IOŚ, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
• 27. A. SZOSTAK, I. ZIMOCH, 2006, Zmiany jakościowe i ilościowe fitoplanktonu w Zbiorniku Goczałkowice w latach 1992-2004 [w:] Więzik B., 50-lecie budowy zbiornika wodnego na Małej Wiśle w Goczałkowicach, Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów, Katowice.
• 28. R. A. VOLLENWEIDER, 1968, Scientific fundamentals of the eutrophication of lakes and flowing waters, with particular reference to nitrogen and phosphorus as factors in eutrophication. Paris: Organisation for Economic Cooperation and Development, Technical Report DAS (CS1), s. 54-73.
• 29. I. ZIMOCH, B. FALKUS, 2003, Ocena stanu eutrofizacji Zbiornika Kozłowa Góra, Gaz Woda i Technika Sanitarna, 10/2003, s. 373-376.